«Παρατήρηση πρώτη: Έχουμε εμπλακεί σε ένα φαύλο συζητήσεων για συνεχείς συνταγματικές αναθεωρήσεις. Και αυτό, κατά την άποψή μου, αποτελεί δείγμα πολιτικής αμηχανίας του κυβερνητικού συστήματος του συστήματος διακυβέρνησης. Δείγμα πολιτικής αμηχανίας μπροστά στα αδιέξοδα και στην αδυναμία του πολιτικού συστήματος να αντιμετωπίσει τα πραγματικά προβλήματα της χώρας, του καιρού, της κοινωνίας, των θεσμών.

Παρατήρηση δεύτερη: Με ρητορείες και προσχήματα, εν πλήρη συγχύσει, μετατίθεται το πιο φλέγον και χρόνιο πρόβλημα της χώρας, της κοινωνίας και της οικονομίας, στη συζήτηση για την αναθεώρηση του άρθρου 16  του Συντάγματος, ως εάν η αναθεώρηση του άρθρου 16 να ήταν πανάκεια για τα προβλήματα της Παιδείας

Παρατρήρηση τρίτη: Κανείς δεν είναι ικανοποιημένος με το επίπεδο στο οποίο βρίσκεται η Παιδεία στην Ελλάδα του 2006. Όλοι θα θέλαμε να είναι σε πολύ καλύτερο επίπεδο. Αυτή η διαπίστωση όμως δεν δικαιολογεί ούτε αφελείς ωραιοποιήσεις, ούτε, επιτρέψτε μου να πω, δόλιους μηδενισμούς των πάντων. Εάν δεν είναι ικανοποιητικό το επίπεδο της Παιδείας, την απάντηση και τη λύση ποιος θα τη δώσει; Θα τη δώσει η λειτουργία της αγοράς, ο ανταγωνισμός, η επιχειρηματική δραστηριότητα ή θα τη δώσει αυτό που ισχύει στα ξένα πανεπιστήμια, το public interest, το δημόσιο ενδιαφέρον. Ποιος θα δώσει τη λύση; Εδώ λοιπόν είναι που θέλω να επισημάνω ότι η ουσία του προβλήματος της Πανεπιστημιακής Παιδείας δεν είναι το ιδιοκτησιακό. Η στρατηγική για την Παιδεία λείπει και αυτό είναι κοινωνική ευθύνη της Πολιτείας.

Όσα λέγονται για τα δημόσια πανεπιστήμια δεν έχουν τις αιτίες τους στο άρθρο 16. Απορώ πώς είναι δυνατόν θέματα δημοσίου λογιστικού να φορτώνονται στο Σύνταγμα. Πώς είναι δυνατόν θέματα πελατειακών σχέσεων εντός του πανεπιστημίου να φορτώνονται στο Σύνταγμα. Πώς είναι δυνατόν, εκφυλιστικές δράσεις εντός του Πανεπιστημίου να φορτώνονται στο Σύνταγμα, όταν όλα αυτά τα φαινόμενα εξελίχθηκαν ως άνθη του κακού στα θερμοκήπια νοσηρών κυβερνητικών κομματισμών. Είσαστε όλοι ανίδεοι για το πώς χρησιμοποιείτε ή δεν χρησιμοποιείτε καθηγητές όταν είσαστε στην κυβερνήσεις; Είσαστε όλοι ανίδεοι για το πώς χρησιμοποιείτε ή δεν χρησιμοποιείτε παρατάξεις όταν τις χρειάζεστε; Είσαστε όλοι ανίδεοι για το για το πώς  διευκολύνετε ή δεν διευκολύνετε εμπόριο προγραμμάτων προς τους περισσότερο οικείους; Αυτά είναι φαινόμενα που αντιμετωπίζονται με πολιτική θέληση και νομοθετικές και θεσμικές ρυθμίσεις. Όχι με το να βάλουμε στην κατεργασία το Σύνταγμα και να αρχίσουμε να το σφυροκοπάμε κατά περίπτωση και κατά το δοκούν.

Άκουσα τον εισηγητή της πλειοψηφίας, της ΝΔ, να λέει: «Να σπάσουμε το κρατικό μονοπώλιο». Αυτή είναι η αντίληψη, ότι το δημόσιο πανεπιστήμιο είναι ένα φρούριο κρατικού μονοπωλιακού χαρακτήρα που πρέπει να εφορμήσουμε και να το καταλάβουμε; Και άκουσα και τον εισηγητή του ΠΑΣΟΚ, να λέει «Το άρθρο 16 δεν προστατεύει την δημόσια Παιδεία». Αυτή είναι η αντίληψη κύριοι του ΠΑΣΟΚ ότι το άρθρο 16 δεν προστατεύει την δημόσια Παιδεία; Το άρθρο 16, με το συμβολισμό που έχει ως συνταγματική κατάκτηση κοινωνικών και πολιτικών αγώνων, φτερά και πούπουλα εξουσίας προστατεύει. Υπερβολές τις οποίες, για λόγους βέβαια τακτικισμού εξουσίας, δεν είμαστε υποχρεωμένοι να τις ακούμε όλοι αδιαμαρτύρητα.  

Και συγχωρήστε με και μένα που καταθέτω τη διαμαρτυρία για λόγους συνέπειας, γιατί απευθυνόμενος στις νεότερες και στους νεότερους από εσάς δεν θέλω κάποτε, όταν θα προστεθούν οι δεκαετίες στην ηλικία σας,  να μετράτε την ηλικία σας με την ηλικία των προβλημάτων. Από την εποχή του Διαφωτισμού η Univeristas είναι δεμένη με την εξέλιξη του εκδημοκρατισμού κρατών και κοινωνιών, ιδεών και επιστημονικών αναζητήσεων. Η Universitas ως κατάκτηση δημοσίου ενδιαφέροντος και όχι ως εμπορεύσιμος ανταγωνιστικός χώρος. Το άρθρο 16 όχι μονάχα προστατεύει τη δημόσια εκπαίδευση, αλλά και κατοχυρώνει τα οργανικά στοιχεία της ακαδημαϊκής αυτονομίας, της ανεξαρτησίας της έρευνας και της διδασκαλίας, των ελευθεριών και των δικαιωμάτων Τα μεγάλα δημοκρατικά κινήματα, που συνδέονται με την ιστορία των ιδεών, την εξέλιξη των κοινωνιών και των ανθρώπων, είναι συνδεδεμένα με τις δράσεις εντός πανεπιστημίων που έδρασαν ως Univeristas. Ως δημοσίου χαρακτήρα κοινότητες.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, γίνονται συνεχείς αναφορές σε πανεπιστημιακά ιδρύματα του εξωτερικού. Και υφέρπει περίπου μια διαχείριση εντυπώσεων ότι και εδώ κάποια αντίγραφα τέτοιων πανεπιστημίων πρέπει να φτιάξουμε. Οι πανεπιστημιακοί αυτοί οργανισμοί του εξωτερικού δεν ανήκουν στην οικονομική δραστηριότητα κανενός χρηματοδότη. Ο ακαδημαϊκός και οικονομικός έλεγχος γίνονται από την αυτοδιοίκητη αρχή αυτού του ιδρύματος. Ο επενδυόμενος ιδιωτικός πλούτος σε αυτά τα ιδρύματα αποξενώνεται αμέσως από την εκπαιδευτική λειτουργική και άλλη δραστηριότητά του. Ο  ιδιωτικός πλούτος, που επενδύεται εκεί ως κληροδότημα, ως δωρεά, ως χορηγία, αποξενώνεται, δεν έχει λόγο ούτε στη διοίκηση ούτε στη διδασκαλία ούτε στους καθηγητές ούτε πουθενά. Γιατί εκεί είναι το public interest που κυριαρχεί. Και όχι ανταγωνισμός των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων των χρηματοδοτών. Και κάτι ακόμη, το οποίο θα ήθελα να επισημάνω. Λέγονται πολλά για μη κερδοσκοπικά και κοινωφελή και δεν ξέρω με ποιους άλλους προσδιορισμούς. Κύριοι συνάδελφοι, εγώ θα σας πω την άποψή μου ευθέως. Υπάρχουν μη κερδοσκοπικά και κοινωφελή ιδρύματα τα οποία ουδέποτε έπαψαν να ζητάνε την αρωγή του κράτους.  Ουδέποτε έπαψαν να προσέρχονται για να χρηματοδοτούνται από τον κρατικό προϋπολογισμό. Ουδέποτε έπαψαν να διεκδικούν την επιλέξιμη συμμετοχή τους στην διάθεση των προγραμμάτων στήριξης. Αλήθεια, δεν το γνωρίζετε ότι φτιάχνονται μη κερδοσκοπικά ιδρύματα ή μη κυβερνητικές οργανώσεις και το πρώτο που κάνουνε είναι να ψάχνουν το δημόσιο χρήμα; Δεν το ξέρετε ότι εκκρίθηκαν, ως επιλέξιμες επενδύσεις, πολυτελείς δραστηριότητες κοινωφελών δράσεων σε βάρος αναπτυξιακών υποδομών; Να το πω δηλαδή πολύ απλά: Το υπόγειο γκαράζ μιας  μη κερδοσκοπικής κοινωφελούς δράσης έχει προτεραιότητα από το αποστραγγιστικό  έργο της Πρέβεζας.

Απευθύνομαι στους βουλευτές και της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Ψηφίστε όχι στο όνομα της κομματικής πειθαρχίας. Γιατί όλες και όλοι, όπως κι εγώ, πιστεύω ότι συγκαταλεγόμαστε μεταξύ εκείνων που διερωτόμαστε εάν αυτό το μοντέλο της συναίνεσης εν διαφωνία είναι ένα μοντέλο μιας χρήσης.  Ή αν είναι ένα μοντέλο ευρύτερης χρήσης, με εκείνον που δεν καταλαβαίνει, τον απλό πολίτη, στην γωνία.

Και μια ακόμη παρατήρηση: Φταίει το άρθρο 16 για τα κολέγια και τα ινστιτούτα; Φταίει το άρθρο 16 για τα κούφια πτυχία; Φταίει το άρθρο 16 για τη διογκωμένη παραπαιδεία, για τις καταχρήσεις στο άσυλο, για την εμπορευματοποίηση της παιδείας; Όχι βέβαια. Αλλού είναι το πρόβλημα. Άκουσα έκπληκτος όλα τα άθλια και όλα τα στραβά που υπάρχουν στην Παιδεία να φορτώνονται στις πλάτες των διδασκόντων, των φοιτητών, του κοινωνικού κινήματος, των κομμάτων. Είναι η αντικομματική δημοκρατία; Είναι η μεταδημοκρατία των μη πολιτών αλλά των διαχειριστών τεχνοκρατών;

Η δαιμονοποίηση όλων των μηχανισμών οργάνωσης και έκφρασης μιας κοινωνίας εν δημοκρατία που διεκδικούν ένα καλύτερο μέλλον είναι ένας ιδιότυπος απολιτικός λαϊκισμός. Σε πείσμα όλων των προβλημάτων που υπάρχουν και όλων των διαψεύσεων και όλων των ανισοτήτων η ελληνική οικογένεια εξακολουθεί να επενδύει, κατά προτεραιότητα, στη γνώση. Σε πείσμα όλων των κυβερνητικών αποτυχιών, τα παιδιά της ελληνικής οικογένειας και τα  ελληνικά νοικοκυριά διεκδικούν την Παιδεία ως δημόσιο αγαθό. Αυτό είναι που πρέπει να σας προβληματίσει κυρίες και κύριοι συνάδελφοι των δύο μεγάλων κομμάτων».