26/04/2018

Ομιλία του Δημ. Παπαδημούλη στο London School of Economics: Δεν μπορούμε να μετρήσουμε την οικονομική μας επιτυχία με τον αριθμό των δισεκατομμυριούχων, αλλά με την ικανότητα των συμπολιτών μας να ζουν με αξιοπρέπεια, να βελτιώνουν το βιοτικό τους επίπεδο

Οι Ευρωπαίοι πολίτες επιθυμούν μια μεγάλη αλλαγή στους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Αισθάνονται βαθιά απογοητευμένοι από τους πολιτικούς ηγέτες και τον τρόπο με τον οποίο οι αποφάσεις λαμβάνονται πίσω από ‘κλειστές πόρτες’

Ομιλία του Δημήτρη Παπαδημούλη στο London School of Economics (LSE) με θέμα: «Ευρώπη για τους λίγους ή για τους πολλούς;»

Ο Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και επικεφαλής της αντιπροσωπείας του ΣΥΡΙΖΑ, Δημήτρης Παπαδημούλης, μίλησε στο London School of Economics (LSE) για τις προκλήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης, την έξοδο της Ελλάδας από το μνημόνιο και την μεταμνημονιακή εποχή, αλλά και τις εξελίξεις σχετικά με το Brexit, στο πλαίσιο του Ετήσιου Φόρουμ της Ελληνικής Κοινότητας του Πανεπιστημίου.

Για τη θεσμική μεταρρύθμιση στην ΕΕ, ο Δημήτρης Παπαδημούλης σημείωσε ότι πρέπει να αφορούν σε «ενέργειες που θα αυξήσουν τη δημοκρατική νομιμοποίηση θεσμών, όπως το Εurogroup, θα ενισχύσουν τη συμμετοχή των πολιτών στη λήψη αποφάσεων και στη χάραξη πολιτικής, θα ενδυναμώσουν τους μηχανισμούς ρύθμισης και καταπολέμησης της φοροδιαφυγής και θα εμβαθύνουν την προάσπιση των κοινωνικών δικαιωμάτων, την ισότητα των φύλων και την κοινωνική δικαιοσύνη».

Συμπλήρωσε πως «οι Ευρωπαίοι πολίτες επιθυμούν μια μεγάλη αλλαγή στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, καθώς αισθάνονται βαθιά απογοητευμένοι από τους πολιτικούς ηγέτες και τον τρόπο με τον οποίο οι αποφάσεις λαμβάνονται πίσω από ‘κλειστές πόρτες’», ενώ αναφέρθηκε και στον ρόλο της «Προοδευτικής Συμμαχίας» στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μέσα από την οποία, όπως τόνισε, «διαμορφώνεται ένα εναλλακτικό σενάριο για την Ευρώπη και ένα διαφορετικό μοντέλο διακυβέρνησης που να ξεπερνά τα όρια του σημερινού μοντέλου».

Αναφορικά με την Ελλάδα, ο Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου υπογράμμισε ότι «έχουν σημειωθεί πολλές θετικές εξελίξεις από τότε που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ανέλαβε τη διακυβέρνηση», τονίζοντας ότι «παράλληλα με το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής, η κυβέρνηση έχει προωθήσει πολλές προοδευτικές μεταρρυθμίσεις στον τομέα της υγείας, της εκπαίδευσης, της δημόσιας διοίκησης, της φοροδιαφυγής και των κοινωνικών δικαιωμάτων, όπως το σύμφωνο συμβίωσης και η νομική αναγνώριση φύλου για παράδειγμα».

Αναφέρθηκε στο μετα-μνημονιακό και το αναπτυξιακό πρόγραμμα, επισημαίνοντας πως «περιλαμβάνει ως βασικά στοιχεία την ενίσχυση της παραγωγικής δυναμικής της οικονομίας, την εξασφάλιση της βιώσιμης ανάπτυξης, την αποτελεσματική διαχείριση των μακροχρόνιων συνεπειών των δημοσίων ελλειμμάτων και χρεών που προκλήθηκαν από την κακοδιαχείριση και τα σκάνδαλα διαφθοράς των προηγούμενων κυβερνήσεων των κομμάτων της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, βάζοντας θέτει τέλος στις πολιτικές λιτότητας και ενισχύοντας τις κοινωνικές πολιτικές».

Κάλεσε επίσης την νεότερη γενιά που έχει εγκαταλείψει την Ελλάδα για να αναζητήσει εργασία αλλού «να αρχίσει να επεξεργάζεται την ιδέα να επιστρέψει στην Ελλάδα και να μας βοηθήσει στη διαμόρφωση της επόμενης μέρας για τη χώρα».

Για το Brexit, ο Δημήτρης Παπαδημούλης τόνισε στην ομιλία του πως «το πιο σημαντικό είναι να έχουμε μια βιώσιμη συμφωνία που μπορεί να προστατεύει τα δικαιώματα τόσο των πολιτών της ΕΕ στο Ηνωμένο Βασίλειο, όσο και των πολιτών του Ηνωμένου Βασιλείου στην ΕΕ», προσθέτοντας ότι «ως ΕΕ δεν συζητήσαμε διεξοδικά τις ρίζες και τα αίτια του Brexit».

Σε αυτό το πλαίσιο, τόνισε ότι «αυτό που μας ‘διδάσκει’ το Brexit είναι ότι χρειαζόμαστε μια οικονομία που να λειτουργεί για όλους, θεσμούς που να λειτουργούν για όλους, πολιτικές ηγεσίες που να εξυπηρετούν τα συλλογικά αιτήματα και τις συλλογικές διεκδικήσεις», ξεκαθαρίζοντας πως «δεν μπορούμε να μετρήσουμε την οικονομική μας επιτυχία με τον αριθμό των δισεκατομμυριούχων, ούτε με τα ποσά που μεταφέρονται σε φορολογικούς παραδείσους, αλλά με την ικανότητα των συμπολιτών μας να ζουν με αξιοπρέπεια και να βελτιώνουν το βιοτικό τους επίπεδο».

Κλείνοντας την ομιλία του, ο Δημήτρης Παπαδημούλης δήλωσε ότι «έχουμε φθάσει σε ένα σημείο όπου πρέπει να επιλέξουμε ξεκάθαρα ανάμεσα σε δύο διαφορετικά πολιτικά και ιδεολογικά μοντέλα, τη νεοφιλελεύθερη και συντηρητική πολιτική που ‘δουλεύει’ για τους λίγους, και τις προοδευτικές και αριστερές δυνάμεις που ‘δουλεύουν’ για τους πολλούς».

 

Ακολουθεί ολόκληρη η ομιλία στα ελληνικά:

Καταρχάς, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για αυτή την πρόσκληση να απευθυνθώ σήμερα σε ένα «ζωηρό» ακροατήριο, εδώ στο Λονδίνο και στο London School of Economics.

Είναι αλήθεια ότι περνάμε μια δύσκολη περίοδο στην Ευρώπη και αντιμετωπίζουμε μερικές από τις σημαντικότερες προκλήσεις, τόσο σε επίπεδο ΕΕ, όσο και σε εθνικό επίπεδο.

Τρεις από τις σημαντικότερες προκλήσεις που έχουμε να αντιμετωπίσουμε αφορούν στη θεσμική μεταρρύθμιση της ΕΕ και της Ευρωζώνης, στις συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις για το Brexit και στις προσπάθειες της ελληνικής κυβέρνησης να τερματίσει την καταστροφική πολιτική της λιτότητας και των μνημονίων.

Ξεκινώντας από την ΕΕ και την Ευρωζώνη, είναι απαραίτητο να υπογραμμιστεί ότι το ευρωπαϊκό πρότζεκτ, όπως έχει αναπτυχθεί τα τελευταία δέκα χρόνια, πρέπει να μεταρρυθμιστεί.

Αυτή η μεταρρύθμιση αφορά στις απαραίτητες ενέργειες που θα αυξήσουν τη δημοκρατική νομιμοποίηση θεσμών, όπως το Εurogroup, θα ενισχύσουν τη συμμετοχή των πολιτών στη λήψη αποφάσεων και στη χάραξη πολιτικής, θα ενδυναμώσουν τους μηχανισμούς ρύθμισης και καταπολέμησης της φοροδιαφυγής και θα εμβαθύνουν στην προάσπιση των κοινωνικών δικαιωμάτων, στην ισότητα των φύλων και την κοινωνική δικαιοσύνη.

Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συγκροτήσαμε μια ομάδα προοδευτικών ευρωβουλευτών από τις πολιτικές ομάδες της Αριστεράς, των Σοσιαλιστών και των Πρασίνων, που ονομάζεται «Προοδευτική Συμμαχία», και εργαζόμαστε από κοινού για να διαμορφώσουμε ένα εναλλακτικό σενάριο για την Ευρώπη.

Οι κύριοι πυλώνες των προτάσεών μας αφορούν σε όλα τα παραπάνω ζητήματα, με τον ρόλο της κοινωνίας των πολιτών και των ΜΚΟ να είναι καθοριστικής σημασίας για την υλοποίηση της ατζέντας μας.

Αναζητάμε ένα εναλλακτικό σενάριο για την Ευρώπη και ένα διαφορετικό μοντέλο διακυβέρνησης που να ξεπερνά τα όρια του σημερινού μοντέλου.

Χρειάζεται χρόνος και μεγάλες προσπάθειες για να τεθεί η διαδικασία αυτή σε πλήρη ανάπτυξη, αλλά είναι σημαντικό ότι οι προτάσεις και οι πρωτοβουλίες αυτές αναπτύσσονται στη δημόσια σφαίρα, ειδικά σε μια περίοδο στην οποία παρατηρούμε ραγδαία αύξηση των ακροδεξιών κομμάτων και πολλαπλασιασμό των ρατσιστικών φαινομένων και ρητορικής μίσους.

Οι Ευρωπαίοι πολίτες επιθυμούν μια μεγάλη αλλαγή στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, καθώς αισθάνονται βαθιά απογοητευμένοι από τους πολιτικούς ηγέτες και τον τρόπο με τον οποίο οι αποφάσεις λαμβάνονται πίσω από κλειστές πόρτες.

Έχουν περάσει αρκετά χρόνια που οι ηγέτες της ΕΕ συζητούν περισσότερο για τις τεχνικές λεπτομέρειες παρά για ευρύτερες ιδέες σχετικά με τον τρόπο εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων και τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των πολιτών.

Το πρόβλημα αυτό στη χάραξη πολιτικής της ΕΕ έχει πλήξει σοβαρά την εμπιστοσύνη των πολιτών προς τους πολιτικούς ηγέτες και έχει αποδυναμώσει το ευρωπαϊκό εγχείρημα συνολικά.

Για το λόγο αυτό, ο ρόλος των αριστερών και των προοδευτικών δυνάμεων είναι και πρέπει να είναι καθοριστικός.

Πρέπει να σταματήσουμε να δίνουμε υποσχέσεις και να λέμε «μεγάλα λόγια». Είναι απαραίτητο να εκπονηθεί ένα συγκεκριμένο σχέδιο που να μπορεί να προσφέρει συγκεκριμένες λύσεις στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε και τα προβλήματα που πρέπει να επιλύσουμε.

Διαφορετικά, θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε τα λαϊκιστικά κόμματα να αναπτύσσονται σε ολόκληρη την ΕΕ, υπονομεύοντας τη δημοκρατία και τις θεμελιώδεις πολιτικές αξίες πάνω στις οποίες οικοδομήθηκε η ΕΕ τη δεκαετία του 1950.

Πηγαίνοντας τώρα στην Ελλάδα, τη γενέτειρά μου, έχουν σημειωθεί πολλές θετικές εξελίξεις από τότε που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ανέλαβε τη διακυβέρνηση.

Μετά από σχεδόν επτά χρόνια οικονομικής αστάθειας, στασιμότητας και ύφεσης, η οικονομία «θερμαίνει τις μηχανές της» και ανακάμπτει. Η ανεργία μειώνεται σταθερά. Ο ρυθμός των εξαγωγών αυξάνεται. Το κοινωνικό κράτος ενισχύεται σταδιακά. Οι επενδύσεις ενισχύονται και η χώρα είναι ένα βήμα πριν από την έξοδο από τα μνημόνια, τον Αύγουστο του 2018.

Παράλληλα με το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής, η κυβέρνηση έχει προωθήσει πολλές προοδευτικές μεταρρυθμίσεις στον τομέα της υγείας, της εκπαίδευσης, της δημόσιας διοίκησης, της φοροδιαφυγής και των κοινωνικών δικαιωμάτων, όπως το σύμφωνο συμβίωσης και η νομική αναγνώριση φύλου για παράδειγμα.

Ταυτόχρονα, η ελληνική κυβέρνηση επεξεργάζεται ένα ευρύ στρατηγικό και αναπτυξιακό σχέδιο για την περίοδο 2019-2023.

Το πρόγραμμα αυτό αναφέρεται επίσης σε συλλογικές απαιτήσεις και αποκαθιστά σταδιακά τις αδικίες στις κοινωνικές ομάδες, οι οποίες έχουν πληγεί καθοριστικά από τις συνέπειες της λιτότητας.

Το αναπτυξιακό σχέδιο περιλαμβάνει ως βασικά στοιχεία την ενίσχυση της παραγωγικής δυναμικής της οικονομίας, την εξασφάλιση της βιώσιμης ανάπτυξης, την αποτελεσματική διαχείριση των μακροχρόνιων συνεπειών των δημοσίων ελλειμμάτων και χρεών που προκλήθηκαν από την κακοδιαχείριση και τα σκάνδαλα διαφθοράς των προηγούμενων κυβερνήσεων των κομμάτων της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ .

Ταυτόχρονα, το σχέδιο αυτό θέτει τέλος στις πολιτικές λιτότητας και ενισχύει τις κοινωνικές πολιτικές.

Μετά τον Αύγουστο του 2018, όπως υπογραμμίζουν και όλα τα μέρη που εμπλέκονται στο πρόγραμμα διάσωσης - η Κομισιόν, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας, η ΕΚΤ- η Ελλάδα θα γίνει, από οικονομική άποψη, μια κανονική ευρωπαϊκή χώρα.

Η οικονομική πολιτική της Ελλάδας θα παρακολουθείται μέσω της διαδικασίας συντονισμού που ισχύει για όλα τα κράτη-μέλη που εφάρμοσαν μνημόνια, όπως η Πορτογαλία, η Ιρλανδία και η Κύπρος.

Δεν θα υπάρχουν πλέον μνημόνια. Η ελληνική κυβέρνηση θα έχει περισσότερη ελευθερία και τα μέσα εκείνα για την υλοποίηση ενός αναπτυξιακού προγράμματος «made in Greece», ακολουθώντας συγχρόνως τους δημοσιονομικούς στόχους που έχουν συμφωνηθεί με τους θεσμούς.

Η Ελλάδα εισέρχεται σε μια νέα φάση και μπορεί να διαμορφώσει ένα καλύτερο μέλλον. Αυτή είναι η μεγάλη πρόκληση για τον ΣΥΡΙΖΑ εναντίον όλων αυτών των πολιτικών δυνάμεων που οδήγησαν τη χώρα στην κοινωνική καταστροφή και τη χρεοκοπία.

Έτσι, σήμερα από το Λονδίνο, θέλω να τονίσω το εξής: Πρέπει να μετατρέψουμε το «brain-drain» σε «brain-gain». Η νεότερη γενιά που έχει εγκαταλείψει την Ελλάδα για να αναζητήσει εργασία αλλού πρέπει να αρχίσει να επεξεργάζεται την ιδέα να επιστρέψει στην πατρίδα μας και να μας βοηθήσει να διαμορφώσουμε μαζί το μέλλον μας.

Πρέπει να αντιμετωπιστεί η φυγή νέων ανθρώπων, και είμαι βέβαιος ότι μπορούμε να το καταφέρουμε αυτό και να δημιουργήσουμε αυτές τις συνθήκες που θα μπορούν να κάνουν την Ελλάδα να γυρίσει τη σελίδα και να επενδύσει σε μια ισχυρή εποχή μετά το τέλος των μνημονίων.

Ερχόμενος τώρα στη Μεγάλη Βρετανία, το Brexit αποτελεί μια απαιτητική και σύνθετη διαδικασία.

Για εμάς, το πιο σημαντικό είναι να έχουμε μια βιώσιμη συμφωνία που μπορεί να προστατεύει τα δικαιώματα τόσο των πολιτών της ΕΕ στο Ηνωμένο Βασίλειο, όσο και των πολιτών του Ηνωμένου Βασιλείου στην ΕΕ.

Συνολικά, ως ΕΕ, δεν συζητήσαμε διεξοδικά τις ρίζες και τα αίτια του Brexit. Είναι τελικά το ζήτημα αυτό βρετανικό ή ευρωπαϊκό; Πρέπει να κατηγορήσουμε τους πολιτικούς ή τους πολίτες για την επιλογή του Brexit;

Για να είμαι ειλικρινής μαζί σας, πιστεύω ότι οι πολιτικές ηγεσίες δεν έχουν αφουγκραστεί ικανοποιητικά τις ανησυχίες του βρετανικού λαού και γενικά του ευρωπαίων πολιτών.

Και το Brexit είναι συνέπεια της κοντόφθαλμης προσέγγισης των πολιτικών ηγεσιών και του γεγονότος ότι δεν έχουμε ξεκινήσει μια σοβαρή συζήτηση σχετικά με το «ποια Ευρώπη θέλουμε».

Η Μεγάλη Βρετανία είναι η πέμπτη πλουσιότερη χώρα στον κόσμο. Αλλά αυτό δεν σημαίνει τίποτα όταν πολλοί άνθρωποι δεν μοιράζονται αυτόν τον πλούτο. Πολλοί αισθάνονται ότι το σύστημα είναι απέναντι σε αυτούς. Και αυτό ισχύει και για την Ευρώπη.

Αυτό που μας «διδάσκει» το Brexit είναι ότι χρειαζόμαστε μια οικονομία που να λειτουργεί για όλους, θεσμούς που να λειτουργούν για όλους, πολιτικές ηγεσίες που να εξυπηρετούν τα συλλογικά αιτήματα και τις συλλογικές διεκδικήσεις.

Δεν μπορούμε να μετρήσουμε την οικονομική μας επιτυχία με τον αριθμό των δισεκατομμυριούχων, ούτε με τα ποσά που μεταφέρονται σε φορολογικούς παραδείσους, αλλά με την ικανότητα των συμπολιτών μας να ζουν με αξιοπρέπεια και να βελτιώνουν το βιοτικό τους επίπεδο.

Ως προοδευτικοί πολιτικοί - και αν θέλουμε να αποκαλούμαστε έτσι - πρέπει να αναβαθμίσουμε τις οικονομίες μας, να καταργήσουμε τα εμπόδια που κρατούν πολλούς από τους πολίτες πίσω, να αντιμετωπίσουμε το χάσμα της εισοδηματικής ανισότητας μεταξύ των φύλων και να βελτιώσουμε την κοινωνική δικαιοσύνη.

Η ευρωπαϊκή και η βρετανική ηγεσία συνεχίζουν να βάζουν σε προτεραιότητα την υπεράσπιση των κερδών και συμφερόντων των λίγων, απέναντι στα συμφέροντα των πολλών.

Έχουμε φθάσει σε ένα σημείο όπου πρέπει να επιλέξουμε ανάμεσα σε δύο διαφορετικά πολιτικά και ιδεολογικά μοντέλα: από τη μία πλευρά, τη νεοφιλελεύθερη και συντηρητική πολιτική που «δουλεύει» για τους λίγους, και από την άλλη πλευρά οι προοδευτικές και αριστερές δυνάμεις που δουλεύουν για τους πολλούς.

Είναι τόσο απλό. Βρισκόμαστε σε ένα ιδιαίτερα κρίσιμο σταυροδρόμι και οι επιλογές πρέπει να είναι ξεκάθαρες. Είτε είμαστε με τους πολλούς, είτε με τους λίγους.

Σας ευχαριστώ.