Στην Ολομέλεια του Κοινοβουλίου για το νόμο που αφορά τα πνευματικά δικαιώματα («Συλλογική διαχείριση δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας κλπ.») μίλησε ο βουλευτής Β’ Αθηνών ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Ξυδάκης.

Ολόκληρη η ομιλία του:
«Μερικές παρατηρήσεις για αυτή τη διαδικασία που επιστέφει μια μακρά συζήτηση κάνοντας μια αναφορά πρώτα στο χρόνο διότι σηκώθηκαν πολύ οι τόνοι από την αντιπολίτευση. Θα ήθελα να υπενθυμίσω μία – δύο ημερομηνίες. Ο νόμος 2121 ψηφίστηκε το 1993 από τον πράγματι σπουδαίο καθηγητή Κουμάντο ο οποίος εκτός από σπουδαίος νομικός ήταν και άνθρωπος και μέσα στο νόμο κατόρθωσε να θωρακίσει την ΑΟΔ με δεσπόζουσα θέση νομολογώντας σχεδόν κατά αποκλειστικότητα σε όλη την Ευρώπη. Δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή πουθενά στην Ευρώπη αυτό το μόρφωμα, αυτή η αυτόνομη οντότητα δικαιωμάτων διαχείρισης.
Θυμίζω ότι από το 1993 μέχρι το 2015 στην πρώτη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, συγκεκριμένα στις 24 Φεβρουαρίου του 2015, 20 ημέρες αφότου ορκίστηκε η κυβέρνηση διατάξαμε διαχειριστικό έλεγχο στην ΑΕΠΙ,  κάτι που αποτελούσε πάγιο αίτημα των δημιουργών, που για αυτό το λόγο είχαν δημιουργήσει το 2012 το σωματείο «Μέτρον». Παράλληλα, ολοκληρώσαμε την έκδοση Προεδρικού Διατάγματος που έδινε κυρωτική αρμοδιότητα στον Οργανισμό Πνευματικής Ιδιοκτησίας. Και αυτό καθυστερούσε επί πολλά έτη. Θέλω λοιπόν να ρωτήσω για όλη αυτή την κριτική που υφίσταται τώρα η παρούσα κυβέρνηση που έρχεται να κάνει τη νέα ρύθμιση: Πού βρισκόταν η ανησυχία, η λαχτάρα, η γνώση και η πολιτική βούληση από το 1993 μέχρι το 2015; Πουθενά…
Προς τιμήν του ο κ.  Τζαβάρας ο οποίος είχε χρηματίσει υπουργός είπε ότι πέρασε από κει, δεν το πρόλαβε αλλά άκουγε και έχει βρεθεί αντιμέτωπος ως συνήγορος διωκόμενων καταστηματαρχών.
Ας δούμε λοιπόν τι γίνεται από δω και πέρα. Το παρελθόν δεν είναι υπέρ των  παλαιών κυβερνήσεων. Είναι κατάφωρα εναντίον τους. Αυτά που ξέρουμε από το 1993 μέχρι σήμερα και που έρχονται στο φως και με τους ελέγχους των ορκωτών λογιστών και με τον βαθύ έλεγχο που διεξάγει η Επίτροπος που διορίστηκε από αυτή την κυβέρνηση είναι ότι η ΑΕΠΙ κατέκλεψε τους Έλληνες δημιουργούς, καταλήστευσε το ελληνικό τραγούδι και αυτή τη στιγμή έχουμε στα χέρια μας  ένα ερείπιο.
Και επειδή μιλάμε για ελέγχους να σας θυμίσω πάλι ότι  έχουμε και άλλη μία σκοτεινή περιοχή στο Υπουργείο Πολιτισμού. Το Ταμείο Αλληλοβοήθειας των υπαλλήλων. Στις 17 Αυγούστου του 2015  παραγγείλαμε έλεγχο στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Από τις αρχές του 2016 υπάρχει ολοκληρωμένη νομική, διοικητική και οικονομική μελέτη για το τι πρέπει να γίνει. Πρόκειται για ένα εν δυνάμει σκάνδαλο. Καλώ την κυρία Υπουργό εντός πολύ μικρού χρονικού διαστήματος- διότι ανησυχούν όλοι οι βουλευτές της συμπολίτευσης- να δοθεί ένα οριστικό τέλος. Πρόκειται εν δυνάμει -επαναλαμβάνω- για περίπτωση παραγωγής πολιτικού χρήματος και είναι ανεπίτρεπτο συνδικαλιστές, ένα σωματείο, να λαμβάνει τέτοια χρήματα.
Για τα πνευματικά δικαιώματα τώρα και την ουσία του νομοσχεδίου που συζητάμε.
Ακούσαμε τους ενδιαφερόμενους φορείς. Είναι ο μόνος τρόπος για να νομοθετούμε ορθά.  Να ακούμε τα κοινωνικά υποκείμενα, τους ανθρώπους, τις κοινωνικές τάξεις των οποίων η ζωή εξαρτάται από τους νόμους που κατασκευάζονται σε αυτή την αίθουσα.
Πέρασαν 24 χρόνια για να έρθουν κάποιες αλλαγές σε αυτό το νόμο και πιθανόν να περάσουν άλλα 10 ή άλλα 20. Για αυτό έχουμε μεγάλη ευθύνη, πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί, να είναι ανθεκτικός ο νόμος, να είναι λειτουργικός, να επιλύει υπάρχουσες ανάγκες και να προβλέπει μελλοντικές.
Δικαιούχοι, δημιουργοί, επιχειρηματίες και τελικοί χρήστες δεν είναι εχθροί. Μπορούν να συνεννοηθούν.  Εμείς ως Πολιτεία πρέπει να αποτρέψουμε τον αλληλοκανιβαλισμό συντεχνιών και να ενθαρρύνουμε τους συμβιβασμούς, τη λειτουργική ανοχή και τη συλλειτουργία κοινοτήτων και όχι συντεχνιών. Το παγκόσμιο τοπίο στις επικοινωνίες και στα έργα πολιτισμού και ο τρόπος υλοποίησης τους αλλάζει τόσο γοργά που δεν προλαβαίνουμε να το παρακολουθήσουμε. Αλλάζει η εννοιολόγηση  του έργου τέχνης, αλλάζει η εννοιολόγηση του τι είναι άυλο και τι είναι ένυλο.  Νομοθετούμε πια με μία καυτή ανάσα από το μέλλον που μας έρχεται. Όμως αυτό που νομοθετούμε είναι αυτό από το οποίο εξαρτάται η ζωή και η αξιοπρέπεια των δημιουργών του ελληνικού πολιτισμού. Είναι ο νόμος από τον οποίο εξαρτάται η πορεία της καλλιτεχνικής έρευνας, της πρωτοπορίας, της αυθεντικότητας και επίσης εξαρτάται η ποιότητα των πνευματικών έργων εν όλω και η ελευθερία του πολίτη για τις επιλογές του πνευματικού έργου.
Ως προς την ΑΕΠΙ: Εκτίμησή μου είναι ότι είναι πρακτικά νεκρή και αυτό προκύπτει από τις δημόσιες πληροφορίες και από τις πληροφορίες που με μεγάλη οξυδέρκεια προσέφερε στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων η επίτροπος κα Βλάχου.  Περιμένουμε με ενδιαφέρον τη δημοσιοποίηση και του πορίσματος της επιτρόπου που έχει παραδώσει στην υπουργό  και περιμένουμε με ενδιαφέρον τις κινήσεις του εισαγγελέως κατόπιν της προσκόμισης στα χέρια του συμπληρωματικού υλικού από την επίτροπο.
Πολιτικά απαιτείται ένας νομοθετικός διάδρομος για την επόμενη μέρα, με δεδομένο ότι η ΑΕΠΙ βρίσκεται σε  ερειπιώδη κατάσταση.  Να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις διάσωσης και μεταβίβασης των συμβάσεων και του αρχείου της ΑΕΠΙ σε έναν καινούργιο υγιή ΟΣΔ,  με κριτήρια και απόφαση που θα λάβει η πολιτική ηγεσία.  Και έχουμε και ένα παράδειγμα, τις  βέλτιστες πρακτικές  στην Ευρώπη, το παράδειγμα της Γαλλίας και της Αυστρίας. Έχουν συμβεί αυτά τα περασμένα χρόνια στην Ευρώπη. Ας τα μελετήσουμε και ας διαλέξουμε τις καλύτερες πρακτικές.
Να διευρυνθούν τα εποπτικά συμβούλια των ΟΣΔ  για να έχουν καλύτερη αντιπροσώπευση. Να έχουμε μία καλύτερη πρόνοια, μεγάλη σοφία και μεγάλη σύνεση για τα τιμήματα του πνευματικού δικαιώματος από την ψηφιακή αναπαραγωγή, να έχουμε υπόψη μας ότι η πρακτική πρόσβασης και μεταφόρτωσης πολιτιστικού υλικού από το διαδίκτυο είναι τεράστια, δεν μπορεί κανείς να την ανασχέσει. Ας βρούμε κάποιον τρόπο προληπτικώς να έχει ένα εύλογο τίμημα ο δημιουργός και ας προβλέψουμε ένα διάδρομο να συγχωνευθούν οι πολλοί εισπρακτικοί φορείς που προκαλούν σύγχυση στην αγορά και στους χρήστες.
Για ορισμένα άρθρα εξαιρετικά κρίσιμα:
Στο άρθρο 55 -η Υπουργός θα γνωρίζει ασφαλώς- ότι χθες οι εκπρόσωποι συγγραφέων και εκδοτών και οι εκπρόσωποι των βιβλιοθηκών συμφώνησαν.  Ας μας φέρει τη συμφωνία αυτή να την ψηφίσουμε.
Συγχαρητήρια για το κρατικό ασφάλιστρο για τα έργα τέχνης, για τις εκθέσεις που φεύγουν από τις κρατικές συλλογές, να μην ταλαιπωρείται το ελληνικό δημόσιο να πληρώνει πανάκριβα ασφάλιστρα. Ακολουθούμε με καθυστέρηση πολλών δεκαετιών την ευρωπαϊκή πρακτική.
Στο άρθρο 61 περιμένω τις εξηγήσεις της Υπουργού. Είναι μεγάλης σημασίας να διαφυλαχθεί και το depot legal  και η Κρατική Ταινιοθήκη. Ο κινηματογράφος, ο πολιτισμός ή τα έργα τέχνης  δεν ορίζονται από την τρέχουσα μορφή υλοποίησης. Είναι κάτι παραπάνω από κάτι που βρίσκεται σε CD ή σε USB. Τα έργα πολιτισμού, τα έργα τέχνης πρέπει να είναι υπό τη μέριμνα του Υπουργείου Πολιτισμού. Νομίζω ότι σε συνεννόηση με τον Υπουργό Ψηφιακής Πολιτικής πρέπει να βρεθεί μία οδός.
Τελευταίο και ίσως το μείζον: Στο άρθρο 68, στις λοιπές διατάξεις, υπάρχει μία μεταβολή του Αρχαιολογικού Νόμου 3028. Προστίθεται εδάφιο ως εξής: «Δεν  απαιτείται η έκδοση υπουργικής απόφασης σε περίπτωση υλοποίησης έργου σε μνημεία ιστορικούς τόπους και αρχαιολογικούς χώρους στο πλαίσιο προγραμματικών συμβάσεων στις οποίες μετέχει ως συμβαλλόμενο μέρος το Υπουργείο Πολιτισμού».
Ζητώ την πλήρη διευκρίνιση από την Υπουργό διότι κατά την εκτίμησή μου με αυτό το μικρό εδάφιο που προστίθεται στον αρχαιολογικό νόμο, έναν από τους βαρείς και σοβαρούς νόμους της Ελληνικής πολιτείας, με τον οποίο ερμηνεύεται το άρθρο 24 του συντάγματος περί προστασίας πολιτιστικής κληρονομιάς και περιβάλλοντος, δεν πρέπει να ανοίξει κανένα παράθυρο. Σε μία προγραμματική σύμβαση  που συνάπτει το Υπουργείο Πολιτισμού  με έναν δήμο, μία περιφέρεια, έναν τρίτο οργανισμό ή ένα νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου. Τι θα είναι το έργο; Έργο σε κηρυγμένο μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς θα είναι.  Θα πρέπει να υπάρχει και υπουργική απόφαση και αν χρειαστεί, που συχνά χρειάζεται, η γνωμοδότηση των ανώτατων Επιστημονικών Συμβουλίων που έχει στη διάθεσή του το Υπουργείο.  Επειδή ο Υπουργός είναι θεματοφύλακας του άρθρου 24 του Συντάγματος, αυτή η διάταξη είτε θα πρέπει να αποσυρθεί και να έρθει με σοβαρή συζήτηση αιτιολογημένη είτε να δοθούν επαρκείς εξηγήσεις. Έτσι όπως είναι διατυπωμένη ανοίγει το δρόμο να γίνονται έργα πάνω στην πολιτιστική κληρονομιά χωρίς πολιτική ευθύνη και χωρίς επιστημονική γνωμοδότηση».