Θα δεχτεί η Δυτική Ελλάδα αμαχητί την ιδιωτικοποίηση των υδάτινων πόρων της;

Ο Μίλτος Ζαμπάρας και 11 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ καλούν την κυβέρνηση να απαντήσει: Σχεδιάζετε ιδιωτικοποίηση του νερού και στη Δυτική Ελλάδα;

Με κοινοβουλευτική παρέμβασή του προς τους Υπουργούς Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ο Βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας, Μίλτος Ζαμπάρας και 11 ακόμα βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, ανοίγουν ευθέως το θέμα της επιχειρούμενης εξαγωγής του «θεσσαλικού μοντέλου» διαχείρισης υδάτων και στη Δυτική Ελλάδα, φέρνοντας στο προσκήνιο τα σοβαρά ερωτήματα που προκαλεί η υπερσυγκεντρωτική και ιδιωτικοποιητική κατεύθυνση της κυβερνητικής πολιτικής.

Η συγκρότηση του Οργανισμού Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας (ΟΔΥΘ Α.Ε.), μιας ανώνυμης εταιρείας με ιδιωτικοοικονομική λειτουργία, αποτέλεσε την πρώτη φάση ενός σχεδίου που, σύμφωνα με δηλώσεις του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Τσιάρα, θα επεκταθεί και σε άλλες περιφέρειες. Μεταξύ αυτών, και η Δυτική Ελλάδα, μια περιοχή με τεράστια αγροτική παραγωγή, ευαίσθητα οικοσυστήματα και στρατηγικής σημασίας υδάτινους πόρους.

Ο Μ. Ζαμπάρας προειδοποιεί:

«Η υιοθέτηση του μοντέλου ΟΔΥΘ Α.Ε. σημαίνει, στην πράξη, κατάργηση των ΤΟΕΒ και ΓΟΕΒ, περιθωριοποίηση των τοπικών κοινωνιών, αυξημένο κόστος για τους παραγωγούς και μετατροπή του νερού σε εμπόρευμα».

Το νέο μοντέλο διαχείρισης του νερού, όπως καταγγέλλει ο Μίλτος Ζαμπάρας, βασίζεται σε ανώνυμες εταιρείες ειδικού σκοπού, με διοικήσεις που λειτουργούν χωρίς ουσιαστικό δημόσιο έλεγχο και χωρίς συμμετοχή των άμεσα ενδιαφερόμενων, των αγροτών και των τοπικών φορέων, στις κρίσιμες αποφάσεις.

Σε περιοχές όπως η Αιτωλοακαρνανία, η Ηλεία και η Αχαΐα, όπου η άρδευση αποτελεί τον πυλώνα της αγροτικής παραγωγής και το νερό είναι ταυτισμένο με τη ζωή, την εργασία και την περιβαλλοντική ισορροπία, η πιθανή εφαρμογή του θεσσαλικού μοντέλου εγκυμονεί δραματικές συνέπειες:

· Εκτόξευση του κόστους παραγωγής, την ώρα που οι αγρότες ήδη στενάζουν.

· Απαξίωση θεσμών όπως οι ΤΟΕΒ, που επί δεκαετίες διαχειρίζονται το αρδευτικό δίκτυο με γνώση και λογοδοσία.

· Περιβαλλοντική υποβάθμιση, εξαιτίας της απουσίας τοπικής γνώσης και συμμετοχικών μηχανισμών.

· Απομάκρυνση του νερού από τη δημόσια σφαίρα, σε πλήρη αντίθεση με κάθε έννοια κοινωνικού αγαθού.

Ο Μίλτος Ζαμπάρας ζητά ξεκάθαρες απαντήσεις:

· Προτίθεται η κυβέρνηση να εφαρμόσει το μοντέλο του ΟΔΥΘ Α.Ε. και στη Δυτική Ελλάδα;

· Ποιο είναι το σχέδιο για τους ΤΟΕΒ και τους ΓΟΕΒ; Θα καταργηθούν ή θα ενταχθούν σε ιδιωτικές δομές;

· Ποιος εγγυάται ότι το κόστος άρδευσης δεν θα καταστεί απαγορευτικό;

· Υπάρχει πρόβλεψη για ουσιαστική διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες;

· Έχουν εκπονηθεί επιστημονικές μελέτες σκοπιμότητας και περιβαλλοντικού κινδύνου;

«Η Δυτική Ελλάδα δεν θα δεχτεί αμαχητί την ιδιωτικοποίηση των υδάτινων πόρων της. Το νερό είναι ζωή – όχι αντικείμενο χρηματιστηριακής εκμετάλλευσης», δηλώνει με έμφαση ο Μίλτος Ζαμπάρας.

Η κοινωνία της υπαίθρου, οι συνεταιρισμοί, οι φορείς και οι πολίτες έχουν δικαίωμα να γνωρίζουν και να αποφασίζουν. Η κυβέρνηση, αντί να επιβάλλει λύσεις ερήμην των τοπικών κοινωνιών, οφείλει να λογοδοτεί. Το νερό δεν ανήκει σε εταιρείες, ανήκει σε όλους μας.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:

ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τους κ.κ. Υπουργούς

Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων

Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Θέμα: Κίνδυνοι από την εφαρμογή του «Θεσσαλικού μοντέλου» (ΟΔΥΘ Α.Ε.) στη Δυτική Ελλάδα – Υπερσυγκεντρωτική διαχείριση, ιδιωτικοποίηση του νερού και απαξίωση των ΤΟΕΒ

Η πρόσφατη συγκρότηση του Οργανισμού Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας (ΟΔΥΘ Α.Ε.), με στόχο την ενιαία διαχείριση των αρδευτικών υδάτων και των σχετικών έργων υποδομής, εγκαινιάζει ένα νέο μοντέλο διακυβέρνησης του νερού, που η κυβέρνηση χαρακτηρίζει «πιλοτικό» και προτίθεται να επεκτείνει και σε άλλες Περιφέρειες της χώρας, μεταξύ των οποίων και η Δυτική Ελλάδα.

Ωστόσο, το μοντέλο του ΟΔΥΘ Α.Ε. έχει ήδη εγείρει σοβαρές αντιδράσεις και επιφυλάξεις:       

 •  Πρόκειται για ανώνυμη εταιρεία ειδικού σκοπού, με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια λειτουργίας και καθορισμό τιμολογιακής πολιτικής με βάση τα κόστη λειτουργίας και συντήρησης. Δηλαδή, με όρους αγοράς και όχι δημόσιας ωφέλειας.

 •  Υποκαθιστά ή απορροφά τους ΤΟΕΒ και ΓΟΕΒ, φορείς με μακρά εμπειρία και τοπική κοινωνική νομιμοποίηση, καταργώντας ουσιαστικά τον θεσμικό και κοινωνικό τους ρόλο στη διαχείριση του αρδευτικού νερού.
•    Έχει χαλαρό δημόσιο έλεγχο, περιορισμένη διαφάνεια, και προβλέπει υψηλές αμοιβές διοικήσεων, χωρίς εγγύηση συμμετοχής των τοπικών κοινωνιών στη λήψη αποφάσεων.

•   Προβλέπει την ανάθεση με ΣΔΙΤ κρίσιμων υποδομών και λειτουργιών σε ιδιώτες, γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο σταδιακής ιδιωτικοποίησης της άρδευσης και μετακύλισης κόστους στους αγρότες.

Η προοπτική επέκτασης αυτού του μοντέλου στη Δυτική Ελλάδα (Αιτωλοακαρνανία, Ηλεία, Αχαΐα), μια περιοχή ισχυρά αγροτική, με έντονη εξάρτηση από την άρδευση και την ύπαρξη μεγάλων και κρίσιμων υδατικών οικοσυστημάτων (π.χ. Αχελώος, φράγματα Ευήνου, Μόρνου, Πείρου – Παραπείρου), εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους:
•   Επιβάρυνση του κόστους παραγωγής για τους μικρομεσαίους αγρότες, που δεν μπορούν να αντέξουν τιμολόγια βάσει εταιρικού κόστους.
•   Αποδυνάμωση των ΤΟΕΒ/ΓΟΕΒ και ακύρωση της εμπειρίας και κοινωνικής λογοδοσίας που παρέχουν.

•  Διακινδύνευση της πρόσβασης στο νερό ως κοινωνικό αγαθό και μετατροπή του σε εμπόρευμα.

•  Πιθανές επιπτώσεις σε υδροφορείς και περιβάλλον λόγω έλλειψης συμμετοχικών μηχανισμών και τοπικού ελέγχου.

Με βάση τα παραπάνω,

Ερωτώνται οι αρμόδιοι Υπουργοί

1.      Προτίθεται η κυβέρνηση να εφαρμόσει το μοντέλο ΟΔΥΘ Α.Ε. και στη Δυτική Ελλάδα; Αν ναι, ποιο είναι το ακριβές χρονοδιάγραμμα και σε ποιες Περιφερειακές Ενότητες;
2.   Ποια θα είναι η τύχη των υφιστάμενων ΤΟΕΒ/ΓΟΕΒ; Προβλέπεται κατάργησή τους, υποβάθμιση ή απορρόφησή τους από τους νέους οργανισμούς;

3.     Πώς θα διασφαλιστεί ότι δεν θα αυξηθεί δραματικά το κόστος άρδευσης για τους αγρότες της Δυτικής Ελλάδας;
4.    Πώς θα διατηρηθεί ο δημόσιος και κοινωνικός χαρακτήρας του νερού στην περίπτωση λειτουργίας ανώνυμων εταιρειών διαχείρισης;
5.  Υπάρχει πρόβλεψη για ουσιαστική συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών, των αγροτικών συνεταιρισμών και των ΤΟΕΒ στον σχεδιασμό και στη διοίκηση αυτών των νέων οργανισμών;
6.  Έχουν εκπονηθεί επιστημονικά τεκμηριωμένες μελέτες κινδύνου και σκοπιμότητας για την εφαρμογή του θεσσαλικού μοντέλου στις υδρολογικές και γεωργικές ιδιαιτερότητες της Δυτικής Ελλάδας;           

Οι Ερωτώντες Βουλευτές

Ζαμπάρας Μιλτιάδης (Μίλτος)

Καλαματιανός Διονύσης

Τσαπανίδου Πόπη

Μπάρκας Κώστας

Βέττα Καλλιόπη

Δούρου Ρένα

Κασσιμάτη Νίνα

Παναγιωτόπουλος Ανδρέας

Ψυχογιός Γιώργος

Μαμουλάκης Χάρης

Παπαηλιού Γιώργος

Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος