Ομιλία του βουλευτή Επικρατείας – Τομεάρχη Άμυνας Ευάγγελου Αποστολάκη στην Ολομέλεια της Βουλής επί του νομοσχεδίου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας με τίτλο « Ρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό της διαχείρισης αποβλήτων, τη βελτίωση του πλαισίου εξοικονόμησης ενέργειας, την των έργων ενέργειας και την αντιμετώπιση πολεοδομικών ζητημάτων»

Τα σημαντικότερα σημεία της ομιλίας:

• «Καθημερινά πληροφορούμαστε για τον θάνατο αμάχων στη Λωρίδα της Γάζας, στη Δυτική όχθη όσο αλλά και στον Λίβανο. Είναι δε ιδιαίτερα ανησυχητική εξέλιξη η έγκριση  από την Ισραηλινή Κνεσέτ του νομοσχεδίου για την απαγόρευση των δραστηριοτήτων της Υπηρεσίας του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους Πρόσφυγες (UNRWA).»

• «Θέλω να τονίσω για μια ακόμη φορά την ανάγκη η ελληνική Κυβέρνηση να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων. Πρέπει να ενεργοποιήσουμε μια πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική που θα λειτουργήσει κατευναστικά στις περιφερειακές συγκρούσεις που διεξάγονται δίπλα μας και που θα αποδεικνύει έμπρακτα τον σεβασμό της χώρας μας στο Διεθνές Δίκαιο και στις επιταγές του.»

• «Η ανεξέλεγκτη αδειοδότηση, εγκατάσταση και λειτουργία των ΑΠΕ δεν εγγυάται από μόνη την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και την πράσινη ανάπτυξη. Δεν είναι η λειτουργία των ΑΠΕ αυτοσκοπός. Σκοπός μας πρέπει να είναι η προστασία του περιβάλλοντος και η εξασφάλιση ενός βιώσιμου μέλλοντος για την κοινωνία καθώς και οι δίκαιες τιμές ενέργειας. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω των ΑΠΕ όταν υπάρχει ένα σωστό πλαίσιο, όταν υπάρχουν χωροταξικά και θαλάσσια χωροταξικά σχέδια, όταν λαμβάνονται υπόψη οι περιβαλλοντικές μελέτες αλλά και οι απόψεις της κάθε τοπικής κοινωνίας.» 

• «Είναι δική σας επιλογή αντί να δώσετε τους απαιτούμενους πόρους στους ΟΤΑ για να μπορέσουν να υλοποιήσουν ένα ολοκληρωμένο σύστημα ανακύκλωσης, να τους στερείτε αυτή την αρμοδιότητα και πρωτοβουλία και να την κρατάτε για το Υπουργείο σας, βάλλοντας ευθέως κατά του αυτοδιοίκητου των Δήμων.»
• «Όμως στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο διαφαίνεται ότι στην πράξη θα ευνοήσει σε μεγάλο ποσοστό μόνο τους μεγάλους παραγωγούς ενέργειας. Και θέλω να τονίσω τη συνειδητή επιλογή του Υπουργείου να μην εστιάζει στην προώθηση και στην υποβοήθηση του έργου των ενεργειακών κοινοτήτων, που θα ήταν πράγματι ένα βήμα εκδημοκρατισμού στην παραγωγή ενέργειας και θα λειτουργούσε με άμεσο όφελος για τους πολίτες.»

• «Μετά από 5 χρόνια διακυβέρνησης, οι διατάξεις αυτού του νομοσχεδίου δεν αντικατοπτρίζουν αυτό που πραγματικά θα είχε μια κυβέρνηση τη δυνατότητα να πράξει για την χώρα και για τους πολίτες.»

Ακολουθεί ολόκληρο το κείμενο της ομιλίας:

Ευχαριστώ κύριε Πρόεδρε,

Κύριε Υπουργέ,

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι.

Θα ξεκινήσω λέγοντας ότι καταδικάζουμε τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρεται η κυβέρνηση στους εποχικούς πυροσβέστες με τα επεισόδια που έχουν γίνει στο Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας αυτή τη στιγμή έχουμε και κάποιους τραυματίες.  Καλό θα είναι να βρεθεί ο τρόπος να διαχειριστούμε αυτούς τους ανθρώπους. Το δεύτερο κομμάτι που θα πρέπει να μνημονεύσουμε είναι η ευχή μας η κατάσταση στην Ισπανία, να μην είναι τόσο άσχημη όσο φαίνεται. Υπάρχουν πάρα πολλοί αγνοούμενοι, οι νεκροί έχουν ξεπεράσει τους 150 και δεν ξέρουμε που θα πάει. Πριν την αναφορά μου στις διατάξεις του υπό συζήτηση Νομοσχεδίου, επιτρέψτε μου να κάνω μια αναφορά στα όσα γίνονται στον κόσμο γύρω μας και συγκεκριμένα στα κράτη με τα οποία έχουμε πολύ στενή  γειτνίαση. Οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή είναι καταιγιστικές. Και είναι ιδιαιτέρως ανησυχητικές και για την ασφάλεια και την ειρήνη στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο αλλά και τον υπόλοιπο κόσμο. Καθημερινά πληροφορούμαστε για τον θάνατο αμάχων στη Λωρίδα της Γάζας, στη Δυτική όχθη όσο αλλά και στον Λίβανο. Είναι δε ιδιαίτερα ανησυχητική εξέλιξη η έγκριση  από την Ισραηλινή Κνεσέτ του νομοσχέδιου για την απαγόρευση των δραστηριοτήτων της Υπηρεσίας του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους Πρόσφυγες (UNRWA). 

Ο προβληματισμός για τη συγκεκριμένη απόφαση είναι διάχυτος στη διεθνή κοινότητα και έχει προκαλέσει σειρά δηλώσεων από τους αρχηγούς πολλών κρατών. Θέλω να τονίσω για μια ακόμη φορά την ανάγκη η ελληνική Κυβέρνηση να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων. Πρέπει να ενεργοποιήσουμε μια πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική που θα λειτουργήσει κατευναστικά στις περιφερειακές συγκρούσεις που διεξάγονται δίπλα μας και που θα αποδεικνύει έμπρακτα τον σεβασμό της χώρας μας στο Διεθνές Δίκαιο και στις επιταγές του.

Έρχομαι τώρα στο υπό συζήτηση νομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ανάπτυξης. Διαβάζουμε στο πρώτο άρθρο του νομοσχεδίου τους επιδιωκόμενους σκοπούς: εκσυγχρονισμός του πλαισίου διαχείρισης των αποβλήτων, βελτίωση του πλαισίου εξοικονόμησης ενέργειας και ανάπτυξης έργων ενέργειας και επίλυση χωροταξικών και πολεοδομικών ζητημάτων. 

Και το ερώτημα είναι : Επιτυγχάνονται οι σκοποί αυτοί με τις υπό συζήτηση διατάξεις; Από όσα ακούστηκαν στις συνεδριάσεις της αρμόδιας Επιτροπής από τους φορείς που κλήθηκαν προς ακρόαση αλλά και από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, η απάντηση στο ερώτημα είναι μάλλον αρνητική. 

Κατηγορήθηκε δε η αξιωματική αντιπολίτευση ότι δεν επιθυμεί την πράσινη ανάπτυξη και γι αυτό αντιτίθεται στις προτεινόμενες ρυθμίσεις. Θέλω όμως να τονίσω ότι η ανεξέλεγκτη αδειοδότηση, εγκατάσταση και λειτουργία των ΑΠΕ δεν εγγυάται από μόνη την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και την πράσινη ανάπτυξη. Δεν είναι η λειτουργία των ΑΠΕ αυτοσκοπός. Σκοπός μας πρέπει να είναι η προστασία του περιβάλλοντος και η εξασφάλιση ενός βιώσιμου μέλλοντος για την κοινωνία καθώς και οι δίκαιες τιμές ενέργειας. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω των ΑΠΕ όταν υπάρχει ένα σωστό πλαίσιο, όταν υπάρχουν χωροταξικά και θαλάσσια χωροταξικά σχέδια, όταν λαμβάνονται υπόψη οι περιβαλλοντικές μελέτες αλλά και οι απόψεις της κάθε τοπικής κοινωνίας. 

Πάμε τώρα στις διατάξεις για την διαχείριση των απορριμμάτων. Είναι γεγονός ότι αυτές έχουν ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων από τους ΟΤΑ και από τους Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων και εύλογα. Οι σκοπούμενες ρυθμίσεις δεν έγιναν με σχετική διαβούλευση και συνεννόηση με τους αρμόδιους φορείς. Επιτρέψτε μου να κάνω και μια συγκεκριμένη αναφορά στην Περιφέρεια Κρήτης. Τι προβλέπει το άρθρο 4 του νομοσχεδίου; Προβλέπει την λύση της Ανώνυμης Εταιρείας  «ΦΟ.ΔΙ.Σ.Α. ΒΟΡΕΙΑΣ ΠΕΔΙΑΔΑΣ  χωρίς να τεθεί σε εκκαθάριση και οι δήμοι – μέλη της εντάσσονται στο νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου με την επωνυμία «ΕΝΙΑΙΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΚΡΗΤΗΣ» (Ε.Σ.Δ.Α.Κ.). Αυτή η διάταξη είναι ενδεικτική της προχειρότητας της νομοθέτησής σας και της έμπρακτης αδιαφορίας για τις συνέπειες αυτής της νομοθέτησής. 

Να σημειωθεί επίσης ότι, με τις προτεινόμενες διατάξεις  για την συγχώνευση των Φορέων Διαχείρισης αλλά και μέσω της μεταβίβασης αρμοδιοτήτων από τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης στο Υπουργείο Περιβάλλοντος αποδεικνύεται για ακόμη μια φορά την αποδεδειγμένα αναποτελεσματική τάση σας προς μια συγκεντρωτική διακυβέρνηση. Είναι δική σας επιλογή η συγχώνευση των Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων αντί της ενίσχυσής τους με υλικοτεχνικές υποδομές, τεχνογνωσία και προσωπικό. Είναι δική σας επιλογή αντί να δώσετε τους απαιτούμενους πόρους στους ΟΤΑ για να μπορέσουν να υλοποιήσουν ένα ολοκληρωμένο σύστημα ανακύκλωσης, να τους στερείτε αυτή την αρμοδιότητα και πρωτοβουλία και να την κρατάτε για το Υπουργείο σας, βάλλοντας ευθέως κατά του αυτοδιοίκητου των Δήμων.

Ως προς την διάταξη που προβλέπει την δυνατότητα αποθήκευσης ενέργειας σημειώνω ότι, βρίσκεται προς τη σωστή κατεύθυνση καθώς είναι ένα πάγιο αίτημα των παραγωγών. Όμως στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο διαφαίνεται ότι στην πράξη θα ευνοήσει σε μεγάλο ποσοστό μόνο τους μεγάλους παραγωγούς ενέργειας. Και θέλω να τονίσω τη συνειδητή επιλογή του Υπουργείου να μην εστιάζει στην προώθηση και στην υποβοήθηση του έργου των ενεργειακών κοινοτήτων, που θα ήταν πράγματι ένα βήμα εκδημοκρατισμού στην παραγωγή ενέργειας και θα λειτουργούσε με άμεσο όφελος για τους πολίτες.

Τέλος, θέλω να αναφερθώ στον ακριτικό Έβρο. Έγινε έκδοση αδειών από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας – Θράκης με την θετική εισήγηση του Υπουργείου Περιβάλλοντος για Αιολικούς Σταθμούς. Να θυμίσω ότι, μετά την τεράστια οικολογική καταστροφή στο Δάσος της Δαδιάς, το ΥΠΕΝ ανέστειλε για ένα έτος έργα και εργασίες στην δασική περιοχή του Έβρου. Υπάρχει επίσης μελέτη  του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης με ανάδοχο τον ΟΦΥΠΕΚΑ που προτείνει την 5ετή αναστολή αδειοδότησης κάποιων έργων μεταξύ αυτών και οι ΑΠΕ. Τι συμπέρασμα μπορεί να εξάγει κανείς; Σίγουρα όχι ότι ενδιαφέρεστε για το περιβάλλον και την προστασία του.

Επαναλαμβάνω ότι η λειτουργία των ΑΠΕ δεν είναι αυτοσκοπός. Σκοπός είναι η προστασία του περιβάλλοντος και η ομαλή πράσινη μετάβαση με δημοκρατικό τρόπο προς όφελος των τοπικών κοινωνιών και των πολιτών. Μετά από 5 χρόνια διακυβέρνησης, οι διατάξεις αυτού του νομοσχεδίου δεν αντικατοπτρίζουν αυτό που πραγματικά θα είχε μια κυβέρνηση τη δυνατότητα να πράξει για την χώρα και για τους πολίτες.

Σας ευχαριστώ