Η χρήση προϊόντων που περιέχουν γλυφοσάτη είναι πιθανό να μειωθεί

Δημ. Παπαδημούλης: Άνευ όρων και χωρίς όρια στη μείωσή της, η πενταετής παράταση της άδειας κυκλοφορίας της

Απάντηση έδωσε η Κομισιόν δια του Επιτρόπου της, Βιτένις Αντρουκάιτις, αρμόδιου για θέματα Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων, στην ερώτηση του Αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και επικεφαλής της Ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, Δημήτρη Παπαδημούλη, αναφορικά με την ανανέωση της άδειας κυκλοφορίας της γλυφοσάτης.

Στην απάντησή του ο Επίτροπος Αντρουκάιτις σημειώνει ότι στα επόμενα πέντε έτη «η χρήση προϊόντων που περιέχουν γλυφοσάτη είναι πιθανό να μειωθεί», καθώς ο σχετικός εκτελεστικός κανονισμός (Δεκέμβριος 2017) για την ανανέωση της έγκρισης της γλυφοσάτης ορίζει ότι τα κράτη μέλη «εξασφαλίζουν ότι η χρήση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων που περιέχουν γλυφοσάτη περιορίζεται σε συγκεκριμένες περιοχές» και «δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στη συμμόρφωση των χρήσεων πριν από τη συγκομιδή με τις ορθές γεωργικές πρακτικές».

Ο Επίτροπος συμπληρώνει ότι και «η οδηγία (Οκτώβριος 2009) για την ορθολογική χρήση των φυτοφαρμάκων παρέχει ένα πλαίσιο για τη μείωση των κινδύνων και των επιπτώσεων της χρήσης φυτοφαρμάκων στην υγεία του ανθρώπου και στο περιβάλλον, καθώς και για την προώθηση της εφαρμογής ολοκληρωμένης διαχείρισης επιβλαβών οργανισμών και εναλλακτικών προσεγγίσεων ή τεχνικών, όπως οι μη χημικές εναλλακτικές λύσεις αντί των φυτοφαρμάκων». Ακόμη, επικαλείται αριθμό εγγράφων, που αφορούν την επιστημονική αξιολόγηση της γλυφοσάτης (πάνω από 6.000 σελίδες), που έχει ήδη δημοσιοποιηθεί από τους ευρωπαϊκούς οργανισμούς.

Στην ερώτησή του ο Δημ. Παπαδημούλης επισήμανε, ωστόσο, ότι «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η EFSA εκτιμούν πως δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία για τον χαρακτηρισμό της γλυφοσάτης ως καρκινογόνου ουσίας», ενώ την ίδια στιγμή επικαλούνται «αδημοσίευτες -και μη προσβάσιμες στους πολίτες της ΕΕ- επιστημονικές έρευνες που προέρχονται από ιδιωτικές εταιρείες», για να συμπεράνουν ότι «δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας ώστε να απαγορευτεί η γλυφοσάτη».

Ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ τόνιζε ότι στον αντίποδα «ο Διεθνής Οργανισμός Ερευνών για τον Καρκίνο (IARC) έχει χαρακτηρίσει τη γλυφοσάτη ως πιθανώς καρκινογόνο για τον άνθρωπο ουσία και έχει εκφράσει επανειλημμένως την ανησυχία του».

«Η παράταση της άδειας κυκλοφορίας της γλυφοσάτης για τα επόμενα 5 χρόνια έγινε άνευ όρων και δεν τέθηκαν όρια μείωσης της», υπογράμμιζε ο Δημ. Παπαδημούλης, ζητώντας να μάθει από την Κομισιόν «τί μέτρα θα πάρει στο μέλλον για τη σταδιακή μείωση της γλυφοσάτης και την προώθηση εναλλακτικών φυτοφαρμάκων στη γεωργία», κι αν «θα δημοσιοποιήσει τα δεδομένα των επιστημονικών ερευνών που επικαλείται για τον χαρακτηρισμό της γλυφοσάτης ως ουσίας που είναι απίθανο να προκαλέσει κίνδυνο καρκινογένεσης σε ανθρώπους».

Ο Επίτροπος Αντρουκάιτις απαντά πως η Επιτροπή «έχει δεσμευθεί να υποβάλει νομοθετική πρόταση πριν από τον Μάιο του 2018 για την περαιτέρω αύξηση της διαφάνειας και της ποιότητας των μελετών που χρησιμοποιήθηκαν για την επιστημονική αξιολόγηση των δραστικών ουσιών και να ενισχύσει τη διακυβέρνηση για τη διεξαγωγή αυτών των μελετών».

Αναλυτικά πλήρεις η ερώτηση και η απάντηση:

Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης

Dimitrios Papadimoulis (GUE/NGL)

Θέμα: Χρήση της γλυφοσάτης

Στις 20 Νοεμβρίου 2017 στη δημόσια ακρόαση της Επιτροπής Περιβάλλοντος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με θέμα «Απαγόρευση της γλυφοσάτης και προστασία των ανθρώπων και του περιβάλλοντος από τα τοξικά φυτοφάρμακα» εκφράστηκαν ανησυχίες από πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ανανέωση της άδειας κυκλοφορίας του συγκεκριμένου ζιζανιοκτόνου.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η EFSA εκτιμούν πως δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία για τον χαρακτηρισμό της γλυφοσάτης ως καρκινογόνου ουσίας. Ωστόσο, ο Διεθνής Οργανισμός Ερευνών για τον Καρκίνο (IARC) έχει χαρακτηρίσει τη γλυφοσάτη ως πιθανώς καρκινογόνο για τον άνθρωπο ουσία και έχει εκφράσει επανειλημμένως την ανησυχία του.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η EFSA –επικαλούμενες αδημοσίευτες επιστημονικές έρευνες που προέρχονται από ιδιωτικές εταιρείες– οδηγήθηκαν στο συμπέρασμα ότι δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας ώστε να απαγορευτεί η γλυφοσάτη. Όμως, στις συγκεκριμένες μελέτες δεν έχουν πρόσβαση οι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης παρά μόνον τα κράτη μέλη κατόπιν αιτήματος.

Η παράταση της άδειας κυκλοφορίας της γλυφοσάτης για τα επόμενα 5 χρόνια έγινε άνευ όρων και δεν τέθηκαν όρια μείωσης της.

Με βάση τα παραπάνω ερωτάται η Επιτροπή:

1. Τι μέτρα θα πάρει στο μέλλον για τη σταδιακή μείωση της γλυφοσάτης και την προώθηση εναλλακτικών φυτοφαρμάκων στη γεωργία;

2. Θα δημοσιοποιήσει τα δεδομένα των επιστημονικών ερευνών που επικαλείται για τον χαρακτηρισμό της γλυφοσάτης ως ουσίας που είναι απίθανο να προκαλέσει κίνδυνο καρκινογένεσης σε ανθρώπους;

Απάντηση του κ. Andriukaitis
εξ ονόματος της Επιτροπής
(13.4.2018)

Ο εκτελεστικός κανονισμός¹ για την ανανέωση της έγκρισης της γλυφοσάτης για πέντε έτη, ορίζει ότι τα κράτη μέλη «εξασφαλίζουν ότι η χρήση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων που περιέχουν γλυφοσάτη περιορίζεται στις συγκεκριμένες περιοχές που αναφέρονται στο άρθρο 12 στοιχείο α) της οδηγίας 2009/128/EΚ.» και «δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στη συμμόρφωση των χρήσεων πριν από τη συγκομιδή με τις ορθές γεωργικές πρακτικές». Συνεπώς η χρήση προϊόντων που περιέχουν γλυφοσάτη είναι πιθανό να μειωθεί.

Επιπλέον, η οδηγία για την ορθολογική χρήση των φυτοφαρμάκων² παρέχει ένα πλαίσιο για τη μείωση των κινδύνων και των επιπτώσεων της χρήσης φυτοφαρμάκων στην υγεία του ανθρώπου και στο περιβάλλον, καθώς και για την προώθηση της εφαρμογής ολοκληρωμένης διαχείρισης επιβλαβών οργανισμών και εναλλακτικών προσεγγίσεων ή τεχνικών, όπως οι μη χημικές εναλλακτικές λύσεις αντί των φυτοφαρμάκων.

Σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία της ΕΕ³ μεγάλος αριθμός εγγράφων, που αφορούν την επιστημονική αξιολόγηση της γλυφοσάτης (πάνω από 6 000 σελίδες) έχει ήδη δημοσιοποιηθεί από τους ευρωπαϊκούς οργανισμούς.

Η Επιτροπή συμφωνεί ότι η διαφάνεια στις επιστημονικές αξιολογήσεις και τη λήψη αποφάσεων είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της εμπιστοσύνης στο κανονιστικό σύστημα, και έχει δεσμευθεί να υποβάλει νομοθετική πρόταση πριν από τον Μάιο του 2018 για την περαιτέρω αύξηση της διαφάνειας και της ποιότητας των μελετών που χρησιμοποιήθηκαν για την επιστημονική αξιολόγηση των δραστικών ουσιών και να ενισχύσει τη διακυβέρνηση για τη διεξαγωγή αυτών των μελετών.

------------------------------------------

¹ Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2017/2324 της Επιτροπής, της 12ης Δεκεμβρίου 2017 για την ανανέωση της έγκρισης της δραστικής ουσίας glyphosate, ΕΕ  L 333, της 15.12.2017, σ.10.

² Οδηγία 2009/128/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Οκτωβρίου 2009, σχετικά με την κοινή θέση του Συμβουλίου που αφορά τον καθορισμό πλαισίου κοινοτικής δράσης με σκοπό την επίτευξη ορθολογικής χρήσης των γεωργικών φαρμάκων (ΕΕ L 309 της 24.11.2009, σ. 71).

³ Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 21ης Οκτωβρίου 2009, σχετικά με τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά, ΕΕ L 309, της 24.11.2009, σ. 1 και Κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΚ) αριθ. 1272/2008, για την ταξινόμηση, την επισήμανση και τη συσκευασία των ουσιών και των μειγμάτων, ΕΕ L353, της 31.12.2008, σ.1.