Ερώτηση για την ανάγκη άμεσης πρόσληψης σχολικών ψυχολόγων κατέθεσε στη Βουλή η Ράνια Θρασκιά, Αναπληρώτρια Τομεάρχης Παιδείας και Βουλευτής Α’ Θεσσαλονίκης, την οποία συνυπογράφουν 26 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία.

Στην ερώτηση τονίζεται ότι, παρά την αναγνώριση της σπουδαιότητας του ρόλου των ψυχολόγων στην ενίσχυση και ενδυνάμωση της κοινωνικοσυναισθηματικής ανάπτυξης και ανθεκτικότητας των μαθητών, έχουν διοριστεί ελάχιστοι ψυχολόγοι -μαζί με κοινωνικούς λειτουργούς- και η πρόβλεψη για τον διορισμό ψυχολόγων σε όλα τα σχολεία ανάγεται χρονικά στη γ’ φάση προσλήψεων αναπληρωτών (δηλαδή στον Νοέμβριο του έτους 2023, μεσούσης της σχολικής χρονιάς, με αβέβαιη την ακριβή ημερομηνία ανάληψης καθηκόντων των διορισθέντων και με έξαρση των περιστατικών βίας, επιθετικότητας και εν γένει κρίσης μέσα στο σχολικό περιβάλλον). Αναφέρεται επίσης ότι δεν έχει ακόμα υλοποιηθεί το πρόγραμμα «Μια Νέα Αρχή στα ΕΠΑ.Λ.» για το σχολικό έτος 2023-2024.

Κατόπιν τούτων, ζητάται η ουσιαστική υλοποίηση του θεσμού των σχολικών ψυχολόγων σε όλα ανεξαιρέτως τα σχολεία, όλων των βαθμίδων, γενικής εκπαίδευσης, ειδικής αγωγής και επαγγελματικής κατεύθυνσης και ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός ποιος είναι ο ακριβής αριθμός των σχολικών ψυχολόγων που πρόκειται να προσληφθούν ανά συγκεκριμένη εκπαιδευτική βαθμίδα και δομή και ποιο είναι το ακριβές χρονοδιάγραμμα πρόσληψης κι ανάληψης καθηκόντων τους.​

Το πλήρες κείμενο της ερώτησης έχει ως εξής:

ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τον Υπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

ΘΕΜΑ: «Επιτακτική η ανάγκη άμεσης πρόσληψης σχολικών ψυχολόγων»

Η ενίσχυση και ενδυνάμωση της κοινωνικοσυναισθηματικής ανάπτυξης και ανθεκτικότητας των μαθητών με τη συνδρομή ψυχολόγων, διορισμένων σε όλα ανεξαιρέτως τα σχολεία, όλων των βαθμίδων, γενικής εκπαίδευσης, ειδικής αγωγής και επαγγελματικής κατεύθυνσης -εφόσον μάλιστα υπάρχουν και τα σχετικά ευρωπαϊκά κονδύλια από το ΕΣΠΑ 2021-2027 για μια «πιο κοινωνική Ελλάδα»- είναι δεδομένη. Δεδομένη, όμως, και αποτυπωμένη είναι και η σχετική κυβερνητική κι άκρως αδικαιολόγητη καθυστέρηση.
Λίγο πριν την έναρξη του σχολικού έτους και συγκεκριμένα μόλις στις 28 Αυγούστου του 2023 –και μόνο κατόπιν εντόνων πιέσεων όλων των άμεσα ενδιαφερομένων και της εκπαιδευτικής κοινότητας- εκδόθηκε η Υπουργική Απόφαση 94015/ΓΔ4 σχετικά με τα καθήκοντα και τις αρμοδιότητες των κλάδων ΠΕ23 Ψυχολόγων και ΠΕ30 Κοινωνικών Λειτουργών για τα σχολικά έτη 2023-2026. Έχουν δε διοριστεί ελάχιστοι ψυχολόγοι -μαζί με κοινωνικούς λειτουργούς- και η πρόβλεψη για τον διορισμό ψυχολόγων σε όλα τα σχολεία ανάγεται χρονικά στη γ’ φάση προσλήψεων αναπληρωτών (δηλαδή στον Νοέμβριο του έτους 2023, μεσούσης της σχολικής χρονιάς, με αβέβαιη την ακριβή ημερομηνία ανάληψης καθηκόντων των διορισθέντων και με έξαρση των περιστατικών βίας, επιθετικότητας και εν γένει κρίσης μέσα στο σχολικό περιβάλλον). Επίσης δεν έχει ακόμα υλοποιηθεί το πρόγραμμα «Μια Νέα Αρχή στα ΕΠΑ.Λ.» για το σχολικό έτος 2023-2024.

Οι σχολικοί ψυχολόγοι προάγουν την ψυχοσυναισθηματική, κοινωνική και γνωστική ανάπτυξη των μαθητών, τη συναισθηματική ισορροπία και την ενδυνάμωση των συμμετεχόντων στην εκπαιδευτική διαδικασία. Εργάζονται σε ατομικό και ομαδικό επίπεδο με μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικούς ανάλογα με τις ανάγκες, συνεργάζονται με φορείς και κοινωνικές υπηρεσίες, λειτουργούν συμβουλευτικά στους εκπαιδευτικούς, προάγουν την ψυχοκοινωνική υγεία της σχολικής μονάδας, ώστε να ενδυναμωθεί και να υποστηρίζει κατάλληλα τους μαθητές. Διενεργούν ενημερωτικές και υποστηρικτικές συναντήσεις με τους γονείς. Τέλος, με υπηρεσίες συμβουλευτικής και ψυχοκοινωνικής υποστήριξης σε ατομική ή ομαδική βάση επιδιώκουν τον εντοπισμό των κλίσεων των μαθητών, την ανακάλυψη των ενδιαφερόντων τους με σκοπό την υλοποίηση συλλογικών δράσεων και την ενδυνάμωση και τη δημιουργία θετικών σχέσεων αλληλεπίδρασης μεταξύ των μελών.

Παρά όμως την αναγνώριση της σπουδαιότητας του ρόλου τους, μη επαρκής αριθμός ψυχολόγων εργάζεται τώρα στα δημόσια σχολεία, και κατά βάση στα ειδικά, και σχολικές ψυχολογικές υπηρεσίες (ή ψυχολόγοι) υπάρχουν σε ορισμένα ιδιωτικά σχολεία (κυρίως στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη). Σχετικές επίσης έρευνες έχουν επισημάνει την ανεπάρκεια εκπαίδευσης κι εξειδίκευσης ακόμα και των εργαζομένων ως σχολικών ψυχολόγων (καθώς η εκπαίδευση και η κατάρτισή τους σε μεταπτυχιακό επίπεδο δεν είχε ως αντικείμενο τη σχολική ψυχολογία αλλά την κλινική, συμβουλευτική ή εξελικτική ψυχολογία), επιπλέον δε υπογραμμίζουν την αντιμετώπιση θεμάτων ψυχικής υγείας με διαγνωστικές και συμβουλευτικές - θεραπευτικές διαδικασίες που ακολουθούν κυρίως το κλινικό μοντέλο, με έμφαση στη θεραπεία κι όχι στην πρόληψη.

Επειδή, η εκπαίδευση οφείλει να επιτελεί τριπλή λειτουργία: να μεταβιβάζει γνώσεις και πνευματικές ικανότητες, να καλλιεργεί θυμικούς στόχους στους μαθητές, εμπλουτίζοντας παράλληλα τον συναισθηματικό τους κόσμο και τέλος να ενισχύει τους ψυχοκινητικούς στόχους των παιδιών/εφήβων/νέων.

Επειδή, παρά τις παραδοχές της ίδιας της Υφυπουργού από την 01/04/2023 ότι «oι ψυχολόγοι στα σχολεία είναι για να βοηθήσουν τα παιδιά αλλά και το οικογενειακό περιβάλλον για να μάθουν και να ξέρουν, να αποτυπώνουν και να μοιράζονται αυτές τις [κακοποιητικές] συμπεριφορές. Τα τελευταία χρόνια είχαμε συνηθίσει να κρύβουμε κάτω από το χαλί αυτές τις συμπεριφορές», η κυβέρνηση συνεχίζει να κωφεύει. Η δε κυβερνητική καθυστέρηση ισοδυναμεί με παραγκώνιση των διεθνώς και πανευρωπαϊκά αναγνωρισμένων κοινωνικών δικαιωμάτων των μαθητών και των οικογενειών τους, καθώς και των επαγγελματικών και κοινωνικών δικαιωμάτων των ψυχολόγων.

Επειδή, οι θεωρητικές απλά εξαγγελίες περί δήθεν θεσμοθέτησης και αύξησης του αριθμού των σχολικών ψυχολόγων δεν επαρκούν για την αντιμετώπιση της άκρως επείγουσας κρίσης που έχει διαπιστωθεί μέσα στα σχολεία και με συνέπειες που δεν μπορούμε να προβλέψουμε για τα παιδιά μας, αφήνει δε στο έλεός τους χιλιάδες υποψήφιους εργαζόμενους και τις οικογένειές τους!

Επειδή, πέραν της ανάγκης κατασταλτικής κι επιλεκτικής δράσης, αδήριτη είναι η επίσπευση όλων των διαδικασιών, ώστε να καταστεί δυνατή τόσο η γενική αντιμετώπιση όσο και η πρόληψη των παθογενειών μέσα στο σχολικό περιβάλλον με τη συνδρομή των σχολικών ψυχολόγων.
Επειδή, σήμερα (17/10/2023) – λίγες μέρες μετά την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας οφείλουμε να ωθήσουμε το εκπαιδευτικό μας σύστημα προς ένα μοντέλο που θα προωθεί την ψυχική υγεία και ευεξία και στην επίτευξη αυτού δεν είναι αρκετές απλές, ενδοσχολικές δράσεις με μέγιστη διάρκεια 4 διδακτικών ωρών και μάλιστα σε διάστημα δέκα ημερών (10/10/2023 - 20/10/2023).

Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
1. Σε ποιες άμεσες ενέργειες προτίθεται να προβεί για την ουσιαστική υλοποίηση του θεσμού των σχολικών ψυχολόγων;
2. Ποιος είναι ο ακριβής αριθμός των σχολικών ψυχολόγων που πρόκειται να προσληφθούν ανά συγκεκριμένη εκπαιδευτική βαθμίδα και δομή και ποιο είναι το ακριβές χρονοδιάγραμμα πρόσληψης κι ανάληψης καθηκόντων τους;

Οι ερωτώντες Βουλευτές

Θρασκιά Ουρανία (Ράνια)

Ακρίτα Έλενα
Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία)
Αποστολάκης Ευάγγελος
Αυλωνίτης Αλέξανδρος
Βέττα Καλλιόπη
Γαβρήλος Γεώργιος
Δούρου Ειρήνη (Ρένα)
Ζαμπάρας Μιλτιάδης (Μίλτος)
Καλαματιανός Διονύσιος – Χαράλαμπος
Καραμέρος Γεώργιος
Κασιμάτη Ειρήνη (Νίνα)
Κόκκαλης Βασίλειος
Κοντοτόλη Μαρίνα
Μάλαμα Κυριακή
Μαμουλάκης Χαράλαμπος (Χάρης)
Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Νοτοπούλου Αικατερίνη (Κατερίνα)
Παναγιωτόπουλος Ανδρέας
Παπαηλιού Γεώργιος
Πέρκα Θεοπίστη (Πέτη)
Πούλου Παναγιού (Γιώτα)
Σαρακιώτης Ιωάννης
Τζούφη Μερόπη
Χρηστίδου Ραλλία
Ψυχογιός Γεώργιος