Ο Πρόεδρος της Κ.Ο. του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς Αλέκος Αλαβάνος, μιλώντας στην ημερίδα που οργάνωσε η Κοινοβουλευτική Ομάδα, για το σωφρονιστικό σύστημα, με αφορμή το νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης, «Κύρωση και εφαρμογή της Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προστασία των παιδιών κατά της γενετήσιας εκμετάλλευσης και κακοποίησης, μέτρα για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και την αποσυμφόρηση των καταστημάτων κ.α.», είπε:

«Είχαμε ένα  μεγάλο κίνημα, επί 18 μέρες. Ένα κίνημα το οποίο διακρίθηκε για τη σύνεσή του, την εμμονή, την ωριμότητά του, την μετριοπάθειά του. κι όπου έφερε στην επιφάνεια όχι τον γκρίζο φυλακισμένο, αλλά έφερε τον έγκλειστο των φυλακών, όπου υπάρχουν σοβαρά προβλήματα σχετικά με τα δικαιώματά του.

Έφερε στην επιφάνεια ένα εξπρές του Μεσονυκτίου αλλά ελληνικά, το οποίο υπάρχει και νομίζω ότι, σε μεγάλο βαθμό η κοινωνία συνειδητοποίησε ότι η έννοια του σεβασμού του ανθρώπου σταματάει στην πόρτα του Κορυδαλλού, της Τύρινθας, της Αγιάς.

Αυτό το κίνημα δεν προέβαλε μόνο τις απάνθρωπες και μεσαιωνικές συνθήκες κράτησης, αλλά και το αίτημα για λιγότερη φυλακή. Νομίζουμε ότι μέσα απʼ αυτές τις διαδικασίες άρχισε μια συζήτηση σχετικά με την ηθική νομιμοποίηση των σωφρονιστικών καταστημάτων κράτησης, όπως είναι σήμερα και για την αποτελεσματικότητά τους.

Είναι σημαντικό ότι αυτός ο αγώνας των κρατουμένων είχε τη στήριξη, σε πολύ μεγάλο βαθμό, της κοινωνίας, από τον απλό πολίτη μέχρι τους φορείς του νομικού κόσμου, πολλούς από τους οποίους βλέπουμε εδώ μαζί μας σήμερα, καθώς και από αρκετά μέτρα μαζικής ενημέρωσης, δυστυχώς όχι όλα.

Το δεύτερο που θέλω να πω είναι ότι, εμείς ο Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς και με την αυτόνομη δραστηριότητά μας, εδώ και καιρό, και μέσα από την λειτουργία συντρόφων και συντροφισσών μέσα από επιτροπές αλληλεγγύης, προσπαθήσαμε να συμβάλλουμε στην επίλυση και στην ανάδειξη των προβλημάτων που υπάρχουν.

Δεχθήκαμε κριτική, η οποία επαναλήφθηκε κι από ορισμένες μεγάλης κυκλοφορίας εφημερίδες του Σαββατοκύριακου, που έγραψαν ότι σε μια στιγμή κρίσης είναι στα καλά του ο ΣΥΡΙΖΑ, που ασχολείται με τα δικαιώματα όσων βρίσκονται στις φυλακές; Εμείς αυτή τη μομφή την προσλαμβάνουμε ως παράσημο. Ούτε μια στιγμή δεν ολιγωρήσαμε και είμαστε συνεχώς παρόντες στα θέματα οικονομικής κρίσης με τις προτάσεις, τις θέσεις μας, τους αγώνες μας. Όμως κάθε στιγμή, κάθε μέρα,  είτε είναι εργάσιμη, είτε είναι αργία, είτε είναι εθνική επέτειος, θα είμαστε δίπλα σε όλους τους συμπολίτες μας που αντιμετωπίζουν προβλήματα καταπάτησης των δικαιωμάτων τους. Σε κάθε πολίτη, έστω και σε έναν πολίτη.

Αναφέρω εδώ χαρακτηριστικά ότι, προχθές Σάββατο, στη 1 η ώρα, χτυπάει το τηλέφωνο του σπιτιού μου. Ήταν ο πολύ γνωστός, εξέχων, σκηνοθέτης και ηθοποιός Λευτέρης Βογιατζής, ο οποίος μου λέει ότι πήγαινε εκείνη την ώρα, μια γυναίκα μεγάλης ηλικίας, πρώην φιλόλογο, που είναι η υπεύθυνη καθαρισμού του θεάτρου του, την πήγαινε με το μηχανάκι του στο σπίτι της. Τους σταμάτησε η τροχαία. Πήραν τα στοιχεία τους και βρήκαν ότι η γυναίκα αυτή, πρώην φιλόλογος, μεγάλης ηλικίας, είχε μια οφειλή, κατόπιν δικαστικής απόφασης γύρω στα 700 ευρώ. Η γυναίκα αυτή κρατήθηκε το Σάββατο, στο αστυνομικό τμήμα της Ομόνοιας, την Κυριακή, στο αστυνομικό τμήμα της Ομόνοιας, μέχρι να συναντήσει τον εισαγγελέα. Και παρά τις δικές μας παρεμβάσεις, δεν υπήρξε κανένα αποτέλεσμα. Έστω και ένας πολίτης να έχει προβλήματα δικαιωμάτων, εμείς θα συμπαραστεκόμαστε.

Το τρίτο. Πραγματικά, μέσα απʼ αυτή τη διαδικασία και το κίνημα και τη στήριξη που είχε, βλέπουμε τις επιδράσεις που έχει πάνω στους θεσμούς. Είναι σημαντικό ότι συγκροτήθηκε και λειτουργεί, η διακομματική της Βουλής, η οποία έχει αρχίσει τις επισκέψεις σε διάφορα καταστήματα. Αισθανόμαστε περήφανοι για τη δουλειά των συντρόφων και συντροφισσών βουλευτών, του Τάσου Κουράκη, του Περικλή Κοροβέση, του Φώτη Κουβέλη, όλων και των συνεργατών και συνεργατριών μας που προσπάθησαν να δώσουν ουσία σʼ αυτή τη δουλεία, που αποτέλεσμά της είναι κι αυτή η ημερίδα που κάνουμε σήμερα.

Εμείς θέλουμε φυλακές, οι οποίες είναι διαφανείς. Στις οποίες ασκείται κοινωνικός έλεγχος. Είναι σημαντικό παρά την ανεπάρκεια που έχουν τα μέτρα που περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο του Υπουργείου, ότι ήρθε ένα νομοσχέδιο το οποίο δεν είναι σε αρνητική αλλά σε θετική κατεύθυνση. Κι αυτό είναι στοιχείο της δράσης του ΣΥΡΙΖΑ. Προσπαθούμε μέσα από την κινηματική δράση, παρότι ξέρουμε την ταυτότητα και το ποιόν της σημερινής κυβέρνησης, να επηρεάσουμε την νομοθεσία. Αυτό που με κορυφαίο τρόπο διαμορφώθηκε με το άρθρο 16 και το ότι το εκπαιδευτικό κίνημα μπόρεσε να δώσει την ταυτότητα στο εγχείρημα της συνταγματικής μεταρρύθμισης, αλλά το βλέπουμε και σε μια σειρά άλλα ζητήματα, όπως τα ζητήματα των σωφρονιστικών καταστημάτων.

Το τέταρτο. Ένα κεντρικό θέμα, που αναδείχθηκε είναι ο υπερπληθυσμός.  Ασφαλώς έχει σημασία η ύπαρξη καλών συνθηκών, σύγχρονων συνθηκών μέσα στα σωφρονιστικά καταστήματα. Είδαμε εικόνες που πραγματικά παρέπεμπαν στο εξπρές του μεσονυκτίου, ακόμη και στον Κορυδαλλό, με τις τουαλέτες, τους χώρους υγιεινής, τη σώρευση ανθρώπων μέσα σε ελάχιστους χώρους, αλλά νομίζουμε ότι πέρα από το να υπάρχουν αξιοπρεπείς, ανθρώπινες, συνθήκες, είναι να απαντήσουμε στο πώς δεν θα γεμίζουν οι φυλακές. Υπάρχουν μια σειρά παράγοντες, όπως για παράδειγμα το μέγιστο όριο της προφυλάκισης των 18 μηνών, οι οποίες συμβάλλουν σʼ αυτή τη σώρευση. Πώς θα γεμίζουν οι φυλακές, αλλά και ποιοι θα είναι στις φυλακές. Κι εδώ θέλω να πω ότι, είναι απαράδεκτο, μία κοπέλα που συναντήσαμε, που έχει κάνει κλοπή κινητού τηλεφώνου, να βρίσκεται μέσα στη φυλακή και την ίδια στιγμή ρασοφόροι ιερωμένοι είτε από το Βατοπέδιο είτε από τη Μονή Τοπλού, να έρχονται να καταληστεύουν τεράστιας αξίας δημόσια περιουσία και να «καθαρίζουν» με κάποιες προσωρινές επιπλήξεις του Πατριάρχη.  Είναι απαράδεκτο να βρίσκονται στις φυλακές, και έχουμε επαφή μαζί τους, υπερήλικες, ανάπηροι, επειδή χρωστάνε στο δημόσιο 700 ευρώ και να κυκλοφορούν, χάρη στο νόμο που υπάρχει, ελεύθεροι γραβατωμένοι υπουργοί, οι οποίοι έχουν ποινικές ευθύνες για την απώλεια τεράστιων πόρων οι οποίοι ανήκουν στο δημόσιο.

Μʼ αυτή την ευκαιρία θέλω να πω ότι, σήμερα στην Εξεταστική Επιτροπή αναδεικνύεται το μέγεθος του σκανδάλου του Βατοπεδίου, και ο δικομματικός και διαχρονικός χαρακτήρας του. Κι ας σταματήσουν, εναλλάξ, οι εκπρόσωποι των δύο κομμάτων να κάνουν ο ένας τον εισαγγελέα στον άλλο, δίνοντας στη δημοσιότητα μια αίσθηση πνεύματος και ηθικής, όταν έχουν και οι δύο ευθύνες και δεν κάθονται να τις αναστοχαστούν. Το μεν ΠΑΣΟΚ για την έναρξη της απώλειας της δημόσιας  περιουσίας, η  δε Ν.Δ. για την κλιμάκωση με τις ανταλλαγές, η οποία έγινε.

Με την ευκαιρία, που συζητάμε τέτοια ζητήματα, να πούμε όχι πια αυτές οι απαράδεκτες χρονικές διάρκειες, που υπάρχουν για την παραγραφή. Ο Υπουργός, όπως κάθε πολίτης. Όχι  με ειδική διαδικασία, όταν έχει ποινικές ευθύνες.

Το πέμπτο σημείο, που θα ήθελα να βάλω είναι ότι, το πρόβλημα του υπερπληθυσμού των φυλακών συνδέεται με μια σειρά βαθύτερες αιτίες, οι οποίες όλες πρέπει να αντιμετωπιστούν. Πρώτον, με μια νομοθεσία, που υπερεπιβαρύνει με ποινές τα αδικήματα. Δεύτερον, με δικαστές που υπερποινικοποιούν, ιδιαίτερα μετά τα προβλήματα του παραδικαστικού κυκλώματος, που διακρίνονται από ευθυνοφοβία, από δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία. Όχι όλοι, όμως αρκετοί για να δημιουργείται και να εντείνεται το πρόβλημα της συμφόρησης των φυλακών. Τρίτον, με την καθυστέρηση στην απονομή της δικαιοσύνης, και επομένως πάρα πολλών προφυλακισμένων και τέταρτον με την ευκολία που λειτουργούν τα αστυνομικά τμήματα, με τις παραπεμπτικές εκθέσεις που κάνουν, οι οποίες είναι η βάση για την πορεία και την εξέλιξη ενός κρατουμένου και την έλλειψη δικαστικής αστυνομία στη χώρα μας. Κάτι το οποίο ένθερμα υποστηρίζει ο Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς.

Η Ελλάδα είναι μία από τις χώρες με το μεγαλύτερο ποσοστό προφυλακισμένων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, από τα μεγαλύτερα ποσοστά κρατουμένων για ναρκωτικά, από τα μεγαλύτερα ποσοστά κρατουμένων αλλοδαπών, από τα μεγαλύτερα ποσοστά ανήλικων κρατουμένων.

Το έκτο σημείο που θέλω να βάλω είναι ότι η λογική της επανένταξης, η οποία θα έπρεπε να κυριαρχεί υλοποιείται ελάχιστα έως καθόλου. Κατά την άποψη, όχι μόνο τη δική μας, αλλά και της νομικής επιστήμης, οι πολιτικές και οι δραστηριότητες της επανένταξης χρειάζεται να στηριχθούν και να διευρυνθούν είτε διεξάγονται στο εσωτερικό των φυλακών είτε διεξάγονται έξω ή μετά τη φυλακή. Εδώ βλέπουμε να είναι εντελώς υποβαθμισμένα τα προγράμματα κατάρτισης, εργασίας, εκπαίδευσης, και να μην αντιστοιχούν στις ανάγκες.

Το έβδομο σημείο, το θέμα του υπερπληθυσμού των φυλακών συνδέεται με μία ουσιαστική, ισχυρή και αποτελεσματική πολιτική, σχετικά με το θέμα των ουσιών. Συνήθως ο αριθμός των κρατουμένων για πράξεις σχετικές με ναρκωτικά είναι κοντά στο 45% του πληθυσμού της φυλακής. Οι εξαρτημένοι όμως είναι πολύ περισσότεροι, δεδομένου ότι πολλοί εξαρτημένοι έχουν βρεθούν στη φυλακή, για μια σειρά άλλα ποινικά αδικήματα, που δεν έχουν σχέση με την εμπορία οι άλλες πράξεις, σχετικές με τις ουσίες.

Όσο ο ΟΚΑΝΑ είναι αυτός που είναι σήμερα, όσο δεν έχει πανελλήνιο δίκτυο, όσο ο εξαρτημένος από τις ουσίες στο Ηράκλειο, αν θέλει να έχει τις υπηρεσίες που παρέχει ΟΚΑΝΑ, πρέπει να πηγαίνει μέρα παρά μέρα στα Χανιά, όσο παραμένουν απλήρωτοι οι υπάλληλοι στα Κέντρα Απεξάρτησης, τόσο θα δημιουργούμε προϋποθέσεις για να γεμίζουν οι φυλακές.

Το όγδοο σημείο, που θέλω να αναφέρω είναι το ζήτημα του κοινωνικού κράτους. Δεν μπορούμε να αποσυνδέσουμε τις φυλακές από τα μεγάλα κοινωνικά προβλήματα, όπως είναι η φτώχεια, η ανέχεια, η ανεργία, η έλλειψη προοπτικής για τους νέους. Ανησυχούμε ότι με την κρίση, η οποία έρχεται, όλα αυτά τα προβλήματα θα οξυνθούν και θα έχουμε μεγιστοποίηση του προβλήματος, το οποίο αντιμετωπίζουμε σήμερα και σʼ αυτό φυσικά συμβάλλει η συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους. Γιʼ αυτό η στήριξη και η ανάπτυξη του κοινωνικού κράτους για μας, είναι μια βασική προϋπόθεση, ώστε να μην μπαίνει λίπασμα στα χωράφια που στέλνουν τους ανθρώπους και ειδικά τους νέους στις φυλακές.

Προτελευταίο σημείο, ένα χαρακτηριστικό των φυλακών σήμερα στην Ελλάδα, που έχει σχέση με τις εξελίξεις των δύο τελευταίων δεκαετιών, είναι ο μεγάλος αριθμός των φυλακισμένων μεταναστών. Αρνιόμαστε να χρησιμοποιήσουμε τον όρο λαθρομετανάστες. Δεν υπάρχουν για μας ούτε λαθραίοι άνθρωποι, ούτε λαθραίες ζωές. Υπάρχουν πολίτες, άνθρωποι, άντρες, γυναίκες που υπό αντίξοες συνθήκες, πληρώνοντας τα πάντα στα κυκλώματα τα οποία υπάρχουν, προσπαθούν να βρουν μια  ευκαιρία και αντιμετωπίζουν μια Ευρώπη φρούριο, μια Ευρώπη της καταστολής και μια Ευρώπη των φυλακών, μέσα σε μια παράλογη διαδικασία την οποία ζούμε και τώρα.

Με την ευκαιρία αυτή θα ήθελα να πω, βλέποντας ότι μπορεί να έχουμε όξυνση και του ρατσισμού και των επιθέσεων σε μετανάστες, η Βουλή έχει πάρει ήδη μια γεύση, πολλοί θέλουν το κεφάλι του μετανάστη στο πιάτο, προκειμένου να δημαγωγήσουν. Να  πούμε ότι ως Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς θα αναπτύξουμε μια ειδική δραστηριότητα, για να αντιμετωπιστούν αυτά τα ζητήματα. Να προσθέσω ότι προχθές βρισκόμουνα στα Χανιά. Αλληλεγγύη στους 15 νέους μετανάστες, εκ των οποίων ήδη δύο έχουμε μεταφερθεί στο νοσοκομείο, και ζητάνε κάτι απλό. Επίλυση του δικού τους προβλήματος και επίλυση του ευρύτερου προβλήματος, δηλαδή μία ελαστικοποίηση στις γραφειοκρατικές προϋποθέσεις και όχι στις ουσιαστικές σχετικά με την απόκτηση άδειας παραμονής.

 Και τέλος θα ήθελα να σας πως ότι εμείς είμαστε αποφασισμένοι να δώσουμε συνέχεια. Θα είμαστε παρόντες στην οικονομική κρίση και στις προτάσεις και στις θέσεις μας. Με δική μας πρόταση γίνεται αυτή τη βδομάδα στη Βουλή, προ ημερήσιας διάταξης συζήτηση, σχετικά με τα θέματα ανεργίας στη χώρα μας. Την ίδια στιγμή όμως θα είμαστε παρόντες σʼ αυτό το μεγάλο θέμα δικαιωμάτων, προωθώντας, πολύ πέρα από το νομοσχέδιο, θα αναφερθεί τώρα και ο Τάσος Κουράκης, όπως κατάργηση των φυλακών των ανηλίκων , θέσπιση εναλλακτικών μορφών κράτησης, αναμόρφωση του ποινικού κώδικα, επιτάχυνση της απονομής δικαιοσύνης, δικαστική αστυνομία και άλλα.

 Ξαναλέω ότι, έστω και  ένας πολίτης να αντιμετωπίζει πρόβλημα δικαιωμάτων, ο Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς θα είναι δίπλα του και θα είναι περήφανος που το κάνει αυτό.»