Ερώτηση βουλευτών ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ: Οξυμένα τα προβλήματα του 3ου Γυμνασίου Μενεμένης με Λυκειακές Τάξεις– Κατάργηση των ‘σχολείων γκέτο’ για παιδιά Ρομά

Με πρωτοβουλία της Ράνιας Θρασκιά, βουλευτή Α` Θεσσαλονίκης και Αναπλ. Τομεάρχη Παιδείας και της Κυριακής Μάλαμα, βουλευτή Χαλκιδικής και Τομεάρχη Πολιτισμού, κατατέθηκε στη Βουλή ερώτηση για τα οξυμένα προβλήματα που αντιμετωπίζει το 3ο Γυμνάσιο Μενεμένης με Λυκειακές Τάξεις στον Δενδροπόταμο Θεσσαλονίκης. Την ερώτηση συνυπογράφουν άλλοι 11 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία.

Όπως αναφέρεται στο κείμενο της ερώτησης, πρόκειται για ένα σχολείο με 175 μαθητές, με τη συντριπτική πλειονότητα των οποίων (98%) είναι Ρομά και τη σχολική διαρροή να έχει καταστεί ανεξέλεγκτη και να εντείνεται με τις συνθήκες που επικρατούν στο σχολείο. Όπως επανειλημμένα έχει σημειώσει ο Σύλλογος Καθηγητών, είναι εξαιρετική αναγκαιότητα η άμεση διάθεση Ψυχολόγου και Κοινωνικού Λειτουργού, με σταθερό εβδομαδιαίο πρόγραμμα, καθώς σημειώνονται περιστατικά παραβατικότητας ενώ τα περισσότερα παιδιά είναι παραμελημένα από γονείς και πολλά, που ζουν με τις οικογένειές τους, φαίνεται ότι βιώνουν ενδοοικογενειακά προβλήματα. Σε αυτό το πλαίσιο, οι εκπαιδευτικοί αισθάνονται αδύναμοι να τα βοηθήσουν. Δυσκολία ωστόσο αντιμετωπίζουν και κατά την εκπαιδευτική διαδικασία, καθώς το αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις ιδιαιτερότητες και στην κουλτούρα των μαθητών Ρομά, που ζουν ανάμεσα σε δύο γλώσσες και δύο πολιτισμούς. Επιπρόσθετα, το κτιριακό ζήτημα αλλά κι οι ελλείψεις ως προς την υλικοτεχνική υποδομή εγείρουν ανησυχία αφενός για την ασφάλεια των μαθητών αφετέρου για την ενίσχυση του ενδιαφέροντός τους για το σχολείο.

Τα προβλήματα αυτά του εν λόγω σχολείου επαναφέρουν για ακόμη φορά το κρίσιμο θέμα των Ρομά μαθητών και της κοινωνικής τους ένταξης, καθώς είναι αντιπροσωπευτικά της χαμηλής συμμετοχής τους στην εκπαίδευση, της ανεπαρκούς ή διακοπτόμενης φοίτησής τους κι εντέλει της μη ολοκλήρωσης της υποχρεωτικής εκπαίδευσης, αλλά και της πρόωρης παιδικής εργασίας. Ανοίγουν δε το θέμα της ένταξης των παιδιών Ρομά στις κανονικές τάξεις και αναδεικνύουν για ακόμη μία φορά την ανάγκη να μπει ένα τέλος στη λειτουργία «σχολείων – γκέτο».

Κατόπιν τούτων, ερωτάται ο Υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού σε ποιες κατεπείγουσες ενέργειες προτίθεται να προβεί ώστε να αντιμετωπιστούν άμεσα τα προβλήματα και οι ελλείψεις του 3ου Γυμνασίου Μενεμένης με Λυκειακές Τάξεις στον Δενδροπόταμο Θεσσαλονίκης κι αν σκοπεύει να εξετάσει τα σχετικά αιτήματα της εκπαιδευτικής κοινότητας. Ερωτάται επίσης αν είναι σε γνώση του η λειτουργία «σχολείων – γκέτο» στην Ελλάδα, πόσα παιδιά Ρομά φοιτούν σε αυτά και πόσα συνολικά στα σχολεία της χώρας, καθώς και ποια μέτρα έχει ή/και προτίθεται να πάρει, σε συνεργασία με τους συναρμόδιους Υπουργούς, για την άρση του διαχωρισμού των παιδιών Ρομά στην εκπαίδευση.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:

ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τον Υπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

ΘΕΜΑ: «Οξυμένα τα προβλήματα του 3ου Γυμνασίου Μενεμένης με Λυκειακές Τάξεις – Κατάργηση των ‘σχολείων γκέτο’ για παιδιά Ρομά»

Οξυμένα προβλήματα αντιμετωπίζει το 3ο Γυμνάσιο Μενεμένης με Λυκειακές Τάξεις στον Δενδροπόταμο Θεσσαλονίκης. Πρόκειται για ένα σχολείο με 175 μαθητές, η συντριπτική πλειονότητα των οποίων (98%) είναι Ρομά. Ωστόσο, η σχολική διαρροή έχει καταστεί ανεξέλεγκτη, με το 40% των μαθητών που έχει κάνει εγγραφή να μην παρακολουθεί τα μαθήματα (παρά την ακούραστη προσπάθεια του εκπαιδευτικού προσωπικού), και η οποία εντείνεται με τις συνθήκες που επικρατούν στο σχολείο.

Όπως επανειλημμένα έχει σημειώσει ο Σύλλογος Καθηγητών, είναι εξαιρετική αναγκαιότητα η άμεση διάθεση Ψυχολόγου και Κοινωνικού Λειτουργού, με σταθερό εβδομαδιαίο πρόγραμμα, καθώς σημειώνονται περιστατικά παραβατικότητας ενώ τα περισσότερα παιδιά είναι παραμελημένα από γονείς και πολλά, που ζουν με τις οικογένειές τους, φαίνεται ότι βιώνουν ενδοοικογενειακά προβλήματα. Σε αυτό το πλαίσιο, οι εκπαιδευτικοί αισθάνονται αδύναμοι να τα βοηθήσουν. Δυσκολία ωστόσο αντιμετωπίζουν και κατά την εκπαιδευτική διαδικασία, καθώς το αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις ιδιαιτερότητες και στην κουλτούρα των μαθητών Ρομά, που ζουν ανάμεσα σε δύο γλώσσες και δύο πολιτισμούς.

Επιπρόσθετα, το κτιριακό ζήτημα αλλά κι οι ελλείψεις ως προς την υλικοτεχνική υποδομή εγείρουν ανησυχία αφενός για την ασφάλεια των μαθητών αφετέρου για την ενίσχυση του ενδιαφέροντός τους για το σχολείο. Το εν λόγω σχολείο στεγάζεται σε ένα παλιό κτίριο, κατασκευασμένο από τη ΜΟΜΑ το 1974, πιθανόν με αμίαντο, με εκτεταμένες φθορές στο εσωτερικό και το εξωτερικό του, που στις πρώτες βροχές πλημμυρίζει και διώχνει τα παιδιά από τον φυσικό τους χώρο. Επίσης, στα διαλείμματα δεν υπάρχουν επιλογές άθλησης και ψυχαγωγίας για τους μαθητές, με αποτέλεσμα -όπως σημειώνουν οι καθηγητές τους- το 7ωρο να γίνεται γι’ αυτούς ένας καταναγκασμός.

Τα προαναφερθέντα προβλήματα του 3ου Γυμνασίου Μενεμένης με Λυκειακές Τάξεις επαναφέρουν για ακόμη φορά το κρίσιμο θέμα των Ρομά μαθητών και της κοινωνικής τους ένταξης. Τα όσα συμβαίνουν στο εν λόγω σχολείο είναι αντιπροσωπευτικά της χαμηλής συμμετοχής τους στην εκπαίδευση, της ανεπαρκούς ή διακοπτόμενης φοίτησής τους κι εντέλει της μη ολοκλήρωσης της υποχρεωτικής εκπαίδευσης, αλλά και της πρόωρης παιδικής εργασίας. Ανοίγουν δε το θέμα της ένταξης των παιδιών Ρομά στις κανονικές τάξεις και αναδεικνύουν για ακόμη μία φορά την ανάγκη να μπει ένα τέλος στη λειτουργία «σχολείων – γκέτο». Γνωρίζουμε άλλωστε ότι κατά το παρελθόν το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) καταδίκασε την Ελλάδα για τη λειτουργία σχολείων μόνο για παιδιά Ρομά.

Επειδή η διασφάλιση της δημόσιας και δωρεάν παιδείας αποτελεί υποχρέωση της Πολιτείας και δεν είναι δυνατόν να αφήνεται στην ανεξάντλητη προσφορά του εκπαιδευτικού προσωπικού, που σε υποστελεχωμένα σχολεία προσπαθεί να προάγει τη γνώση αλλά και να γεφυρώνει το χάσμα κουλτούρας και τρόπου σκέψης.
Επειδή το 3ο Γυμνάσιο Μενεμένης με Λυκειακές Τάξεις στον Δενδροπόταμο Θεσσαλονίκης αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα που πρέπει να επιλυθούν άμεσα.
Επειδή το συγκεκριμένο σχολείο χαρακτηρίζεται ως «σχολείο – γκέτο», καθώς το 98% των μαθητών του είναι Ρομά.
Επειδή, όπως χαρακτηριστικά δηλώνει η Διευθύντρια του σχολείου, «πολλοί μαθητές διψούν για μάθηση και ονειρεύονται ένα καλύτερο αύριο που θα τους οδηγήσει έξω από το γκέτο, στην πραγματική ζωή της προόδου και της ελεύθερης βούλησης […]. Όμως οι συνθήκες στο σχολείο […] δεν ευνοούν την υλοποίηση των ονείρων τους».
Επειδή έχει διατυπωθεί η πρόταση το εν λόγω σχολείο να επαναλειτουργήσει ως Αθλητικό, δεδομένου ότι «μέχρι και το 2011 λειτουργούσε στον ίδιο χώρο το Αθλητικό Λύκειο, καθώς υπάρχει και κλειστό Γήπεδο μπάσκετ, που σύμφωνα με δήλωση του Αντιδημάρχου Παιδείας, έχει δημοπρατηθεί η ανακαίνισή του». Έτσι, όπως αναφέρουν οι εκπαιδευτικοί, θα υπάρχει η δυνατότητα να εγγραφούν στο σχολείο και μαθητές και μαθήτριες και από άλλες περιοχές της Δυτικής Θεσσαλονίκης, «ώστε να μην υπάρχει ομοιογένεια στον μαθητικό πληθυσμό […] και να επιτευχθεί η αναγκαία για ένα σχολείο ανομοιογένεια και διαφορετικότητα, που θα επιφέρει γόνιμες αλλαγές στην παγιωμένη κουλτούρα της περιοχής. Εξάλλου, και η προνομιακή του θέση, δίπλα ακριβώς από τον Σταθμό ΚΤΕΛ Μακεδονία, στην είσοδο του Δενδροποτάμου, καθιστά εύκολη την πρόσβαση σ’ αυτό με τα μέσα μεταφοράς».
Επειδή είναι ανεπίτρεπτος ο διαχωρισμός των μαθητών Ρομά από τους υπόλοιπους μαθητές και ανεπίτρεπτες οι διακρίσεις λόγω της φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής. Ωστόσο λειτουργούν ακόμη «σχολεία – γκέτο».
Επειδή πρέπει επιτέλους να εγκύψουμε στον στόχο για μια ποιοτική και συμπεριληπτική εκπαίδευση σε όλα τα στάδιά της, από την προσχολική μέχρι την τριτοβάθμια εκπαίδευση, συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης Δεύτερης Ευκαιρίας, της Εκπαίδευσης Ενηλίκων και της Δια Βίου Μάθησης.
Επειδή οφείλουμε να διασφαλίσουμε οι Ρομά να μην παραμένουν μαθητές στα χαρτιά, αλλά να εντάσσονται ουσιαστικά στην εκπαιδευτική διαδικασία και να απολαμβάνουν τα ίδια ψυχολογικά και διανοητικά ερεθίσματα με τους υπόλοιπους μαθητές.
Επειδή η αρνητική σχολική εμπειρία των παιδιών Ρομά στην τρυφερή ηλικία (αν αυτά έρθουν αντιμέτωπα με ένα μη συμπεριληπτικό μοντέλο εκπαίδευσης) οδηγεί πολλά εξ αυτών να αναπαράγουν τα πρότυπα της κοινότητάς τους. Τη στιγμή μάλιστα που η έκθεσή τους στην εργασία όσο ακόμη είναι ανήλικα και οι συχνές αλλαγές κατοικίας είναι ιδιαίτερα επιβαρυντικοί παράγοντες.
Επειδή η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και η ευαισθητοποίηση των γονέων και των κηδεμόνων και πρωτίστως των μαθητών για το συγκεκριμένο ζήτημα είναι κρίσιμη.

Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός

1. Σε ποιες κατεπείγουσες ενέργειες προτίθεται να προβεί ώστε να αντιμετωπιστούν άμεσα τα προβλήματα και οι ελλείψεις του 3ου Γυμνασίου Μενεμένης με Λυκειακές Τάξεις στον Δενδροπόταμο Θεσσαλονίκης;
2. Σκοπεύει να εξετάσει τα σχετικά αιτήματα της εκπαιδευτικής κοινότητας;
3. Είναι σε γνώση του η λειτουργία «σχολείων – γκέτο» στην Ελλάδα; Πόσα και ποια είναι αυτά; Πόσα παιδιά Ρομά φοιτούν σε αυτά τα σχολεία και πόσα συνολικά στα σχολεία της χώρας;
4. Τι μέτρα έχει/προτίθεται να πάρει, σε συνεργασία με τους συναρμόδιους Υπουργούς, για την άρση του διαχωρισμού των παιδιών Ρομά στην εκπαίδευση;

Οι Ερωτώντες Βουλευτές

Θρασκιά Ουρανία (Ράνια)

Μάλαμα Κυριακή

Αποστολάκης Ευάγγελος

Αυλωνίτης Αλέξανδρος – Χρήστος

Βέττα Καλλιόπη

Δούρου Ειρήνη

Κοντοτόλη Μαρίνα

Λινού Αθηνά

Μπάρκας Κωνσταντίνος

Νοτοπούλου Αικατερίνη

Πούλου Παναγιού

Τζάκρη Θεοδώρα

Χρηστίδου Ραλλία