1. Ποιο είναι το σενάριό σας, η εκτίμησή σας για την έκβαση της διελκυστίνδας για μέτρα, έκθεση τρόικας και δόση; Θα υπάρξει συνέχιση της χρηματοδότησης στο ορατό μέλλον ή θα μετακυλισθεί προς το τέλος του έτους; Υπάρχει πιθανότητα για απόφαση στη σύνοδο του Οκτωβρίου;
Τίποτε δεν είναι βέβαιο. Η κυβέρνηση δεν φαίνεται να έχει τον έλεγχο στις εξελίξεις. Πολλές βασικές παράμετροι των εξελίξεων παραμένουν ακόμη άγνωστες, όπως: (α) θα συμμετάσχει περαιτέρω το ΔΝΤ σε νέα χρηματοδότηση της χώρας; (β) σε τι ύψος είναι το δημοσιονομικό και χρηματοδοτικό κενό και πώς θα καλυφθεί; (γ) θα υπάρξει νέα αναδιάρθρωση του ελληνικού δημοσίου χρέους; (δ) πού θα κινηθεί η ύφεση και (ε) επαρκούν τα 50 δις. ευρώ που έχουν προβλεφθεί για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών μετά την επιδείνωση της ύφεσης;
Η εκτίμησή μας λοιπόν είναι ότι το «Μνημόνιο» είναι στον αέρα και έχει εξελιχθεί σε ένα κυλιόμενο αδιέξοδο, με όλα τα ενδεχόμενα ανοικτά.
2. Το ΔΝΤ επισημοποίησε τις εκτιμήσεις του για δυσμενέστερη εξέλιξη της ύφεσης, του ελλείμματος και της βιωσιμότητας του χρέους και την πρότασή του για νέο κούρεμα του χρέους; Πού το πάει το ΔΝΤ; Τι εκφράζει αυτό το ρήγμα εντός της τρόικας;
Το ρήγμα εντός της τρόικα πρώτον αντανακλά την αποτυχία του ελληνικού προγράμματος και δεύτερον εκφράζει υπαρκτές αντιθέσεις στο παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα.
Ζούμε τα όρια των αποσπασματικών λύσεων. Διότι, ενώ η κρίση του χρέους είναι πανευρωπαϊκή, αντί μιας κοινής πανευρωπαϊκής λύσης, ακολουθήθηκε η οδός των αποσπασματικών προσεγγίσεων. Αυτή η μέθοδος αποδεικνύεται αδιέξοδη όχι μόνο για τις επιμέρους χώρες αλλά και για την Ευρώπη συνολικά. Αυτό εντείνει τις αντιθέσεις ανάμεσα στους βασικούς πόλους του παγκόσμιου συστήματος, αλλά και εντός του ΔΝΤ ως προς την κατανομή των περιορισμένων πόρων και το ρόλο του ίδιου του ΔΝΤ.
3. Ποιο ήταν το νόημα της επίσκεψης Μέρκελ; Τι σηματοδοτεί για την ίδια τη Γερμανία και για τη συνολική διαχείριση της ευρωπαϊκής κρίσης;
Όσα είπε η κα Μέρκελ, όσα ευχήθηκε και, κυρίως, όσα δεν είπε, επιβεβαίωσαν τα τραγικά αδιέξοδα της ακολουθούμενης πολιτικής τόσο στη χώρα μας όσο και στην Ευρώπη.
4. Η κυβέρνηση εξωθείται να αποδεχτεί το σύνολο των απαιτήσεων της τρόικας στο πακέτο των μέτρων των 13 και πλέον δισ. ευρώ. Στη θέση της εσείς θα μπαίνατε σʼ αυτή τη διαπραγμάτευση; Θα είχατε να προτείνετε ένα διαφορετικής σύνθεσης πακέτο μέτρων και θα είχε αυτό καμιά πιθανότητα να γίνει δεκτό σαν βάση συζήτησης;
Το πρόγραμμα της τρόικα, το Μνημόνιο, έχει φθάσει σε αδιέξοδο. Πριν όμως από τα όποια μέτρα ή προγράμματα, χρειάζεται μια νέα διάγνωση για την κρίση, το χαρακτήρα της και την αντιμετώπισή της. Χωρίς μια νέα διάγνωση, χωρίς μια επανατοποθέτηση του ελληνικού προβλήματος στο πλαίσιο της ευρύτερης ευρωπαϊκής κρίσης και της ευρωπαϊκής προοπτικής, δεν υπάρχει θετική προοπτική.
Το ελληνικό αίτημα, επομένως, δεν πρέπει να είναι η επιμήκυνση του χρόνου εφαρμογής της ίδιας καταστροφικής πολιτικής αλλά η αλλαγή πολιτικής.
5. Μπορείτε να μας πείτε μερικά παραδείγματα δίκαιων μέτρων που θα έφερναν ανάλογα δημοσιονομικά αποτελέσματα; Τι θα κάνατε, για παράδειγμα, για τη φοροδιαφυγή που έχει γίνει αντικείμενο της πρωτοφανούς «λιστομαχίας» και σκανδαλολογίας;
Η αντιμετώπιση που είχε η λεγόμενη ʽλίστα Λαγκάρντʼ επιβεβαιώνει ότι στη χώρα μας κυριαρχεί ακόμη η πολιτική συγκάλυψης της φοροδιαφυγής κα όχι της καταπολέμησής της.
Αν οι κυβερνήσεις ήθελαν να κτυπήσουν τη φοροδιαφυγή και την ακόμη πιο σκανδαλώδη φοροαποφυγή, θα είχαν ήδη δημιουργήσει ένα πλήρες και καθολικό περιουσιολόγιο, θα είχαν καταργήσει τα σκανδαλώδη ειδικά φορολογικά καθεστώτα και θα είχαν δημιουργήσει έναν αξιόπιστο φοροεισπρακτικό μηχανισμό. Δυστυχώς τίποτε από αυτά δεν έχει συμβεί.
6. Ας υποθέσουμε ότι τα μέτρα ψηφίζονται από την κυβερνητική πλειοψηφία. Αυτό εξασφαλίζει βιωσιμότητα σʼ αυτή την κυβέρνηση; Κι αν δεν αντέξει την κοινωνική πίεση, ή τα «ατυχήματα», είστε σε ετοιμότητα να αποτελέσετε την εναλλακτική λύση;
Η οικονομική κρίση έχει γίνει κοινωνική κρίση, και αυτή αποκτά σε ολοένα και πιο μαζική κλίμακα χαρακτηριστικά ανθρωπιστικής κρίσης. Καμιά κυβέρνηση δεν μπορεί να είναι βιώσιμη αν δεν είναι σε θέση να βάλει τέλος και να αντιστρέψει αυτή την κατάσταση.
Ακριβώς γιʼ αυτό πρέπει και ο ΣΥΡΙΖΑ να τρέξει και, κυρίως, να συνειδητοποιήσει το νέο του ρόλο, και να κάνει ό,τι χρειάζεται για να προετοιμαστεί γιʼ αυτόν. Η λογική του «βλέποντας και κάνοντας» είναι η λογική των Σαμαρά, Βενιζέλου, Κουβέλη. Δεν ταιριάζει στην Αριστερά. Αλλά και η κοινωνία συνολικά πρέπει να ετοιμαστεί για ένα νέο ρόλο, διότι η αντιμετώπιση αυτής της κρίσης δεν θα είναι έργο απλώς ενός κόμματος ή μιας μεγάλης κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας. Θα απαιτηθεί μια μεγάλη κοινωνική κινητοποίηση στη βάση ενός αξιόπιστου σχεδίου και μιας σχέσης εμπιστοσύνης.
7. Με τα δεδομένα που διαμορφώνονται στην Ευρωζώνη, τις επιλογές που επικρατούν στην ηγεσία της και τη θεσμική θωράκιση της λιτότητας και των περιορισμών στην εθνική κυριαρχία, επιμένετε ότι υπάρχει λύση εντός ευρώ; Έχετε PlanΒ αν το σενάριο Grexit γίνει επικρατέστερο ή αν η παραμονή στο ευρώ είναι αφόρητη και ασύμφορη για τη χώρα και την κοινωνική πλειοψηφία;
Θέλω να επισημάνω πως το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα, και άλλες χώρες, δεν είναι το νόμισμα αλλά οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές και οι ηγεμονικές γερμανικές επιδιώξεις, που οδηγούν σε κοινωνικές και περιφερειακές αποκλίσεις και καταστροφές.
Η διέξοδος από την κατάσταση αυτή είναι η κοινή δράση των λαών για ανατροπή αυτής της πολιτικής και όχι μια νέα λιτότητα με δραχμή. Πρέπει να προφυλαχθούμε από τις αυταπάτες των εύκολων λύσεων, είτε με ευρώ είτε με δραχμή. Απλά δεν υπάρχουν εύκολες ή ανώδυνες λύσεις πια.
Σε ό,τι αφορά το plan B, προτεραιότητα για μας είναι να αποκτήσει η χώρα plan A΄, το οποίο πρέπει να είναι ένα σχέδιο «παντός καιρού», διότι σήμερα το μόνο που υπάρχει είναι τα μνημόνια της λιτότητας, της ύφεσης και της κοινωνικής καταστροφής. Η δεύτερη προτεραιότητά μας είναι δούμε τι μπορούμε να κάνουμε μαζί με τους άλλους λαούς της Νότιας Ευρώπης αλλά και όλης της Ευρώπης. Το σύνθημά μας «κανείς μόνος του στην κρίση» δεν αφορά μόνο άτομα και κοινωνικές ομάδες εντός της χώρας μας, αλλά αφορά και τα ίδια τα κράτη και τους λαούς, γιʼ αυτό καλούμε σε συμπόρευση τους λαούς των χωρών που πλήττονται από την κρίση. Από εκεί και πέρα βεβαίως πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για όλα τα ενδεχόμενα, ακόμη και αυτά που μπορούν να συμβούν ανεξάρτητα από τη θέλησή μας.
8. Τι πιστεύετε πως υπάρχει πίσω από τον «πόλεμο των λιστών»; Υπάρχουν ομάδες συμφερόντων που απεργάζονται εναλλακτικά σχέδια για την κρίση διακυβέρνησης; Μέχρι πού φτάνουν; Και τι σημαίνει η φιλολογία περί «πραξικοπήματος»;
Οι μεγάλες καπιταλιστικές κρίσεις οδηγούν πάντα σε μεγάλους θρυμματισμούς συμφερόντων αλλά και σε συγκεντρώσεις, ομαδοποιήσεις και αδυσώπητους πολέμους μεταξύ τους, για τον έλεγχο κρίσιμων κρίκων της οικονομίας, της εξουσίας και της πολιτικής.
Οι «λιστομαχίες», όπως τις είπατε, οι διαρροές, το εμπόριο δημόσιων εγγράφων, φακέλων, ακόμη και δικογραφιών, η διαχρονική συγκάλυψη σκανδάλων και εστιών μαύρου χρήματος, όπως το λαθρεμπόριο, η κατά σύστημα ατιμωρησία των ισχυρών της οικονομίας και της πολιτικής, η διάχυτη ανοχή σε μεθόδους μαφίας, αυτά και άλλα πολλά μαρτυρούν μια σήψη υψηλού επιπέδου που, μαζί με το φασιστικό φαινόμενο, συνιστούν σαφή απειλή για τη δημοκρατία.
Ακριβώς γιʼ αυτό, πέρα από τη διαφάνεια, τη δημόσια λογοδοσία, την τιμωρία των υπευθύνων, όσο υψηλά κι αν βρίσκονται, η απάντηση στους κινδύνους αυτούς τελικά βρίσκεται στο να γίνει η πολιτική και η δημοκρατία μια λαϊκή υπόθεση, στο να επιστρέψει η πολιτική στην κοινωνία και η κοινωνία να κάνει υπόθεσή της τα δημόσια πράγματα.