Πατήστε εδώ για το κείμενο της κείμενο της επίκαιρης ερώτησης
Το λόγο έχει ο Υπουργός Δημόσιας Τάξης κ. Πολύδωρας.
ΒΥΡΩΝ ΠΟΛΥΔΩΡΑΣ (Υπουργός Δημόσιας Τάξης): Ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.
Επίσης ευχαριστώ και το συνάδελφο κ. Φώτη Κουβέλη, γιατί και σʼ αυτή την ερώτηση αποτυπώνεται όλη η ευαισθησία που διακατέχει τον ίδιο -και ας επιτραπεί να σημειώσουμε ότι διακατέχει και εμάς- για την προστασία των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων και για τη λειτουργία των υπηρεσιών κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να φέρνει αποτέλεσμα υπό τον απαράβατο όρο της τηρήσεως όλης της νομιμότητας στην προάσπιση και κατοχύρωση των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων.
Στο προκείμενο, συμφωνώ και με τον ειδικότερο χαρακτηρισμό στο κείμενο της ερώτησης, ότι οι ανεξέλεγκτες παρακολουθήσεις και από τις Υπηρεσίες και από τις Αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης κρίνονται ως παράνομες. Σαφώς και είναι παράνομες οι ανεξέλεγκτες παρακολουθήσεις. Η συζήτηση ζητώ να περιοριστεί στις ρεαλιστικές και προσήκουσες διαστάσεις, όπως είναι η μία και μόνη διάσταση, ότι αυτό το σύστημα επισυνδέσεως, όπως λέγεται, που προμηθεύεται η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών, είναι υπό τις απαράβατες –με θρησκευτική ευλάβεια, απαράβατες- συνθήκες, όρους και προϋποθέσεις της νομιμότητας, όπως αυτές οι απαράβατες συνθήκες, όροι και προϋποθέσεις υπαγορεύονται από το Σύνταγμα, την ελληνική νομοθεσία και την ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Σημειώνω -και είναι γνωστό και στον κ. Κουβέλη και στην Αίθουσα, στην Εθνική Αντιπροσωπεία- την υπʼ αριθμόν 9546/ΕΚ της 24ης Οκτωβρίου 1995 Οδηγία και την 2002/58ΕΚ, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου επίσης και του Συμβουλίου, της 12ης Ιουλίου 2002, σχετικά με την επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων. Σʼ αυτές τις Οδηγίες, καθώς ξέρετε γιατί είστε στην σχετική Επιτροπή, η Ελλάς συνεμόρφωσε, προσήρμοσε το νομοθετικό της πλαίσιο και το Σύνταγμα.
Έτσι λοιπόν με θρησκευτική ευλάβεια λέμε ότι θα γίνει η λειτουργία αυτού του εξοπλισμού, που λέγεται «σύστημα επισυνδέσεων». Δεν θα είναι σε μεγάλο αριθμό. Γιατί είναι θέμα τεχνικό το ποιος θα είναι ο αριθμός. Ακούγεται μια σχετική φημολογία, όμως δεν μου επιτρέπεται να δώσω τα τεχνικά χαρακτηριστικά. Αλλά είναι υποχρέωσή μου να πω στον κύριο συνάδελφο ότι όλα τα τεχνικά χαρακτηριστικά είναι στη διάθεσή του, για να μην έχουμε αναφορά αυτών των τεχνικών χαρακτηριστικών στη δημοσιότητα, για λόγους προνοίας.
Τέλος, σημειώνω, όσον αφορά τη συναρμοδιότητα με τον συνερωτώμενο Υπουργό Δικαιοσύνης, για λόγους ηθικής τάξεως, ότι στο ενημερωτικό σημείωμα που έλαβα από τον κύριο Παπαληγούρα κρίνεται σκόπιμο να τονίσω πως με την υπʼ αριθμόν 41399/14-4-2006 απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης έχει συσταθεί ειδική νομοπαρασκευαστική επιτροπή με αντικείμενο την κατάρτιση σχεδίου νόμου για την ενίσχυση του θεσμικού πλαισίου που αφορά στην ασφάλεια των επικοινωνιών. Η Επιτροπή αυτή, υπό την προεδρία του τέως Προέδρου του Συμβουλίου Επικρατείας κ. Χρίστου Γεραρή, ολοκληρώνει εντός του προσεχούς μηνός το πόρισμά της με τη μορφή του νομοσχεδίου.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ ( Αννα Μπενάκη-Ψαρούδα): Ευχαριστούμε πολύ, κύριε Υπουργέ. Θα συμπληρώσετε στη δευτερολογία σας.
ΒΥΡΩΝ ΠΟΛΥΔΩΡΑΣ (Υπουργός Δημόσιας Τάξης): Μια λέξη μόνο θα πω ακόμη, τώρα στην πρωτολογία μου.
Εννοείται, συμπερασματικά, ότι καμία λειτουργία του εξοπλισμού, του συστήματος αυτού, δεν πρόκειται να γίνει χωρίς την άδεια του εισαγγελέως. Δεν πρόκειται να υπάρξει επαφή με ατομικό δικαίωμα ή προσωπικά δεδομένα καθʼ οιονδήποτε αυθαίρετο τρόπο. Μάλιστα, με το νέο νομοσχέδιο που έχει κατατεθεί στη Βουλή, δηλαδή είναι αντικείμενο επεξεργασίας από την Κεντρική Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή, ορίζεται στην Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών και αυτό που λέμε απλοϊκά «εισαγγελέας υπηρεσίας» και η Υπηρεσία τελεί υπό την εποπτεία, όπως θα διατυπωθεί στον Κανονισμό της Βουλής, της Βουλής για ζητήματα που άπτονται των ατομικών δικαιωμάτων.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ ( Αννα Μπενάκη-Ψαρούδα): Ευχαριστούμε πολύ, κύριε Υπουργέ. Θα συμπληρώσετε στη συνέχεια.
Ο κ. Κουβέλης έχει το λόγο.
ΦΩΤΗΣ ΚΟΥΒΕΛΗΣ: Κυρία Πρόεδρε, θα περιορίσω όντως την επίκαιρη ερώτηση σʼ αυτό που αποτελεί και το αντικείμενο της συζητήσεως, αποφεύγοντας γενικότερες αναφορές στο τι μπορεί να σημαίνει η εγκατάσταση τέτοιων μηχανημάτων παρακολούθησης της ιδιωτικής ζωής των πολιτών, διότι σε άλλες περιπτώσεις, πάλι στην ίδια Αίθουσα, είχα τη δυνατότητα να εκθέσω τις δικές μας απόψεις αναφορικά με το τι εφιαλτική κοινωνία μπορεί να συνιστάται με αυτή την υπερπαρακολούθηση των πολιτών.
Κύριε Υπουργέ, υπάρχει ένα ζήτημα. Η παρουσία του εισαγγελέως αντιλαμβάνομαι ότι είναι μία δικαστική εγγύηση. Γνωρίζετε, όμως, πάρα πολύ καλά ότι για να λειτουργήσει αυτός ο μηχανισμός χρειάζεται την αποφασιστική συμμετοχή των λεγόμενων παρόχων. Αυτό δηλαδή, κυρία Πρόεδρε και κύριοι συνάδελφοι, σημαίνει τη λειτουργία του γνωστού μηχανισμού της λεγόμενης νόμιμης συνακρόασης, την οποία είδαμε σε όλες τις τραγικές διαστάσεις της με αφορμή την υπόθεση των τηλεφωνικών υποκλοπών.
Βεβαίως παρενθετικά αναφέρω, κύριε Υπουργέ, ότι γνωρίζετε πως οι πάροχοι, αυτές οι εταιρείες, θέλουν να μετακυλήσουν το κόστος από την παρακολούθηση είτε στις πλάτες του δημοσίου είτε στις πλάτες των ιδιωτών.
Το θέμα όμως, κυρία Πρόεδρε και κύριε Υπουργέ, είναι ποιος ελέγχει και με ποιους αποφασιστικούς μηχανισμούς ελέγχει και παρακολουθεί τους παρόχους. Θα είναι παρούσα η Αρχή Προστασίας των Προσωπικών Δεδομένων; Και ποιος εισαγγελεύς προληπτικά ή και κατασταλτικά θα έχει τη δυνατότητα να παρεμβαίνει στο χώρο των παρόχων, όπου εκεί αναπτύσσεται ο αναγκαίος μηχανισμός για την ενεργοποίηση του συγκεκριμένου αυτού συστήματος παρακολούθησης, όταν είναι γνωστό ότι με αυτό με το μηχανισμό είναι δυνατόν, κυρία Πρόεδρε -και θα συμβεί- να παρακολουθούνται ακόμα και τα ηλεκτρονικά μηνύματα, τα λεγόμενα e-mails και κάθε επικοινωνία, η οποία θα γίνεται και με τα ηλεκτρονικά μέσα;
Ολοκληρώνοντας, υπάρχει και το μεγάλο ζήτημα: Ποιος θα ελέγχει και ποιος θα παρακολουθεί τη χρονική διάρκεια της αποθήκευσης αυτών των πληροφοριών που αφορούν σε προσωπικά δεδομένα; Ποιος θα έχει την ευθύνη παρέμβασης, προκειμένου αυτά να μην αποθηκεύονται πέραν του προβλεπομένου από τη νομοθεσία χρόνου; Και ποιος μπορεί να ελέγχει, παρά την απαγόρευση, να μην γίνεται η αποθήκευση των προσωπικών δεδομένων, άρα να μην υπάρχει η δυνατότητα επεξεργασίας, η οποία μπορεί να γίνεται μέσα στα ποικιλώνυμα στεγανά που αναπτύσσονται σε αυτές τις λειτουργίες της δημόσιας υπηρεσίας;
Είναι τεράστιο το θέμα, κύριε Υπουργέ -το αντιλαμβάνεστε- και δεν είναι δυνατόν μετά παραμυθίας να διολισθήσουμε σε ανοχή και σε παραδοχή ότι αυτά μπορεί να συμβαίνουν, διότι τότε αιρέτω.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ ( Αννα Μπενάκη-Ψαρούδα): Ο κύριος Υπουργός έχει το λόγο.
ΒΥΡΩΝ ΠΟΛΥΔΩΡΑΣ (Υπουργός Δημόσιας Τάξης): Και η προφορική ανάπτυξη των επιχειρημάτων του κ. Κουβέλη με πείθει ότι ξέρουμε για τι μιλάμε. Θα μου επιτρέψετε να πω ότι το ευρύτερο θέμα της λειτουργίας ή συλλειτουργίας με την υπηρεσία των παρόχων είναι ένα θέμα που εκφεύγει από τον πυρήνα της ερωτήσεως.
ΦΩΤΗΣ ΚΟΥΒΕΛΗΣ: Συνάπτεται.
ΒΥΡΩΝ ΠΟΛΥΔΩΡΑΣ (Υπουργός Δημόσιας Τάξης): Συνάπτεται, βεβαίως, δεν είναι ο πυρήνας της ερωτήσεως.
Θέλω να σας πω ότι αυτό θα το επιλύσουμε, κυρία Πρόεδρε, με τη συνεργασία των τριών εμπλεκομένων οντοτήτων: δικαστικής εγγύησης, Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων και υπηρεσίας.
Θέλω να σας ενημερώσω ότι συνεργαζόμαστε άριστα και έχουμε κατάλογο αιτημάτων, όπου ζητούμε από την Αρχή Προστασίας όχι απλά τις ιδέες της και το πώς θα κατοχυρωθεί κατά τον καλύτερο τρόπο αυτό το αδιάβλητο, αλλά και τον τρόπο που θα ελέγχουμε το αδιάβλητο, να μην είναι –παραδείγματος χάρη- ένας ισχυρισμός από τους παρόχους.
Θέλω να σας πω ακόμη ότι δεν έχουμε καταλήξει για το πόσο θα κρατούνται τα δεδομένα, δηλαδή το υλικό που θα βγαίνει από τη σύννομη αυτή επισύνδεση. Και δεσμεύομαι να πω ότι δεν έχουμε καμία όρεξη να κάνουμε αρχείο τέτοιων προϊόντων, αλλά θα είναι τα αναγκαίως απαραίτητα για τη στήριξη μιας ποινικής υπόθεσης.
Διότι στο φόντο όλης αυτής της διαδικασίας –και της δαπάνης που κάνει το Δημόσιο και για να είναι εξοπλισμένη η υπηρεσία και για να κάνουμε εμείς το διάλογο για την αγωνία μας επί των ατομικών δικαιωμάτων και των προσωπικών δεδομένων- ένα είναι το κυρίαρχο: ο σταυρός των συνταγματολόγων για τις ατομικές ελευθερίες και τα προσωπικά δεδομένα και ταυτόχρονα για την αντιμετώπιση του κακού και μάλιστα της βαριάς εγκληματικότητας, δηλαδή τρομοκρατία και τα συναφή.
Θέλω να σημειώσω εδώ στην υπόθεση της βαριάς εγκληματικότητας ότι εγένετο μια παράλληλα συζήτηση-το λέω επειδή είσαστε ενήμερος- για τα κόστη. Οι πάροχοι ετοιμάζουν και τιμολόγια με κόστη.
Θέλω σε αυτό το σημείο η έννομη τάξη, αυτή η Αίθουσα, το Σύνταγμα να γενούν την απαίτηση τη δική μας -δηλαδή, της έννομης τάξεως και της Βουλής- και την υποχρέωση των παρόχων για παροχή υπηρεσιών όχι για να κερδοσκοπήσουν και να στείλουν τα τιμολόγια στην Πολιτεία, αλλά για να συνεργαστούν ως έχουν υποχρέωση.
Σας ευχαριστώ.