ρώτηση βουλευτών ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, με πρωτοβουλία του Χ. Γιαννούλη: «Οι 13 γυναικοκτονίες από την αρχή του χρόνου μέχρι σήμερα επιβάλλουν άμεσα τη λήψη μέτρων»

Από την αρχή του 2024 καταγράφεται έξαρση των κρουσμάτων βίας με θύματα γυναίκες αλλά και της αύξησης του αριθμού αυτών που αποφασίζουν να καταγγείλουν τα περιστατικά βίας στις διωκτικές αρχές.

Μέσα στους πρώτους οκτώ μήνες του έτους, η ΕΛ.ΑΣ. είχε διαχειριστεί 14.870 περιστατικά και είχε προχωρήσει σε 9.052 συλλήψεις. Σε σύγκριση με το 2023, οι στατιστικές έχουν καταγράψει ακραία μεταβολή, αγγίζοντας τον διπλασιασμό.

Δυστυχώς τα ειδικά Γραφεία Ενδοοικογενειακής Βίας, που έχει συστήσει η ΕΛΑΣ, καθώς και η εφαρμογή της άμεσης ειδοποίησης της ΕΛ.ΑΣ. (Panic Button), δεν έχουν κατορθώσει να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά το φαινόμενο και οι γυναίκες εξακολουθούν να κινδυνεύουν.

Πλέον με την πρόσφατη γυναικοκτονία στο Αγρίνιο οι γυναικοκτονίες ανέρχονται σε 13 μέσα στο 2024. Όπως προκύπτει πάντα εκ των υστέρων, σχεδόν στην πλειονότητά τους οι δράστες έχουν προηγούμενες καταγγελίες σε βάρος τους για ενδοοικογενειακή βία.

Με ερώτηση που κατέθεσε στη Βουλή ο βουλευτής Α’ Θεσσαλονίκης Χρήστος Γιαννούλης και την οποία συνυπογράφουν  18 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, ερωτάται μεταξύ άλλων ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη, εάν υπάρχει εθνικό σχέδιο δράσης για την αντιμετώπιση των περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας και ειδικότερα των γυναικοκτονιών, πόσες είναι συνολικά οι δομές Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής Βίας της Ελληνικής Αστυνομίας, σε ποιες περιοχές της χώρας λειτουργούν και πόσες καταγγελίες έχουν δεχτεί από την αρχή του 2024 έως σήμερα, πόσες από τις παραπάνω καταγγελίες οδήγησαν σε συλλήψεις και ποια η διαχείριση των υπόλοιπων περιστατικών, για τα οποία δεν σχηματίστηκε δικογραφία, ποια μέτρα πρόληψης λαμβάνονται, ώστε να παραμείνει ασφαλής η καταγγέλλουσα, όταν φύγει από το αστυνομικό τμήμα.

Αναλυτικά η ερώτηση:

ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη

Θέμα: «Οι 13 γυναικοκτονίες από την αρχή του χρόνου μέχρι σήμερα επιβάλλουν άμεσα τη λήψη μέτρων»

Όπως καλώς γνωρίζετε, από την αρχή του 2024 καταγράφεται επιδείνωση των δεικτών της έξαρσης των κρουσμάτων βίας με θύματα γυναίκες αλλά και της αύξησης του αριθμού αυτών που αποφασίζουν να καταγγείλουν τα περιστατικά βίας στις διωκτικές αρχές. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, συνολικά μέσα στους πρώτους οκτώ μήνες του έτους, η ΕΛ.ΑΣ. έχει διαχειριστεί σχεδόν 15.000 περιστατικά (14.870 για την ακρίβεια) και είχε προχωρήσει σε 9.052 συλλήψεις. Σε σύγκριση με το 2023, οι στατιστικές έχουν καταγράψει ακραία μεταβολή, αγγίζοντας τον διπλασιασμό. Μέχρι και τον Ιούλιο, τα περιστατικά φαίνεται να έχουν φτάσει τα 12.459, παρουσιάζοντας ετήσια αύξηση 83%. Όσον αφορά τις συλλήψεις του πρώτου επταμήνου για ενδοοικογενειακή βία (7.476), η αύξηση ήδη αγγίζει το 94% σε σχέση με το ίδιο διάστημα τον περασμένο χρόνο (3.858).Οι παραπάνω αριθμοί αποτυπώνουν ένα μόνο μέρος του προβλήματος καθώς, ακόμα και με τη μεγάλη άνοδο στις καταγγελίες, συνεχίζει να διατηρείται ένας μεγάλος αριθμός περιστατικών από θύματα που αδυνατούν να βρουν το κουράγιο να προσέλθουν στις αρχές.

Δυστυχώς, τα ειδικά Γραφεία Ενδοοικογενειακής Βίας που έχει συστήσει η ΕΛΑΣ καθώς και η εφαρμογή της άμεσης ειδοποίησης της ΕΛ.ΑΣ. (Panic Button) δεν έχουν κατορθώσει να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά το φαινόμενο και οι γυναίκες εξακολουθούν να κινδυνεύουν. Χαρακτηριστικά, μέχρι και σήμερα έχουν καταγραφεί γυναικοκτονίες σε διάφορα μέρη της Ελλάδας, όπως Καλαμαριά, Ζεφύρι, Ηράκλειο, Θεσσαλονίκη, Άγιοι Ανάργυροι, Μενίδι, Εξάρχεια, Πύργος, Αλεξανδρούπολη, Αμφιλοχία, Λαμία, Πάτρα με τελευταία αυτήν στο Αγρίνιο. Όπως προκύπτει, πάντα εκ των υστέρων, σχεδόν στην πλειονότητά τους οι δράστες έχουν προηγούμενες καταγγελίες για ενδοοικογενειακή βία. Πλέον, με την πρόσφατη γυναικοκτονία της γυναίκας στο Αγρίνιο οι γυναικοκτονίες ανέρχονται σε 13 για το 2024, όταν πέρυσι για όλο το 2023 ανέρχονταν σε 6.

Τον προηγούμενο Μάιο τέθηκε σε εφαρμογή η Οδηγία 1385/2024 της Ε.Ε με προθεσμία ενσωμάτωσης από τα κράτη μέλη έως 14/5/2027 για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών με διατάξεις για την προστασία των θυμάτων και την αποτροπή της επαναθυματοποίησής τους. Στις διατάξεις που πρόκειται να ενσωματωθούν στο εθνικό δίκαιο, προβλέπεται, μεταξύ άλλων, η δημιουργία αρχείου αναφορών ενδοοικογενειακής βίας από τις αστυνομικές αρχές, το οποίο επισυνάπτεται ως συνοδευτικό έγγραφο της δικογραφίας, η παροχή νομικής βοήθειας στο θύμα ενδοοικογενειακής βίας, η ατομική αξιολόγηση και η συνεργασία όλων των αρμόδιων αρχών υποστήριξης ανάλογα με το στάδιο της διαδικασίας, όπως κέντρα προστασίας θυμάτων, εξειδικευμένες υπηρεσίες, κοινωνικές υπηρεσίες, επαγγελματίες του τομέα της υγείας, κέντρα υποδοχής, κέντρα υπηρεσιών εξειδικευμένης υποστήριξης και άλλοι φορείς.

Επειδή η βία κατά των γυναικών παραβιάζει θεμελιώδη δικαιώματα, όπως το δικαίωμα στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια, το δικαίωμα στη ζωή και στην ακεραιότητα του προσώπου, το δικαίωμα στο σεβασμό της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής, το δικαίωμα στην ελευθερία και την ασφάλεια, το δικαίωμα στην προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, το δικαίωμα στην απαγόρευση των διακρίσεων, μεταξύ άλλων, λόγω φύλου.

Επειδή εκκρεμεί η νομική αναγνώριση της γυναικοκτονίας (ή θέσπιση έμφυλου κινήτρου ως επιβαρυντική διάταξη σε όλα τα εγκλήματα κατ’ αντιστοιχία με το ρατσιστικό κίνητρο).

Επειδή χρειάζεται να υποστηριχθούν οι οικογένειες των θυμάτων γυναικοκτονίας με δωρεάν νομική συνδρομή, δωρεάν ψυχοκοινωνική στήριξη, απαλλαγή από δικαστικά παράβολα, χορήγηση οικονομικού βοηθήματος για τα ανήλικα παιδιά που δολοφονούνται οι μητέρες τους, αυτόματη αφαίρεση της επιμέλειας και της γονικής μέριμνας από τους πατέρες τους, όταν δολοφονούν τις μητέρες.

Επειδή χρειάζεται να αυξηθούν οι ξενώνες φιλοξενίας για τις κακοποιημένες γυναίκες καθώς η χώρα διαθέτει τις μισές περίπου κλίνες, λίγο παραπάνω από 400 από τις 1072 που προβλέπονται στη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης.

Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός

1. Υπάρχει εθνικό σχέδιο δράσης για την αντιμετώπιση των περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας και ειδικότερα των γυναικοκτονιών και αν ναι σε τι συνίσταται αυτό;
2. Πόσες είναι συνολικά οι δομές Αντιμετώπισης Ενδοοικογενειακής Βίας της Ελληνικής Αστυνομίας, σε ποιες περιοχές της χώρας λειτουργούν και πόσες καταγγελίες έχουν δεχτεί από την αρχή του 2024 έως σήμερα;
3. Πόσες από τις παραπάνω καταγγελίες οδήγησαν σε συλλήψεις και ποια η διαχείριση των υπόλοιπων περιστατικών, για τα οποία δεν σχηματίστηκε δικογραφία;
4. Πως διασφαλίζεται η προστασία των γυναικών, όταν προσέρχονται για καταγγελία ενδοοικογενειακής βίας στο αστυνομικό τμήμα;
5. Ποια μέτρα πρόληψης λαμβάνονται, ώστε να παραμείνει ασφαλής η καταγγέλλουσα, όταν φύγει από το αστυνομικό τμήμα;
6. Ποιες δομές υποστήριξης νομικής, ψυχολογικής και κοινωνικής υπάρχουν και σε ποιες παραπέμπονται οι γυναίκες μετά την υποβολή της καταγγελίας;
7. Ποια εκπαιδευτικά προγράμματα σχετικά με τα ζητήματα της έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας έχει εκπονήσει το υπουργείο, σε ποιες περιοχές και πόσοι αστυνομικοί τα έχουν παρακολουθήσει;
8. Έχει συσταθεί η αρμόδια νομοπαρασκευαστική επιτροπή για την ενσωμάτωση στο εσωτερικό δίκαιο της Οδηγίας 1385/2024 της Ε.Ε;
9. Υπάρχει διυπουργική συνεργασία και με ποια Υπουργεία για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής αλλά και της έμφυλης βίας;

Οι Ερωτώντες Βουλευτές

Γιαννούλης Χρήστος

Αποστολάκης Ευάγγελος

Βέττα Καλλιόπη

Δούρου Ειρήνη (Ρένα)

Γαβρήλος Γεώργιος

Ζαμπάρας Μιλτιάδης

Θρασκιά Ουρανία (Ράνια)

Καλαματιανός Διονύσιος Χαράλαμπος

Κοντοτόλη Μαρίνα

Μαμουλάκης Χαράλαμπος (Χάρης)

Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος

Νοτοπούλου Κατερίνα

Ξανθόπουλος Θεόφιλος

Παναγιωτόπουλος Ανδρέας

Παπαηλιού Γεώργιος

Πούλου Παναγιού (Γιώτα)

Τσαπανίδου Παρθένα (Πόπη)

Φάμελλος Σωκράτης

Ψυχογιός Γεώργιος