05/09/2023

Ευ. Τσακαλώτος: Απαραίτητη προϋπόθεση η «συνείδηση ΣΥΡΙΖΑ» - Να ξαναχτίσουμε την αξιοπιστία μας

Συνέντευξη του Ευκλείδη Τσακαλώτου στις 5/9/2023 στην ηλεκτρονική εφημερίδα Voria και τον δημοσιογράφο Πάνο Τσίκαλα

Παραθέτουμε μερικά αποσπάσματα από την συνέντευξή του:

-Η ευθύνη του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης σε μια δημοκρατία είναι μεγάλη. Πόσο μάλλον στην παρούσα κατάσταση, με μια ισχυρή Νέα Δημοκρατία η οποία εξακολουθεί να εφαρμόζει μια ακραία νεοφιλελεύθερη ατζέντα, τελευταίο «επίτευγμα» της οποίας είναι το εργασιακό νομοσχέδιο που προτίθεται να ψηφίσει άμεσα. Μπορώ να εγγυηθώ ότι εμείς θα είμαστε εκεί κάθε φορά, σε κάθε περίσταση, να δίνουμε τον αγώνα για τους πολλούς, να υπερασπιζόμαστε τα δικαιώματα του κόσμου.

- Η ύπαρξη ενός πολιτικού σχεδίου με ορίζοντα το 2026, ενός σχεδίου για την ταυτότητά μας, τις κοινωνικές μας αναφορές, τον προγραμματικό μας λόγο, θα δώσει ελπίδα και όραμα στον κόσμο και θα κάνει τον αντιπολιτευτικό μας λόγο πιο αιχμηρό. Γιατί ένα μέρος της εκλογικής επιτυχίας του κ. Μητσοτάκη, οφείλεται, μεταξύ άλλων, στο ότι ο κόσμος δεν πιστεύει ότι μπορεί να έχει κάτι καλύτερο από τα διάφορα pass. Θέλει να είναι διαφορετικά, αλλά δεν πιστεύει ότι μπορεί.

- Οι περιοδείες μου στην επαρχία με βοήθησαν να γνωρίσω καλύτερα τις ιδιαιτερότητες του κάθε τόπου αλλά ταυτόχρονα με έκαναν να συνειδητοποιήσω ότι οι ανάγκες των ανθρώπων είναι παντού οι ίδιες. Υφίστανται, ωστόσο, κάτω από διαφορετικές κάθε φορά συνθήκες, και αυτές είναι που επιβάλλουν την διαφορετική αντιμετώπισή τους. Πιστεύω ακράδαντα ότι οι αξίες, οι ιδέες και οι πολιτικές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, μπορούν να δώσουν λύσεις και να καλυτερέψουν την ζωή όλων, όπου και αν ζουν.

Ακολουθεί ολόκληρη τη συνέντευξη:

Οι συνυποψήφιοί σας με δηλώσεις τους δείχνουν να επιθυμούν αλλαγές στις οργανωτικές συνθήκες του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Η Έφη Αχτσιόγλου κάνει λόγο για ένα κόμμα δομών ενώ ο Νίκος Παππάς για ένα κόμμα μελών. Παράλληλα γίνεται μεγάλος λόγος για τις λεγόμενες τάσεις. Εσείς πώς οραματιζόσαστε οργανωτικά τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ της επόμενης μέρας σε περίπτωση που εκλεγείτε; Έκανε καλό η διεύρυνση του 2019 και τι θα γίνει με τις τάσεις;

Τα κόμματα είναι πολιτικοί σχηματισμοί που οφείλουν να υπηρετούν την κοινωνία και τους πολίτες, γι’ αυτό και χρειάζονται να έχουν μια δομή που να εξασφαλίζει την κοινωνική γείωσή τους, την ικανότητα προσαρμογής τους στις νέες συνθήκες και προκλήσεις, την αποτελεσματικότητά τους στη λύση προβλημάτων και τη διαχειριστική τους επάρκεια. Ταυτόχρονα έχουν και ρόλο διδακτικό και καθοδηγητικό, και μπορούν να επηρεάζουν τις εξελίξεις και να δίνουν όραμα και προοπτική.

Την προηγούμενη Παρασκευή παρουσίασα τις προτάσεις μου για τη λειτουργία του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, τις οποίες και έστειλα για διαβούλευση σε όλα τα μέλη του κόμματος. Βασικός άξονας των προτάσεων αυτών, είναι να εφαρμοστεί πλήρως η συλλογική και δημοκρατική λειτουργία σε όλα τα επίπεδα. Γιατί, πιο συλλογικό και πιο δημοκρατικό κόμμα, σημαίνει πιο δυνατό κόμμα. Τα μέλη του κόμματος είναι η δύναμή του, γι’ αυτό και η φωνή τους πρέπει να φτάνει μέχρι τα ανώτερα όργανα.

Πρέπει να μπορούμε να εκμεταλλευτούμε τη συλλογική ευφυΐα, να προτρέψουμε τα μέλη μας να συμμετέχουν ενεργά, και την ίδια ώρα το κόμμα να τα υποστηρίζει, να διευκολύνει την εμπλοκή τους στις κομματικές διαδικασίες, να τα αξιοποιεί.

Απαραίτητη είναι, επίσης, η συνεργασία του κόμματος με δεξαμενές σκέψης, συνδικαλιστικές συλλογικότητες, κινήματα και αυτοδιοικητικά σχήματα. Ταυτόχρονα, τα ανώτερα όργανα πρέπει να είναι ευέλικτα και λειτουργικά. Δεν νοείται, κατά την άποψή μου, Κεντρική Επιτροπή των 300 ατόμων, ούτε συνέδριο με 5.000 μέλη, όπως έχουμε σήμερα. Πώς μπορεί να γίνει ουσιαστική συζήτηση, πώς μπορεί να παραχθεί πολιτική σε τέτοια πολυπληθή όργανα;

Σε ό,τι αφορά το ρόλο του προέδρου, η θέση μου είναι σαφής: πρώτος μεταξύ ίσων. Που δίνει λόγο, λογοδοτεί, στο Συνέδριο, στην Πολιτική Γραμματεία, στην Κεντρική Επιτροπή. Γιατί πιστεύω στη συλλογικότητα και όχι στις αδιαμεσολάβητες σχέσεις, γενικώς. Μακριά από εμάς άνθρωποι που μιλάνε με το λαό κατευθείαν, και δεν δίνουν λόγο πουθενά.

Απαραίτητη προϋπόθεση για όλα τα παραπάνω, είναι να υπάρχει αυτό που ονομάζω «συνείδηση ΣΥΡΙΖΑ». Πράγμα που σημαίνει, τα ρεύματα να συζητούν πολιτικά και έτσι να προκύπτουν οι συνθέσεις θέσεων, μια συνεχής διαδικασία που βελτιώνει τις θέσεις του κόμματος χωρίς να το αλλοτριώνει. Και σε όλες τις διαδικασίες να κυριαρχεί ο σεβασμός στη βούληση των μελών, στη λειτουργία και τις αποφάσεις των οργάνων, στην εσωκομματική δημοκρατία, στη διαφορετική άποψη.

Μόνο έτσι εξασφαλίζεται η ενότητα, μεγαλώνει η απεύθυνσή μας στην κοινωνία και σε ευρύτερους πολιτικούς χώρους.

Έχετε παρουσιάσει προσωπικά θέσεις οι οποίες αν υιοθετούνταν θα «τραβούσαν» τον ΣΥΡΙΖΑ πιο Αριστερά. Αντίστοιχα στις εκλογές είδαμε σημαντική στροφή των ψηφοφόρων σε κόμματα της Κεντροδεξιάς και της Δεξιάς. Εκτιμάτε ότι υπάρχει ιδεολογική ή/και με όρους ηγεμονίας, μετατόπιση στις συνειδήσεις των πολιτών; Αν ναι, θα μπορέσει ο ΣΥΡΙΖΑ σε περίπτωση που εκλεγεί να ανατρέψει υπέρ του αυτή την κατάσταση; Μήπως η δική σας Αριστερή πρόταση ισοδυναμεί με τη μονιμοποίηση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ σε ρόλο αντιπολίτευσης ενώ η λεγόμενη κυβερνησιμότητα απαιτεί ευρείες συγκλίσεις με την Κεντροαριστερά και το Κέντρο;

Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ αποτελεί τη μοναδική πολιτική δύναμη στη χώρα μας που μπορεί να ηγηθεί μιας προοδευτικής διακυβέρνησης. Που μπορεί να αποτελέσει ανάχωμα στις νεοφιλελεύθερες και δεξιές πολιτικές που εφαρμόζονται, και να δώσει τη μάχη για τους πολλούς ενάντια στα μεγάλα συμφέροντα. Έχει συνεπώς μεγάλη ευθύνη να ανακτήσει το χαμένο έδαφος και να μπορέσει να ανατρέψει τις ισχύουσες ισορροπίες.

Προσωπικά θεωρώ ότι αυτό που πρέπει πρωτίστως να κάνουμε είναι να ξαναχτίσουμε την αξιοπιστία μας.

Κι αυτό περιλαμβάνει δύο σκέλη.

Το πρώτο είναι να έχουμε ξεκάθαρο και σαφές πολιτικό στίγμα. Και η Αριστερά έχει σαφές πολιτικό στίγμα. Αντιθέτως, ένα κόμμα που το στίγμα του δεν είναι σαφές, και που συνυπάρχουν σε αυτό αντικρουόμενες απόψεις γύρω από ένα απροσδιόριστο κέντρο, δημιουργεί ανασφάλεια στον κόσμο, που έχει σχηματισμένες απόψεις για το πώς θα ήθελε να είναι η ζωή του αύριο. Στο χώρο του κέντρου, που είναι αρκετά ευρύς, οι άνθρωποι ονειρεύονται μια κοινωνία με τα χαρακτηριστικά εκείνα για τα οποία μάχεται διαχρονικά η Αριστερά: δωρεάν δημόσια παιδεία και υγεία, μείωση ανισοτήτων, ίσες ευκαιρίες για όλους, όλες, όλα, ισχυρό και αποτελεσματικό δημόσιο τομέα, δικαιοσύνη και ισονομία, αλληλεγγύη, συμπερίληψη. Οι συγκλίσεις με τον χώρο του κέντρου και η απαραίτητη διεύρυνση, αν θέλουμε να είναι ουσιαστική και ανθεκτική στο χρόνο, πρέπει να γίνει με αυτούς τους όρους.

Το δεύτερο, είναι να πείσουμε τον κόσμο ότι μπορούμε να εφαρμόσουμε αυτά που λέμε. Και για να γίνει αυτό, πρέπει είμαστε περήφανοι για τις αξίες και τις ιδέες μας, κάτι που θα προσφέρει ελπίδα στον κόσμο και θα προσδώσει αιχμηρότητα στον πολιτικό μας λόγο.

Να επικοινωνήσουμε τα επιτεύγματα της διακυβέρνησής μας, που δεν είναι καθόλου αμελητέα καθώς καταφέραμε και βγάλαμε τη χώρα από τα μνημόνια και την επαναφέραμε σε τροχιά ανάπτυξης μετά από την αποτυχία των προηγούμενων κυβερνήσεων -που ήταν άλλωστε υπεύθυνες για την οικονομική κρίση. Και να έχουμε ένα συνεκτικό πολιτικό σχέδιο, που θα προκύψει από τη σύνθεση των απόψεων μέσα σε ένα δημοκρατικό κόμμα, το οποίο θα το υποστηρίξουμε με σθένος και αυτοπεποίθηση.

Σε περίπτωση που εκλεγείτε πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, και άρα αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης -μια θεσμική θέση δηλαδή- ποιες θα είναι οι πρώτες κινήσεις που θα πραγματοποιήσετε; Τόσο εντός κόμματος, όσο και προς την κοινωνία.

Η ευθύνη του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης σε μια δημοκρατία είναι μεγάλη. Πόσο μάλλον στην παρούσα κατάσταση, με μια ισχυρή Νέα Δημοκρατία η οποία εξακολουθεί να εφαρμόζει μια ακραία νεοφιλελεύθερη ατζέντα, τελευταίο «επίτευγμα» της οποίας είναι το εργασιακό νομοσχέδιο που προτίθεται να ψηφίσει άμεσα.

Μπορώ να εγγυηθώ ότι εμείς θα είμαστε εκεί κάθε φορά, σε κάθε περίσταση, να δίνουμε τον αγώνα για τους πολλούς, να υπερασπιζόμαστε τα δικαιώματα του κόσμου. Η ανασυγκρότηση του κόμματος, που θα πραγματοποιηθεί μέσα από τη διαβούλευση και τη συζήτηση, θα μας δώσει μεγαλύτερη γείωση στην κοινωνία, και θα δώσει στις παρεμβάσεις μας μεγαλύτερη ισχύ.

Επιπλέον, η ύπαρξη ενός πολιτικού σχεδίου με ορίζοντα το 2026, ενός σχεδίου για την ταυτότητά μας, τις κοινωνικές μας αναφορές, τον προγραμματικό μας λόγο, θα δώσει ελπίδα και όραμα στον κόσμο και θα κάνει τον αντιπολιτευτικό μας λόγο πιο αιχμηρό. Γιατί ένα μέρος της εκλογικής επιτυχίας του κ. Μητσοτάκη, οφείλεται, μεταξύ άλλων, στο ότι ο κόσμος δεν πιστεύει ότι μπορεί να έχει κάτι καλύτερο από τα διάφορα pass. Θέλει να είναι διαφορετικά, αλλά δεν πιστεύει ότι μπορεί.

Εμείς, μέσα από ένα κόμμα που θα βρίσκεται δίπλα στην κοινωνία, θα πούμε στον κόσμο: αυτοί είμαστε, αυτά έχουμε καταφέρει σε δύσκολες καταστάσεις, εκεί θέλουμε να πάμε, αυτά χρειάζονται να γίνουν.

Σας κατηγορούν ότι είστε η μοναδική πλευρά που αποφύγατε το ντιμπέιτ. Δεν θα βοηθούσε μια ενδεχόμενη τηλεμαχία μεταξύ των υποψηφίων; Δεν θα αύξανε το ενδιαφέρον για την επερχόμενη εκλογική μάχη;

Σίγουρα, η προβολή των θέσεων των υποψηφίων του κόμματος αυξάνει το ενδιαφέρον για την εκλογική μάχη, κάτι που είναι προφανώς επιθυμητό. Από την άλλη, ο τρόπος που διεξάγονται τα τηλεοπτικά debates, κάθε άλλο παρά βοηθάει στην ανάδειξη θέσεων και στη διεξαγωγή του αναγκαίου διαλόγου, κάτι που και οι ίδιοι οι δημοσιογράφοι παραδέχονται.

Κοιτάξτε, με τους συνυποψήφιους και τη συνυποψήφιά μου, δεν είμαστε αντίπαλοι. Στο ίδιο κόμμα βρισκόμαστε, έχουμε δουλέψει μαζί, θα δουλέψουμε μαζί ξανά. Με αυτό το σκεπτικό, έχω προτείνει μια ανοιχτή συζήτηση όπου θα έχουμε το χρόνο να αναλύσουμε τις ιδέες και τις θέσεις μας, και στη συνέχεια θα δεχθούμε ερωτήσεις. Άλλωστε, η κουλτούρα της Αριστεράς και του κόσμου που μας υποστηρίζει, είναι περισσότερο κοντά στην ουσιαστική συζήτηση και ανάλυση από ό,τι είναι σε μια επικοινωνιακή δίλεπτη τοποθέτηση των υποψηφίων, όπου οι τελευταίοι αναγκαστικά επιδίδονται σε ατάκες και σλόγκαν. Σε κάθε περίπτωση, από την πλευρά μου η δημιουργική ανταλλαγή απόψεων και ο διάλογος είναι καλοδεχούμενα.

Στέφανος Κασσελάκης: Στελέχη του κόμματος έκαναν λόγο για μια «απολίτικη υποψηφιότητα» και «για εισβολή της μεταδημοκρατίας». Άλλα στελέχη εκτιμούν ότι η υποψηφιότητά του έδωσε στις εσωκομματικές εκλογές μια ώθηση που δεν είχε δοθεί από τους υπόλοιπους τέσσερις. Εσείς τι στάση κρατάτε;

Η πραγματικότητα είναι ότι τα ΜΜΕ έδειχναν πολύ μικρότερο ενδιαφέρον για τη διαδικασία ανάδειξης του προέδρου της αξιωματικής αντιπολίτευσης από ό,τι, κατά τη γνώμη μου, όφειλαν να δείξουν, με δεδομένο ότι μιλάμε για τον τέταρτο πολιτειακό θεσμό της χώρας.

Κι αυτό θα έπρεπε να προβληματίσει, και να αποτελέσει αφορμή για αυτοκριτική, τα ίδια τα Μέσα. Όπως και να έχει, η υποψηφιότητα του Σ. Κασσελάκη ανανέωσε -για τους σωστούς ή λάθος λόγους, το αφήνω στην κρίση των πολιτών- το ενδιαφέρον για την εσωκομματική διαδικασία εκλογής προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.

Σε σχέση με τις απόψεις του, κάποια θέματα, κυρίως αυτά που αγγίζουν τον δικαιωματικό χώρο, τις βρίσκω αρκετά συμβατές με αυτά που πρεσβεύω.

Από την άλλη, δεν γνωρίζει το κόμμα -τις θέσεις, την ιστορία, την ανθρωπογεωγραφία του- και αυτό είναι μειονέκτημα. Γιατί το κόμμα είναι πολιτικός σχηματισμός που πατάει πάνω στις ανάγκες και τις αναζητήσεις της κοινωνίας, εκπροσωπεί κομμάτια της, και ο ρόλος του προέδρου διαφέρει παρασάγγας από αυτόν του διευθύνοντα συμβούλου μιας επιχείρησης.

Σε κάθε περίπτωση, δεν θα ήθελα να σχολιάσω περαιτέρω τη συγκεκριμένη υποψηφιότητα, όπως δεν κάνω και με τις υπόλοιπες υποψηφιότητες.

Επιλέξατε να κλείσετε τη μακρά περιοδεία σας στη Θεσσαλονίκη. Όσον αφορά τη Θεσσαλονίκη, σε ποια κατεύθυνση πρέπει να κινηθεί για να υπάρξει ένα καλύτερο μέλλον για τους κατοίκους της; Τι εμπειρίες αποκομίσατε από την παρουσία σας στην επαρχία;

Το ΑΕΠ της Θεσσαλονίκης υπολείπεται του μέσου όρου της χώρας τα τελευταία 20 χρόνια. Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην ανεπαρκή αποκέντρωση των οικονομικών και διοικητικών λειτουργιών και στην υποβάθμιση των δημοσίων δομών. Σίγουρα λοιπόν θα πρέπει να υπάρξει δημοκρατικός και συμμετοχικός κεντρικός σχεδιασμός των παρεμβάσεων της τοπικής αυτοδιοίκησης στην περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, με αύξηση αλλά και ουσιαστική αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ.

Επιπλέον, η Θεσσαλονίκη θα πρέπει να αξιοποιήσει τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που διαθέτει, όπως για παράδειγμα, τα τρία πανεπιστήμια, το λιμάνι, τη ΔΕΘ, το ΕΚΕΤΑ, την Αλεξάνδρεια Ζώνη Καινοτομίας, το φεστιβάλ κινηματογράφου κ.α. Και κυρίως θα πρέπει να απεξαρτηθεί από τη στρατηγική του χαμηλού κόστους εργασίας, ώστε να αναπτυχθεί στηριζόμενη σε πολιτικές επαναβιομηχάνισης, στην ανάπτυξη της γεωργικής παραγωγής, στον ποιοτικό και πολιτιστικό τουρισμό.

Και όλα αυτά αξιοποιώντας και τις καινοτομίες, που παράγει το ερευνητικό σύστημα της περιοχής. Επιπρόσθετα, χρειάζεται επίσπευση των έργων που έχουν καθυστερήσει. (π.χ. μετρό-αρχαία Βενιζέλου, έκτου προβλήτα στο λιμάνι, επέκταση αεροδρομίου, χρηματοδότηση ΔΕΘ, παρέμβαση στο παραλιακό μέτωπο, μουσείο Ολοκαυτώματος). Απαιτείται συνεπώς ένας ολοκληρωμένος σχεδιασμός προκειμένου η Θεσσαλονίκη να προσελκύσει μεγάλα επενδυτικά έργα που θα την αναδείξουν σε μητρόπολη των Βαλκανίων.

Οι περιοδείες μου στην επαρχία με βοήθησαν να γνωρίσω καλύτερα τις ιδιαιτερότητες του κάθε τόπου αλλά ταυτόχρονα με έκαναν να συνειδητοποιήσω ότι οι ανάγκες των ανθρώπων είναι παντού οι ίδιες. Υφίστανται, ωστόσο, κάτω από διαφορετικές κάθε φορά συνθήκες, και αυτές είναι που επιβάλλουν την διαφορετική αντιμετώπισή τους.

Πιστεύω ακράδαντα ότι οι αξίες, οι ιδέες και οι πολιτικές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, μπορούν να δώσουν λύσεις και να καλυτερέψουν την ζωή όλων, όπου και αν ζουν.

Φωτογραφία: ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ / EUROKINISSI