1. Καθοριστικός παράγοντας στις εκλογές της 16ης Σεπτεμβρίου θεωρούνται οι 350.000 νέοι ψηφοφόροι (πολίτες που θα ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα για πρώτη φορά), οι οποίοι αποτελούν το 5% του εκλογικού σώματος. Παράλληλα, ένα μεγάλο τμήμα των ψηφοφόρων δηλώνουν αναποφάσιστοι. Για ποιο λόγο θα τους ζητούσες να ψηφίσουν το Συνασπισμό Ριζοσπαστικής Αριστεράς;
Ο ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί ένα ενωτικό, ανανεωτικό και ριζοσπαστικό εγχείρημα στο χώρο της Αριστεράς και της κοινωνίας. Η εκλογική ενίσχυσή του, θα μας επιτρέψει να κάνουμε πιο αποτελεσματική την προγραμματική αντιπολίτευσή μας προς τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές ανεξάρτητα από το ποια κυβέρνηση τις εφαρμόζει.
Επίσης, θα κάνει πιο ισχυρή την πολιτική στήριξή μας προς τα κοινωνικά κινήματα και πιο αποτελεσματικούς τους αγώνες τους.
Ειδικότερα, τώρα, σε ό,τι αφορά τους νέους, για μας οι νέοι δεν είναι απλά νέοι ούτε είναι απλά ψήφοι. Είναι νέοι εργάτες, νέοι υπάλληλοι, νέοι αγρότες, νέοι άνεργοι και φυσικά νέοι σπουδαστές και σπουδάστριες. Εμείς λοιπόν, δε ζητάμε απλώς την ψήφο των νέων. Εμείς θέλουμε να φέρουμε τη νέα γενιά της εργατικής τάξης που διαμορφώνεται, στο πολιτικό προσκήνιο. Και επειδή αυτή η νέα εργατική τάξη, διαμορφώνεται σε συνθήκες νεοφιλελευθερισμού και απορύθμισης των εργασιακών σχέσεων, είναι μια γενιά χωρίς εργασιακά δικαιώματα. Αλλά και χωρίς οργανώσεις για να τα διεκδικήσει. Άμεσος πολιτικός στόχος μας λοιπόν είναι αυτή η γενιά των εργαζομένων νέων να συνειδητοποιήσει τη θέση και το ρόλο της, να γίνει μια γενιά με δικαιώματα και να αποκτήσει έναν πρωταγωνιστικό ρόλο στην πολιτική και κοινωνική ζωή της χώρας. Από την άποψη αυτή είναι ελπιδοφόρο σημάδι ότι αυτή η νέα γενιά των εργαζομένων και σπουδαστών και οι οικολογικά συνειδητοποιημένοι πολίτες αποτελούν ήδη τους 2 πυλώνες πάνω στους οποίους στηρίζεται ο ΣΥΡΙΖΑ και απ ό,τι φαίνεται συγκροτούν ήδη το “σκληρό πυρήνα” των ψηφοφόρων του.
2. Ακούγεται όμως και η άποψη ότι ο πολιτικός λόγος του ΣΥΡΙΖΑ τελευταία έχει διολισθήσει σε μια μονομέρεια και σχεδόν κυριαρχείται από το περιβάλλον και τους νέους. Συμφωνείς μ αυτή την κριτική;
Όχι δε συμφωνώ.
Πρώτον, διότι οι τεράστιες φυσικές καταστροφές τροποποίησαν με βίαιο τρόπο την εκλογική ατζέντα.
Δεύτερο για μας οι νέοι δεν αποτελούν απλά ένα κοινωνικό στρώμα. Ούτε το περιβάλλον είναι απλά ένα θέμα ή ένα πρόβλημα. Ταυτόχρονα είναι σκοπιές, οπτικές γωνίες, μέσα από τις οποίες βλέπουμε και τα άλλα προβλήματα. Το ζήτημα π.χ. της αγροτικής ανάπτυξης θέλουμε να το προσεγγίσουμε από τη σκοπιά κυρίως των νέων αγροτών και των οικολογικών παραμέτρων. Το ζήτημα της κοινωνικής ασφάλισης, της οικονομικής ανάπτυξης και της απασχόλησης γενικότερα θέλουμε να το προσεγγίζουμε από τη σκοπιά των νέων και από τη σκοπιά του περιβάλλοντος. Αυτό δε σημαίνει ότι αγνοούμε τα άλλα κοινωνικά στρώματα ή άλλα προβλήματα. Αλλά θεμελιώνουμε μια προσέγγιση που βλέπει το παρόν και της Αριστεράς και της κοινωνίας μέσα από το μέλλον, με έναν τρόπο πρακτικό και γόνιμο.
3. Μεσούντος του θέρους κι ενώ καιγόταν η Πεντέλη, ο πρωθυπουργός προκήρυξε εκλογές «ριφιφί». Οι εικόνες από τις καταστροφικές πυρκαγιές είναι ακόμη νωπές. Οι συνέπειές τους θα μας συνοδεύουν για δεκαετίες. Πιστεύεις ότι θα αποτυπωθεί στις κάλπες η δυσαρέσκεια του κόσμου;
Ανεξάρτητα από τις διαστάσεις που θα λάβει η δυσαρέσκεια, η οργή και η αγανάκτηση του κόσμου, τα γεγονότα αυτά θα επηρεάζουν το περιβάλλον του τόπου, την οικονομική και κοινωνική ζωή χιλιάδων ανθρώπων για πολύ καιρό. Με τον πιο δραματικό τρόπο αποδείχθηκε ότι δεκάδες δις ευρώ από τρία ΚΠΣ, δεν ήταν αρκετά για να αποκτήσει η Ελλάδα σύστημα θωράκισης από φυσικές καταστροφές. Αποδείχθηκε επίσης ότι, ενώ υπήρχαν οι πόροι, έλειπε η πολιτική βούληση και τούτο βέβαια βαρύνει και τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ. Και τα δύο κόμματα που εναλλάσσονται στην εξουσία αντιμετώπιζαν και αντιμετωπίζουν το περιβάλλον ως αναλώσιμο εμπόρευμα. Εμείς υποστηρίζουμε ότι τα δάση, τα οικοσυστήματα της χώρας μας είναι δημόσια αγαθά και συλλογικές προϋποθέσεις κοινωνικής και ατομικής ευημερίας. Ο Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς με συνέπεια υπηρέτησε εξαρχής αυτή τη θέση και πιστεύω ότι ένα μεγάλο τμήμα πολιτών που προβληματίζονται, θα στείλει μήνυμα εκλογικής και προγραμματικής ήττας του δικομματισμού ενισχύοντας το ΣΥΡΙΖΑ.
4. Αν από τις εκλογές δεν προκύψει αυτοδυναμία, ποια κατά τη γνώμη σου πρέπει να είναι η απάντηση του ΣΥΡΙΖΑ σε σενάρια μετεκλογικής συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ;
Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει με σαφήνεια δηλώσει ότι δεν υπάρχουν στην παρούσα φάση προϋποθέσεις για τη συγκρότηση μιας κυβέρνησης στην οποία θα μπορούσε ο ίδιος να συμμετάσχει. Πέραν αυτού, ακόμη και όταν στο μέλλον διαμορφωθούν προϋποθέσεις για μια συμμαχική κυβέρνηση με τη συμμετοχή της αριστεράς τη συμμαχία μας αυτή θα την κάνουμε πριν τις εκλογές στη βάση κοινού προγράμματος το οποίο θα τεθεί στην κρίση των ψηφοφόρων.
Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πρόκειται ποτέ να κάνει κάτι ερήμην των μελών του, αλλά και της κοινωνίας. Αυτό βεβαίως δε σημαίνει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ένα ενωτικό εγχείρημα από μόνο του, δεν ενδιαφέρεται για να αναπτύσσονται και να διαμορφώνονται μέτωπα κοινής δράσης και συνεργασίας με ψηφοφόρους άλλων κομμάτων στη βάση κοινών προβλημάτων, αιτημάτων ή επιδιώξεων.
5. Το ΠΑΣΟΚ πάντως επανέρχεται τις τελευταίες ημέρες με κατηγορίες κατά της Αριστεράς θυμίζοντας το σύνθημα “Τι Πλαστήρας τι Παπάγος” που είχε διατυπωθεί στις αρχές της δεκαετίας του 50.
Το ΠΑΣΟΚ αναζητά το μέλλον του στο παρελθόν και συχνά στο απώτατο παρελθόν. Ασφαλώς ο Πλαστήρας δεν ήταν το ίδιο με τον Παπάγο. Αλλά το ερώτημα είναι τι κάνεις όταν κάποιος σύγχρονος “Πλαστήρας” ούτε θέλει ούτε μπορεί να αντιπαλέψει και να αντιμετωπίσει το σύγχρονο “Παπάγο”. Το δίλημμα που έχει τεθεί δηλαδή και αυτό τρομάζει την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ είναι ποιος, το ΠΑΣΟΚ με τη σημερινή του ιδεολογία και πολιτική ή ο ΣΥΡΙΖΑ μπορούν να αντιπαλέψουν το σύγχρονο “Παπάγο” δηλαδή το νεοφιλελευθερισμό ως αντίληψη και ως πολιτική;
6. Πώς κρίνεις τις μετωπικές επιθέσεις του ΚΚΕ; Δυνατότητες πολιτικής συνεργασίας υπάρχουν;
Τα νήπια που γεννήθηκαν όταν είχαμε τις μεγάλες διαμάχες μας στο ΚΚΕ πριν τη διάσπασή του αποκτούν δικαίωμα ψήφου του χρόνου. Δε νομίζω λοιπόν ότι αυτές οι διαμάχες μπορούν να συγκινούν σήμερα τη νέα γενιά όταν πια αυτές συνιστούν ιστορικά επεισόδια.
Βεβαίως, για ένα διάστημα η εμπαθής πολική απέναντι στην “άλλη αριστερά”, όπως κάναμε και εμείς παλιά με το ΚΚΕ εσ., μπορεί να δημιουργεί φανατισμό και επίπλαστη συνοχή των γραμμών του κόμματος. Κάποια στιγμή όμως όλα αυτά καταρρέουν.
Η ουσία είναι ότι το πρόβλημα του ΚΚΕ δεν είναι ο ΣΥΡΙΖΑ, ούτε η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ. Το ΚΚΕ απλά δε θέλει να υπάρχει άλλη αριστερά. Το πρόβλημα, επομένως, του ΚΚΕ είναι η κοινωνία η οποία επιμένει να θέλει να στηρίζει και να ενισχύει το ΣΥΡΙΖΑ. Ακριβώς γι αυτό το ΚΚΕ δεν έχει άλλη διέξοδο από το να αναγνωρίσει τη νέα πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί στην ελληνική κοινωνία και στην ελληνική αριστερά. Και ένα πρώτο βήμα είναι να μη θέτει εμπόδια στην ανάπτυξη της κοινής δράσης των εργαζομένων και των πολιτών.