• Μανιφέστο-κείμενο με έξι προτάσεις, εν όψει της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης, από το Σπινέλι Γκρουπ του Ευρωκοινοβουλίου - Συνυπογράφει ο Δημήτρης Παπαδημούλης

• «Η Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται συνολική ανανέωση στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και τη δημοκρατική της νομιμότητα. Αυτή τη φορά οι πολίτες πρέπει να διαδραματίσουν τον βασικό ρόλο στη συζήτηση για το μέλλον της»

• «Οι φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις πρέπει να ενωθούν τώρα για μια ατζέντα επανεκκίνησης και να χαράξουν το δρόμο για να ανοίξει μια διαδικασία μεταρρυθμίσεων - Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο, κάνοντας τις δικές του προτάσεις»

Κείμενο έξι προτάσεων για μεταρρύθμιση της Ευρώπης, ανοιχτό στον διάλογο που ξεκίνησε στο πλαίσιο των συζητήσεων για το Μέλλον της Ευρώπης, εξέδωσε το Γκρουπ Σπινέλι του Ευρωκοινοβουλίου, την οποία συνυπογράφουν 9 Ευρωβουλευτές, μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής του Σπινέλι Γκρουπ, από 5 πολιτικές ομάδες.
Συγκεκριμένα οι: Δημήτρης Παπαδημούλης (Αντιπρόεδρος Ευρωκοινοβουλίου, Ευρωομάδα της Αριστεράς), Μπράντο Μπενιφέι (Πρόεδρος του Σπινέλι Γκρουπ, Σοσιαλιστές), Σαντρο Γκότσι (Πρόεδρος Ένωσης Ευρωπαίων Φεντεραλιστών, Renew Europe), Εστέμπαν Γκονζάλες Πονς (Αντιπρόεδρος του ΕΛΚ), Ντανούτα Χούμπνερ (ΕΛΚ), Ντομενέκ Ρουιζ Ντεβέζα (Σοσιαλιστές), Πασκάλ Ντουράν (Renew Europe), Ντάνιελ Φρέυντ (Πράσινοι) και Ντάμιαν Μποεσλάγκερ (Πράσινοι).

Το κείμενο της ανακοίνωσης με τίτλο «Ενίσχυση της δημοκρατίας και της αλληλεγγύης για ένα καλύτερο μέλλον της ΕΕ» συνιστά ένα μανιφέστο, ένα «έργο σε εξέλιξη», ανοιχτό στον διάλογο, το οποίο θα προσαρμόζεται υπό το φως των συζητήσεων στην Ολομέλεια της Διάσκεψης και των συζητήσεων με τους εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών.

Παραθέτοντας μια σειρά από βασικούς τομείς πολιτικής που ζητά να συζητηθούν στη διάρκεια της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης, το μανιφέστο του Σπινέλι γκρουπ επικεντρώνει στην κοινωνική ατζέντα μέσα από έξι προτάσεις μεταρρύθμισης αναφορικά με:

• Ενίσχυση της δημοκρατίας
• Μεταρρύθμιση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης με επενδύσεις σε κοινά ευρωπαϊκά αγαθά
• Προώθηση της Ευρωπαϊκής Ιθαγένειας
• Προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων
• Αύξηση της ικανότητας δράσης της ΕΕ
• Εξασφάλιση κατάλληλου θεσμικού ελέγχου

Το Spinelli Group επισημαίνει ότι «η Διάσκεψη παρέχει μια εξαιρετική ευκαιρία να δημιουργήσουμε από κοινού το όραμα της Ευρώπης που χρειαζόμαστε για τον 21ο αιώνα. Εναπόκειται σε όλους μας, πολίτες, τοπικές και περιφερειακές αρχές, οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, εθνικούς βουλευτές, καθώς και τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, να αναλάβουμε την ευθύνη για την επιτυχία αυτής της, άνευ προηγουμένου, ευρωπαϊκής διαδικασίας διαβούλευσης».

 Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ανακοίνωσης, μεταφρασμένο στα ελληνικά:

Ενίσχυση της δημοκρατίας και της αλληλεγγύης για ένα καλύτερο μέλλον της ΕΕ

Πάνω από 70 χρόνια μετά τη Διακήρυξη του Σούμαν, που έθεσε τα θεμέλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και περισσότερα από 10 χρόνια μετά την έναρξη ισχύς της Συνθήκης της Λισαβόνας, χρειάζεται όραμα και φιλόδοξο σχέδιο για το επόμενο βήμα της διαδικασίας της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Πρέπει να θέσουμε τα θεμέλια των μεταρρυθμίσεων που θα ενισχύσουν την ευρωπαϊκή δημοκρατία και αλληλεγγύη και θα ανοίξουν το δρόμο για ένα καλύτερο μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτή τη φορά οι πολίτες πρέπει να διαδραματίσουν το βασικό ρόλο στη συζήτηση για το μέλλον της ΕΕ.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση ξεκίνησε ως Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα, με έξι ιδρυτικά Κράτη Μέλη που συμφώνησαν σε κοινή ρύθμιση της βιομηχανικής παραγωγής τους. Έκτοτε υπάρχει αύξηση του αριθμού των κρατών μελών και αυξανόμενη πολιτική και οικονομική ολοκλήρωση που έχουν φέρει ειρήνη, ευημερία και αυξανόμενη αίσθηση ευρωπαϊκής ταυτότητας.

Ωστόσο, ενώ οι αρμοδιότητες της ΕΕ έχουν εξελιχθεί με την πάροδο του χρόνου, δεν ταιριάζουν με την ευθύνη της για την αντιμετώπιση ολοένα και πιο περίπλοκων προκλήσεων της εποχής μας, όπως το κράτος δικαίου, η κλιματική κρίση, η απάνθρωπη μεταχείριση των μεταναστών, η αύξηση των κοινωνικών ανισοτήτων ή το δημοκρατικό έλλειμμα των χρηματοοικονομικών και νομισματικών πολιτικών.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται μια συνολική ανανέωση στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και τη δημοκρατική της νομιμότητα.
Ως εκ τούτου, τα μέλη της Ομάδας Spinelli θεωρούμε τη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης ως μια μεγάλη ευκαιρία για μια καινοτόμα και συμμετοχική διαδικασία προβληματισμού που βασίζεται στη συμμετοχή των Ευρωπαίων πολιτών, για μια πιο δημοκρατική Ευρωπαϊκή Ένωση που θα είναι ικανή να δώσει συγκεκριμένες απαντήσεις στις ανάγκες και τα όνειρα των πολιτών.

Ελπίζουμε ότι η Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης θα παρέχει ένα πλαίσιο συζητήσεων σχετικά με τις προτεραιότητες τόσο των πολιτών όσο και των θεσμικών εκπροσώπων, χωρίς προκαθορισμένο αποτέλεσμα και χωρίς περιορισμό του πεδίου εφαρμογής σε προκαθορισμένους τομείς πολιτικής. Η συμμετοχή των πολιτών σε πανευρωπαϊκές συζητήσεις μέσω ειδικών ομάδων πολιτών από κάτω προς τα πάνω, είναι αυτό που διαφοροποιεί τη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης από προηγούμενες πρωτοβουλίες.
Πολίτες που επιλέγονται σύμφωνα με αντιπροσωπευτικά κριτήρια για την εκπροσώπηση των πολιτών της ΕΕ με γνώμονα και τη διαφορετικότητα, πρέπει να είναι σε θέση να εκφράζουν ανοιχτά τις προσδοκίες, τις προτεραιότητές τους αλλά και την κριτική τους και να ακουστούν από τους πολιτικούς φορείς, έτσι ώστε να λάβουν απαντήσεις και οι ιδέες και συστάσεις τους να ληφθούν υπόψη.

Πιστεύουμε ότι η Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης πρέπει να επικεντρωθεί στις επιλογές πιθανής βαθύτερης πολιτικής ολοκλήρωσης της ΕΕ, πρώτα απ` όλα επισημαίνοντας την προστιθέμενη αξία της ΕΕ, το κόστος του να μην υπήρχε η ΕΕ, το στόχο της διατήρησης των αξιών της ΕΕ και της ενότητάς της και την ενίσχυση του ρόλου και των δικαιωμάτων των πολιτών. Το σχέδιο της ΕΕ πρέπει να επικεντρωθεί εκ νέου σε αυτό που υπόσχεται στους πολίτες, να θέσουν την ευημερία τους στο επίκεντρο, βελτιώνοντας τη ζωή και τις εργασιακές τους συνθήκες.
Σεβόμενοι την ανοικτή διαδικασία της Διάσκεψης, πιστεύουμε ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στη Διάσκεψη και το ενθαρρύνουμε να κάνει τις δικές του προτάσεις σχετικά με τη μεταρρύθμιση της Ένωσης, βάσει των σημαντικών εκθέσεων για το μέλλον της Ευρώπης που εγκρίθηκαν την περίοδο 2014-2019.

Εμείς, τα μέλη της Ομάδας Spinelli, ζητούμε να συζητηθούν οι παρακάτω βασικοί τομείς πολιτικής κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου για το Μέλλον της Ευρώπης:

• Ενίσχυση της δημοκρατίας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να εγγυηθεί περισσότερη συμμετοχή των πολιτών πέραν των ευρωπαϊκών εκλογών, για παράδειγμα, σε διορισμούς κεντρικών θέσεων στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα. Για το σκοπό αυτό, θέλουμε οι πολίτες να μπορούν να ψηφίζουν τους υποψήφιους για τις κορυφαίες θέσεις στην ΕΕ που προτείνουν τα Ευρωπαϊκά Πολιτικά Κόμματα και να προστεθεί στον ευρωπαϊκό εκλογικό νόμο ένα αναλογικό στοιχείο με ίσα δικαιώματα ψήφου για κάθε πολίτη της ΕΕ (διεθνικές λίστες υποψηφίων). Πρέπει να μετατρέψουμε το Συμβούλιο σε πραγματικό νομοθετικό σώμα, δημιουργώντας έτσι ένα πραγματικά δίκαιο νομοθετικό σύστημα που περιλαμβάνει το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο, με εκτελεστικό ρόλο στην Επιτροπή.
Ειδικευμένες νομοθετικές συνθέσεις του Συμβουλίου θα μπορούσαν να λειτουργούν στο μέλλον ως προπαρασκευαστικά όργανα για ένα ενιαίο νομοθετικό συμβούλιο, και τα δύο θα συνέρχονταν δημοσίως, σύμφωνα με τις ίδιες κατευθύνσεις τη λειτουργία των επιτροπών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με όλες τις τελικές νομοθετικές αποφάσεις που λαμβάνονται στο ενιαίο νομοθετικό συμβούλιο. Μια πραγματικά δημοκρατική Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται ένα Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με πλήρης αρμοδιότητες, που θα αύξανε σημαντικά την εξουσία του.

• Μεταρρύθμιση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης με επενδύσεις σε κοινά ευρωπαϊκά αγαθά
Είναι ζωτικής σημασίας η θεσμική δομή της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης να καταστεί πιο αποτελεσματική και δημοκρατικά υπεύθυνη. Η κοινωνική, πολιτική και οικονομική συνοχή πρέπει να ενισχυθούν. Η ΕΕ πρέπει να συνεχίσει αυτό που έχει ξεκινήσει με το Σχέδιο Ανάκαμψης για την Ευρώπη. Όταν δημιουργούνται περισσότερες επενδύσεις στην ΕΕ, οι συναποφάσεις και η εποπτεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου πρέπει να ενισχύονται ώστε να υπάρχει εγγύηση της ευρωπαϊκής προστιθέμενης αξίας. Επιπλέον, η δημοκρατική διακυβέρνηση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης πρέπει να ενισχυθεί μέσω μιας κοινοβουλευτικής διάστασης στο Eurogroup. Στόχος μας είναι o πρόεδρος του Eurogroup να λογοδοτεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Για να ενισχυθούν οι ευρωπαϊκές δημοκρατικές αποφάσεις σχετικά με τον προϋπολογισμό της ΕΕ, κάθε μελλοντικό ΠΔΠ πρέπει να ευθυγραμμιστεί με την πενταετή κοινοβουλευτική περίοδο.
Για τη χρηματοδότηση ευρωπαϊκών επενδύσεων πρέπει να χρησιμοποιούμε όλα τα ευρωπαϊκά μέσα για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής, καθώς και για χρηματοοικονομική διαφάνεια για φορολογικούς σκοπούς.
Η ΕΕ αντιμετωπίζει μεγάλες οικονομικές και κοινωνικές αλλαγές που απαιτούν ένα οικονομικό πλαίσιο για μια δίκαιη μετάβαση και την εφαρμογή μιας πράσινης και κοινωνικής συμφωνίας.

• Προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων της ΕΕ
Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι απλώς μια κοινή αγορά, βασίζεται πρωτίστως σε βασικές ευρωπαϊκές αξίες.
Η ΕΕ και τα θεσμικά της όργανα πρέπει να διασφαλίζουν ότι όλα τα κράτη μέλη τηρούν το κράτος δικαίου.
Είναι θέμα προτεραιότητας ότι όλα τα διαθέσιμα μέσα, συμπεριλαμβανομένου του νέου μηχανισμού για το κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων και του μηχανισμού υπό όρους για το ταμείο της ΕΕ, χρησιμοποιούνται για κάθε περίπτωση πιθανής παραβίασης των αρχών του κράτους δικαίου από ένα κράτος μέλος.
Όταν τα κράτη μέλη δεν συμμορφώνονται με τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, η επιβολή μέτρων πρέπει να χρησιμοποιείται, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών κυρώσεων, ώστε να διασφαλίζεται το κράτος δικαίου και η προστασία των πολιτών της ΕΕ.
Προκειμένου να προστατευθεί η πολυφωνία της κοινής γνώμης, ζητούμε μια νομοθετική πρόταση για τη θέσπιση ενός ευρωπαϊκού νομικού πλαισίου για μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς που δραστηριοποιούνται στην ΕΕ, προσφέροντας τη δυνατότητα να έχουν νομικό καθεστώς σε επίπεδο ΕΕ.

• Αύξηση της ικανότητας δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Επί του παρόντος, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι σε θέση να αναλάβει επαρκή και αποτελεσματική δράση όταν απαιτείται, τόσο από πλευράς νομοθεσίας όσο και από άποψη διαχείρισης κρίσεων. Η αρχή της ομοφωνίας στο Συμβούλιο είναι κυρίως υπεύθυνη για καθυστερήσεις, αδιέξοδα ή αποφάσεις που βασίζονται στον χαμηλότερο κοινό παρονομαστή, όταν απαιτείται δράση της ΕΕ.
Επομένως, το Συμβούλιο πρέπει να απορρίψει την αρχή της ομοφωνίας και να αποφασίζει με ειδική πλειοψηφία. Για να τερματιστούν οι αποκλεισμοί και να επιταχύνουμε τη νομοθεσία, χρειάζεται να θεσπιστούν προθεσμίες για τις αποφάσεις του Συμβουλίου και να γίνονται γνωστές οι θέσεις των διαφόρων κρατών μελών σχετικά με συμβιβαστικές προτάσεις που συζητούνται κάθε μερικούς μήνες.

• Προώθηση της ευρωπαϊκής ιθαγένειας και μιας πραγματικά ευρωπαϊκής δημόσιας πλατφόρμας
Με βάση τους σταθερούς όρους που καθορίζονται από τις συνθήκες του Μάαστριχτ και του Άμστερνταμ, η ευρωπαϊκή ιθαγένεια πρέπει να αναπτυχθεί προκειμένου να ενισχυθεί η νομιμότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η μείωση του ορίου ηλικίας δικαιώματος ψήφου, η πανευρωπαϊκή ισότητα των φύλων για τους υποψηφίους στις ευρωπαϊκές εκλογές, ένας κοινός εκλογικός νόμος και οι κοινές εκλογικές πρακτικές, σε συνδυασμό με την ανάγκη δημιουργίας μιας ευρωπαϊκής δημόσιας πλατφόρμας προκειμένου οι ευρωπαϊκές συζητήσεις να γίνονται πέρα από το εθνικό επίπεδο.
Η Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης έχει τους ευρωπαίους πολίτες ως τον πυρήνα της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και πρέπει να ασχοληθεί με αυτά τα θεμελιώδη ζητήματα. Η δημιουργία μιας ευρωπαϊκής δημόσιας πλατφόρμας είναι καθοριστικής σημασίας από αυτή την άποψη. Πρέπει να ενθαρρυνθούν οι προσπάθειες τόσο των δημόσιων ραδιοτηλεοπτικών φορέων όσο και της ιδιωτικής πρωτοβουλίας για τη δημιουργία πανευρωπαϊκών μέσων που θα μοιράζονται οπτικοακουστικό περιεχόμενο και θα επιτρέπουν τη διακρατική συζήτηση. Αυτές οι προσπάθειες πρέπει να λάβουν ευρωπαϊκή συγχρηματοδότηση και πρόσθετη υποστήριξη για την πολυγλωσσία.

• Εξασφάλιση κατάλληλου θεσμικού ελέγχου
Προκειμένου να βελτιωθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών στα θεσμικά όργανα της ΕΕ, η παρακολούθηση της Διάσκεψης για το μέλλον της Ευρώπης πρέπει από την αρχή να συνδέεται με τη διαφάνεια. Το αποτέλεσμα της Διάσκεψης πρέπει να λάβει κατάλληλη και αιτιολογημένη απάντηση από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση.
Τα θεσμικά όργανα της ΕΕ πρέπει να δεσμευτούν να μετατρέψουν τις αρχικές προτάσεις σε νομοθετικές προτάσεις και σε πιθανές αναθεωρήσεις της Συνθήκης.
Το Συνέδριο παρέχει μια εξαιρετική ευκαιρία να δημιουργήσουμε από κοινού το όραμα της Ευρώπης που χρειαζόμαστε για τον 21ο αιώνα. Εναπόκειται σε όλους μας, πολίτες, τοπικές και περιφερειακές αρχές, οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, εθνικούς βουλευτές, καθώς και τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, να αναλάβουμε την ευθύνη για την επιτυχία αυτής της άνευ προηγουμένου ευρωπαϊκής διαδικασίας διαβούλευσης.

Το αποτέλεσμα της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης θα πρέπει να βασίζεται στα συμπεράσματα των πολιτών και της Ολομέλειας της Διάσκεψης και να περιέχει προτάσεις για συγκεκριμένη δράση σε επίπεδο ΕΕ, νομοθετικές πρωτοβουλίες ή αλλαγές στη Συνθήκη.
Εάν οι πολίτες υποστηρίζουν τις αλλαγές της Συνθήκης, η εντολή τους θα πρέπει να οδηγήσει στην έναρξη Συνεδρίου σύμφωνα με το άρθρο 48 ΣΕΕ.

Είμαστε ανοιχτοί και έτοιμοι να συζητήσουμε και να βρούμε συναινέσεις σχετικά με τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις. Οι φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις πρέπει να ενωθούν τώρα για μια ατζέντα επανεκκίνησης και να χαράξουν το δρόμο για να ανοίξει μια διαδικασία μεταρρυθμίσεων με προτάσεις που στοχεύουν στην αύξηση της ικανότητας της ΕΕ να δράσει.

Η Ομάδα Spinelli είναι δίκτυο μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Η Ομάδα στοχεύει να «βρει μια ομοσπονδιακή πλειοψηφία μεταξύ των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για σημαντικά θέματα» και να αναζωογονήσει την προσπάθεια για ομοσπονδοποίηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.