Χαμηλή θεωρεί η Κομισιόν, μετά το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, την αποδοτικότητα των Χρηματοδοτικών Μέσων (τραπεζική μόχλευση) στην αξιοποίηση του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου 

Απάντηση Επιτρόπου Αγροτικής Ανάπτυξης, Phil Hogan, στο Δημήτρη Παπαδημούλη 

Την περιορισμένη αποδοτικότητα των Χρηματοδοτικών Μέσων, δηλαδή των χρηματοοικονομικών και τραπεζικών εργαλείων μόχλευσης των κοινοτικών πόρων, και συγκεκριμένα των πόρων του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης, διαπιστώνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπως προκύπτει από απάντηση του Επιτρόπου Αγροτικής Ανάπτυξης, Phil Hogan, στον Αντιπρόεδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Δημήτρη Παπαδημούλη. 

Πιο συγκεκριμένα, ο Δημήτρης Παπαδημούλης στην ερώτησή του υπενθύμιζε πρόσφατες μελέτες του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνέδριου, στις οποίες διαπιστώνονται «σημαντικές ανεπάρκειες στον σχεδιασμό και το νομικό πλαίσιο των εν λόγω εργαλείων, μεγάλες αδυναμίες στην επίτευξη των διακηρυγμένων στόχων τους, αλλά και προβλήματα απορρόφησης των δεσμευμένων κεφαλαίων, λόγω της οικονομικής κρίσης και της έλλειψης τραπεζικής ρευστότητας» και ρωτούσε την Κομισιόν εάν «έχει προβεί σε αξιολόγηση των χρηματοπιστωτικών εργαλείων που χρησιμοποιούνται για την απορρόφηση κοινοτικών πόρων», «εάν σκοπεύει να προβεί στις απαραίτητες συστάσεις και αλλαγές στη διάρθρωση των χρηματοπιστωτικών εργαλείων, στο πλαίσιο των προτάσεων του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου» και συγκεκριμένα για την Ελλάδα, «ποια προβλήματα έχει διαπιστώσει, ποιες συστάσεις έχει κάνει και πώς σκοπεύει να ξεπεράσει τον σκόπελο της έλλειψης ρευστότητας και τη γενικευμένη τάση απομόχλευσης της ελληνικής οικονομίας». 

Στην απάντησή του ο αρμόδιος Επίτροπος Αγροτικής Ανάπτυξης, Phil Hogan, αποδέχεται τις διαπιστώσεις του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου για την αποτελεσματικότητα των Χρηματοδοτικών Μέσων στην αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων, σημειώνοντας ότι: «Αληθεύει ότι την περίοδο 2007-2013 τα χρηματοδοτικά μέσα (ΧΜ), που συντροφοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ), χρησιμοποιήθηκαν σε πολύ περιορισμένο βαθμό από τα κράτη μέλη. Με βάση την περιορισμένη αυτή πείρα, το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο εξέδωσε την ειδική έκθεση (05/15). Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συμφωνεί με τις περισσότερες από τις παρατηρήσεις που περιέχονται σε αυτήν, ιδίως μάλιστα με εκείνες που αφορούν την περιορισμένη αποδοτικότητα και το αποτέλεσμα μόχλευσης των χρηματοδοτικών μέσων». 

Στη συνέχεια της απάντησής του ο Ευρωπαίος Επίτροπος τονίζει, για την προγραμματική περίοδο 2014-2020, ότι: «Το ισχύον νομικό πλαίσιο για την περίοδο προγραμματισμού 2014-2020 (κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1303/2013) ρυθμίζει ήδη τις περισσότερες από τις αδυναμίες που επισημαίνονται στην ειδική έκθεση» και υπογραμμίζει ότι «η υποχρέωση διενέργειας εκ των προτέρων αξιολόγησης των χρηματοδοτικών μέσων θα οδηγήσει, ενδεχομένως, σε αποδοτικότερα συστήματα, με βάση τα πραγματικά κενά της αγοράς και στόχο τους ενδεδειγμένους δικαιούχους, σε κατάλληλη κλίμακα και με την εφαρμογή των κατάλληλων μέσων. Επιπλέον, οι πληρωμές από τα ΧΜ θα βασίζονται στην απορρόφηση των πόρων εκ μέρους των τελικών δικαιούχων, ώστε να αποφευχθεί η ανεπαρκής χρησιμοποίησή τους». 

Καταλήγοντας στην απάντησή του ο Επίτροπος Αγροτικής Ανάπτυξης και αναφερόμενος στην Ελλάδα, επισημαίνει ότι «τα ΧΜ που τυγχάνουν στήριξης από το ΕΓΤΑΑ, στο πλαίσιο του προγράμματος αγροτικής ανάπτυξης 2007-2013, έχουν επανασχεδιαστεί έτσι ώστε να ανταποκριθούν στη ζήτηση, η οποία, σημειωτέον, είναι χαμηλότερη απ’ ό, τι είχε αρχικά προβλεφθεί. Για την επόμενη περίοδο προγραμματισμού, μέχρι στιγμής δεν προβλέπεται η χρήση ΧΜ από την ελληνική διαχειριστική αρχή. Ωστόσο, τα ΧΜ μπορούν να αξιοποιηθούν ανά πάσα στιγμή στο ΠΑΑ, μετά τη διενέργεια μιας εκ των προτέρων αξιολόγησης. Το θέμα αυτό χρήζει εξέτασης, ιδίως μάλιστα ενόψει της έκδοσης, από την Επιτροπή - στις 15 Ιουλίου 2015 - ανακοίνωσης σχετικά με ένα νέο ξεκίνημα σε ό,τι αφορά την απασχόληση και την ανάπτυξη στην Ελλάδα· ξεκίνημα που θα συμβάλει στην κινητοποίηση πόρων ύψους άνω των 35 δισ. ευρώ, οι οποίοι θα αιμοδοτήσουν την πραγματική ελληνική οικονομία μέχρι και το 2020». 

Ακολουθούν η πλήρης ερώτηση και απάντηση: 

Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης E-007762/2015 προς την Επιτροπή

Άρθρο 130 του Κανονισμού

Dimitrios Papadimoulis (GUE/NGL)

Θέμα:Έκθεση Ελεγκτικού Συνεδρίου για τα χρηματοδοτικά εργαλεία στον τομέα της αγροτικής ανάπτυξης 

Η χρήση χρηματοπιστωτικών εργαλείων για την αξιοποίηση των κονδυλίων των ευρωπαϊκών ταμείων, μέσω της χρηματοοικονομικής και τραπεζικής μόχλευσης, θα αυξηθεί ιδιαιτέρως στη νέα προγραμματική περίοδο. Ωστόσο, παρά τα θεωρητικά πλεονεκτήματα της χρήσης τέτοιων εργαλείων, η αξιοποίησή τους από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη δεν έχει επιδείξει τα αναμενόμενα αποτελέσματα, όπως διαπιστώνουν και πρόσφατες μελέτες του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνέδριου. Πιο συγκεκριμένα, το Ελεγκτικό Συνέδριο σε δύο εκθέσεις του έχει αξιολογήσει τη χρήση χρηματοπιστωτικών εργαλείων για τους τομείς των πολιτικών συνοχής και αγροτικής ανάπτυξης, διαπιστώνοντας σημαντικές ανεπάρκειες στον σχεδιασμό και το νομικό πλαίσιο των εν λόγω εργαλείων, μεγάλες αδυναμίες στην επίτευξη των διακηρυγμένων στόχων τους, αλλά και προβλήματα απορρόφησης των δεσμευμένων κεφαλαίων, λόγω της οικονομικής κρίσης και της έλλειψης τραπεζικής ρευστότητας. Ερωτάται η Επιτροπή: 

1. Έχει προβεί σε αξιολόγηση των χρηματοπιστωτικών εργαλείων, που χρησιμοποιούνται για την απορρόφηση κοινοτικών πόρων και εάν ναι, σε ποια συμπεράσματα έχει καταλήξει; 

2. Σκοπεύει να προβεί στις απαραίτητες συστάσεις και αλλαγές στη διάρθρωση των χρηματοπιστωτικών εργαλείων, στο πλαίσιο των προτάσεων του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου;

3. Συγκεκριμένα για την Ελλάδα, ποια προβλήματα έχει διαπιστώσει, ποιες συστάσεις έχει κάνει και πώς σκοπεύει να ξεπεράσει τον σκόπελο της έλλειψης ρευστότητας και τη γενικευμένη τάση απομόχλευσης της ελληνικής οικονομίας; 

E-007762/2015

Απάντηση του κ. Hogan εξ ονόματος της Επιτροπής (19.8.2015) 

Αληθεύει ότι την περίοδο 2007-2013 τα χρηματοδοτικά μέσα (ΧΜ), που συντροφοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ), χρησιμοποιήθηκαν σε πολύ περιορισμένο βαθμό από τα κράτη μέλη. Με βάση την περιορισμένη αυτή πείρα, το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο εξέδωσε την ειδική έκθεση (05/15). Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συμφωνεί με τις περισσότερες από τις παρατηρήσεις που περιέχονται σε αυτήν, ιδίως μάλιστα με εκείνες που αφορούν την περιορισμένη αποδοτικότητα και το αποτέλεσμα μόχλευσης των χρηματοδοτικών μέσων. 

Το ισχύον νομικό πλαίσιο για την περίοδο προγραμματισμού 2014-2020 (κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1303/2013) ρυθμίζει ήδη τις περισσότερες από τις αδυναμίες που επισημαίνονται στην ειδική έκθεση. Η υποχρέωση διενέργειας εκ των προτέρων αξιολόγησης των χρηματοδοτικών μέσων θα οδηγήσει, ενδεχομένως, σε αποδοτικότερα συστήματα, με βάση τα πραγματικά κενά της αγοράς και στόχο τους ενδεδειγμένους δικαιούχους, σε κατάλληλη κλίμακα και με την εφαρμογή των κατάλληλων μέσων. Επιπλέον, οι πληρωμές από τα ΧΜ θα βασίζονται στην απορρόφηση των πόρων εκ μέρους των τελικών δικαιούχων, ώστε να αποφευχθεί η ανεπαρκής χρησιμοποίηση τους. 

Στη συγκεκριμένη περίπτωση της Ελλάδας, τα ΧΜ που τυγχάνουν στήριξης από το ΕΓΤΑΑ, στο πλαίσιο του προγράμματος αγροτικής ανάπτυξης 2007-2013, έχουν επανασχεδιαστεί έτσι ώστε να ανταποκριθούν στη ζήτηση, η οποία, σημειωτέον, είναι χαμηλότερη απ’ ό, τι είχε αρχικά προβλεφθεί. Για την επόμενη περίοδο προγραμματισμού, μέχρι στιγμής δεν προβλέπεται η χρήση ΧΜ από την ελληνική διαχειριστική αρχή. Ωστόσο, τα ΧΜ μπορούν να αξιοποιηθούν ανά πάσα στιγμή στο ΠΑΑ, μετά τη διενέργεια μιας εκ των προτέρων αξιολόγησης. 

Το θέμα αυτό χρήζει εξέτασης, ιδίως μάλιστα ενόψει της έκδοσης, από την Επιτροπή - στις 15 Ιουλίου 2015 - ανακοίνωσης σχετικά με ένα νέο ξεκίνημα σε ό,τι αφορά την απασχόληση και την ανάπτυξη στην Ελλάδα· ξεκίνημα που θα συμβάλει στην κινητοποίηση πόρων ύψους άνω των 35 δισ. ευρώ, οι οποίοι θα αιμοδοτήσουν την πραγματική ελληνική οικονομία μέχρι και το 2020.