Κατάθεση επίκαιρης ερώτησης του Σωκράτη Φάμελλου για το οικονομικό σκάνδαλο με τα «σπιτάκια» ανακύκλωσης

Πολιτικά εκτεθειμένη η κυβέρνηση για την εξόφθαλμη παραβίαση του θεσμικού πλαισίου στην προμήθεια πολυκέντρων ανακύκλωσης

Επίκαιρη ερώτηση προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κατέθεσε ο βουλευτής Β΄ Θεσσαλονίκης, Σωκράτης Φάμελλος, για τις σοβαρές παραβάσεις του θεσμικού πλαισίου όσον αφορά στην προμήθεια πολυκέντρων ανακύκλωσης (τα λεγόμενα «σπιτάκια ανακύκλωσης»).

Το πόρισμα της Επιτροπής Δημοσιονομικού Ελέγχου (ΕΔΕΛ) αναφορικά με την προμήθεια πολυκέντρων ανακύκλωσης από τον Ειδικό Διαβαθμιδικό Σύνδεσμο Αττικής (ΕΔΣΝΑ), τον Ενιαίο Σύνδεσμο Διαχείρισης Απορριμμάτων Κρήτης (ΕΣΔΑΚ) και τον ΦοΔΣΑ Πελοποννήσου, με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ, κατέδειξε πολλαπλές και κραυγαλέες παραβάσεις του εθνικού και του ενωσιακού δικαίου.

Ενδεικτικά, στην περίπτωση του ΕΔΣΝΑ, που είχε προκηρύξει το 2020 την προμήθεια αξίας 27 εκατ. ευρώ (πλέον ΦΠΑ) και στη συνέχεια ενέταξε στο ΕΣΠΑ, το πόρισμα αναφέρει φωτογραφική προκήρυξη με ατεκμηρίωτο προϋπολογισμό που ευνοούσε συγκεκριμένο τύπο μηχανήματος και παραβίαση της αρχής της διευρυμένης ευθύνης παραγωγού του ενωσιακού δικαίου.

Το πόρισμα της ΕΔΕΛ έρχεται να επιβεβαιώσει το μεγάλο σκάνδαλο στην ανακύκλωση που έχει καταγγείλει συστηματικά ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ τα τελευταία 5 χρόνια. Η κυβέρνηση είναι βαρύτατα εκτεθειμένη μετά και από τις διαπιστώσεις τις ΕΔΕΛ και ο αρμόδιος Υπουργός οφείλει να δώσει άμεσα συγκεκριμένες απαντήσεις:

1. Διενέργησαν το ΥΠΕΝ και ο ΕΟΑΝ ελέγχους για τη λειτουργία του ΣΣΕΔ Ανταποδοτική Ανακύκλωση ΑΕ και των πολυκέντρων ανακύκλωσης στην Αττική και έχουν εκδοθεί οι απαραίτητες βεβαιώσεις από το ΥΠΕΝ και τον ΕΟΑΝ σύμφωνα με τις συστάσεις της ΕΔΕΛ;
2. Πως αντιμετωπίζει το μείζον οικονομικό σκάνδαλο που αφορά και τα δύο χρηματοδοτικά εργαλεία (χρηματοδότηση μέσω ΕΣΠΑ και από το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης») και την πολιτική ευθύνη της κυβέρνησης που μας οδήγησε σε αυτό;

Το πλήρες κείμενο της επίκαιρης ερώτησης:

ΕΠΙΚΑΙΡΗ ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Θέμα: «Εκτεθειμένη η κυβέρνηση μετά το πόρισμα της ΕΔΕΛ που διαπιστώνει σοβαρές παραβιάσεις του θεσμικού πλαισίου για τα «σπιτάκια» ανακύκλωσης»

Το πόρισμα της Επιτροπής Δημοσιονομικού Ελέγχου (ΕΔΕΛ), που δημοσιεύθηκε στις 5.9.2024 στον ιστότοπο Data Journalists, έρχεται να επιβεβαιώσει πλήρως το μεγάλο σκάνδαλο στην ανακύκλωση που έχει καταγγείλει συστηματικά ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ τα τελευταία 5 χρόνια.

Ο έλεγχος της ΕΔΕΛ, ο οποίος πραγματοποιήθηκε μετά από αίτημα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφορικά με την προμήθεια πολυκέντρων ανακύκλωσης (τα λεγόμενα «σπιτάκια ανακύκλωσης») από τον Ειδικό Διαβαθμιδικό Σύνδεσμο Αττικής (ΕΔΣΝΑ), τον Ενιαίο Σύνδεσμο Διαχείρισης Απορριμμάτων Κρήτης (ΕΣΔΑΚ) και τον ΦοΔΣΑ Πελοποννήσου, με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ, κατέδειξε πολλαπλές και κραυγαλέες παραβάσεις του εθνικού και του ενωσιακού δικαίου. Ενδεικτικά, στην περίπτωση του ΕΔΣΝΑ, που είχε προκηρύξει το 2020 την προμήθεια αξίας 27 εκατ. ευρώ (πλέον ΦΠΑ) και στη συνέχεια ενέταξε στο ΕΣΠΑ, το πόρισμα αναφέρει:

• Φωτογραφική προκήρυξη με ατεκμηρίωτο προϋπολογισμό που ευνοούσε συγκεκριμένο τύπο μηχανήματος αξίας 300.000 ευρώ, το οποίο χρησιμοποιείται για ανακύκλωση συσκευασιών, αντί άλλων πολύ χαμηλότερου κόστους,  
• Παραβίαση της αρχής της διευρυμένης ευθύνης παραγωγού του ενωσιακού δικαίου, καθώς τα «σπιτάκια ανακύκλωσης» χρησιμοποιούνται για την ανακύκλωση συσκευασιών και όχι άλλων ρευμάτων, όπως όριζε ο αρχικός διαγωνισμός. Αποτέλεσμα αυτού ήταν δημόσιοι και ευρωπαϊκοί πόροι να χρησιμοποιηθούν για τη χρηματοδότηση αγοράς εξοπλισμού που θα έπρεπε να καλυφθεί από τα Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης μέσω των εισφορών των παραγωγών.

Η ΕΔΕΛ καταλογίζει επίσης πλημμελή έλεγχο από την ΕΥΔ ΥΜΕΠΕΡΑΑ για τις πράξεις ένταξης των προμηθειών, την ελλιπή τεκμηρίωση της αξίας της σύμβασης και τον προσδιορισμό τεχνικών προδιαγραφών που παραβιάζουν τον υγιή ανταγωνισμό και ελλιπή έλεγχο από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Το πόρισμα αναφέρει ακόμη ότι ο ΕΔΣΝΑ ανέθεσε παράνομα από 07-07-2023 στο ΣΣΕΔ Ανακύκλωσης «Ανταποδοτική Ανακύκλωση ΑΕ» τις εργασίες συλλογής, μεταφοράς και πώλησης των ανακυκλώσιμων υλικών, με δικαίωμα να τα διαχειρίζεται ως δικά της. Όμως, το συγκεκριμένο ΣΕΔ ήδη χρησιμοποιεί τον συγκεκριμένο εξοπλισμό και όφειλε να τον παρέχει δωρεάν με τις αντίστοιχες υπηρεσίες στους Δήμους.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι:

• το πόρισμα της ΕΔΕΛ ζητά σειρά βεβαιώσεων και ενεργειών από τη Γενική Γραμματεία Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του ΥΠΕΝ και τον Ελληνικό Οργανισμό Ανακύκλωσης, προκειμένου να μη γίνουν δημοσιονομικές διορθώσεις εις βάρος των πολιτών, και
• προμήθεια του εν λόγω εξοπλισμού δεν πραγματοποιήθηκε μόνο μέσω του ΕΣΠΑ, αλλά και με το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» το οποίο δανειοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων,

Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:

1. Διενέργησαν το ΥΠΕΝ και ο ΕΟΑΝ ελέγχους για τη λειτουργία του ΣΣΕΔ Ανταποδοτική Ανακύκλωση ΑΕ και των πολυκέντρων ανακύκλωσης στην Αττική και έχουν εκδοθεί οι απαραίτητες βεβαιώσεις από το ΥΠΕΝ και τον ΕΟΑΝ σύμφωνα με τις συστάσεις της ΕΔΕΛ;
2. Πως αντιμετωπίζει το μείζον οικονομικό σκάνδαλο που αφορά και τα δύο χρηματοδοτικά εργαλεία και την πολιτική ευθύνη της κυβέρνησης που μας οδήγησε σε αυτό;

Ο Ερωτών Βουλευτής

Φάμελλος Σωκράτης