ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη

Θέμα: «Σκιές και ερωτηματικά για τη διαχείριση, εκ μέρους του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, των προσωπικών δεδομένων πολιτών κατά τη διαδικασία έκδοσης των νέων ταυτοτήτων, μετά και το πρόστιμο της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα για σοβαρές παραλείψεις και παρατυπίες.

Στις 23 Σεπτεμβρίου 2024 η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ) εξέδωσε την υπ’ αριθ. 32/2024 απόφαση, όπου διαπιστώνονται σοβαρές παραβάσεις από το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη σχετικά με την έκδοση των νέων δελτίων ταυτότητας ενώ επέβαλε πρόστιμα συνολικού ύψους 150.000 ευρώ.

Συγκεκριμένα και σύμφωνα με την απόφαση, το Υπουργείο δεν πραγματοποίησε Εκτίμηση Αντικτύπου Προστασίας Δεδομένων (ΕΑΠΔ), ως όφειλε βάσει του άρθρου 35 ΓΚΠΔ, ενέργεια που επισημαίνει σοβαρές ελλείψεις στο σχεδιασμό της διαδικασίας. Αυτό οδήγησε σε ελλείψεις στην αξιολόγηση των κινδύνων που σχετίζονται με τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα και στην εφαρμογή των κατάλληλων μέτρων προστασίας. Παράλληλα, η μη εκπόνηση ΕΑΠΔ σημαίνει ότι δεν πραγματοποιήθηκε κανενός είδους διαβούλευση με εκπροσώπους των υποκειμένων (οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, κλπ).

Επισημαίνεται ότι η ΑΠΔΠΧ με προηγούμενη απόφασή της (65/2018), κρίνει υποχρεωτική τη διενέργεια ΕΑΠΔ εφόσον υπάρχει αναφορά σε «δεδομένα που αφορούν εθνικό αριθμό ταυτότητας ή άλλο αναγνωριστικό στοιχείο ταυτότητας γενικής εφαρμογής ή αλλαγή των προϋποθέσεων και όρων επεξεργασίας και χρήσης αυτών και των συναφών με αυτά δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα». Επομένως το Υπουργείο δεν δύναται να επικαλεστεί άγνοια περί της ως άνω υποχρέωσης περί διενέργειας ΕΑΠΔ.

Εν συνεχεία, το Υπουργείο προέβη σε μια σειρά παραλείψεων, όπως η μη εφαρμογή την αρχή της ελαχιστοποίησης των δεδομένων κατά τη φάση του σχεδιασμού της επεξεργασίας, συλλέγοντας και αποθηκεύοντας δεδομένα χωρίς τεκμηρίωση για τη χρησιμότητά τους – παραβιάζοντας τις θεμελιώδεις αρχές Privacy by Design και Privacy by Default – αλλά και της αρχής της διαφανούς ενημέρωσης, καθώς, όπως επισημαίνει η ΑΠΔΠΧ στην απόφασή της, η ενημέρωση αναρτήθηκε μήνες μετά την έναρξη έκδοσης των ταυτοτήτων στην ιστοσελίδα της Αστυνομίας, ενώ το περιεχόμενό της είχε σοβαρά λάθη.

Αλγεινή εντύπωση προκαλεί, επίσης, το γεγονός ότι οι ως άνω παραλείψεις και παρατυπίες εκ μέρους του Υπουργείου, αποκαλύφθηκαν κατόπιν αιτήματος πολίτη προς την ΑΠΔΠΧ αφού τα ίδιου περιεχομένου αιτήματα, που είχε απευθύνει δύο φόρες (!) προς τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου, αγνοήθηκαν επιδεικτικά. Η απαράδεκτη και αδικαιολόγητη άρνηση – ουσιαστικά – του Υπουργείου να ενημερώσει ως όφειλε έναν πολίτη για την επεξεργασία των προσωπικών του δεδομένων,  υποδηλώνει έλλειψη διαφάνειας και αδυναμία συμμόρφωσης με την εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία για την προστασία των προσωπικών δεδομένων.

Με βάση τα παραπάνω,

Ερωτάται ο κ. Υπουργός:

1. Σε ποιες συγκεκριμένες ενέργειες θα προβεί το Υπουργείο προκειμένου να συμμορφωθεί απόλυτα και να υλοποιήσει τις παρατηρήσεις της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα;
2. Προτίθεται να διαγράψει τα προσωπικά δεδομένα πολιτών που συλλέγονται ενώ στερούνται νομικής βάσης;
3. Με ποιο τρόπο θα διασφαλίσει την εκπαίδευση του προσωπικού για την ορθή και απαρέγκλιτη εφαρμογή της νομοθεσίας για την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα;
4. Θα λάβει πρωτοβουλίες για τη διόρθωση της νομοθεσίας όπου απαιτείται βάσει του GDPR;
5. Ενημερώθηκε ο Υπεύθυνος Προστασίας Δεδομένων (ΥΠΔ) της Ελληνικής Αστυνομίας για τη διαδικασία έκδοσης των νέων ταυτοτήτων; Ποια ήταν η γνωμοδότησή του;

Οι ερωτώντες Βουλευτές

Τσαπανίδου Παρθένα (Πόπη)

Ακρίτα Έλενα

Αυλωνίτης Αλέξανδρος – Χρήστος

Βέττα Καλλιόπη

Γεροβασίλη Όλγα

Γιαννούλης Χρήστος

Ζαμπάρας Μιλτιάδης

Θρασκιά Ουρανία (Ράνια)

Κασιμάτη Ειρήνη (Νίνα)

Κοντοτόλη Μαρίνα

Μάλαμα Κυριακή

Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος

Μπάρκας Κωνσταντίνος

Νοτοπούλου Αικατερίνη

Ξανθόπουλος Θεόφιλος

Παναγιωτόπουλος Ανδρέας

Παπαηλιού Γεώργιος

Παππάς Πέτρος

Πούλου Παναγιού

Φάμελλος Σωκράτης

Ψυχογιός Γεώργιος