ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τον κ. Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών

Θέμα: «Τελικά ποια περιφερειακά αεροδρόμια αφορά το έργο δημιουργίας συστημάτων Digital/Remote Towers;»

Το τελευταίο διάστημα υπάρχει πληθώρα δημοσιευμάτων στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο αναφορικά με την πρόθεση της κυβέρνησης της Ν.Δ. να εγκαταστήσει συστήματα Digital/Remote Towers σε όλα τα περιφερειακά αεροδρόμια της χώρας και μάλιστα με χρηματοδότηση ποσού ύψους 71 εκατ. ευρώ από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Σημειώνεται ότι τα εν λόγω συστήματα απομακρυσμένων πύργων ελέγχου παρέχουν υπηρεσίες εναέριας κυκλοφορίας, ελέγχου ή πληροφοριών πτήσης αεροδρομίου, σε αεροδρόμια όπου οι εν λόγω υπηρεσίες είτε δεν παρέχονται καθόλου, είτε παρέχονται με δυσκολία. Γεννώνται λοιπόν εύλογα ερωτηματικά ως προς τη σκοπιμότητα εγκατάστασης των συστημάτων αυτών εκτός από τα μη παραχωρημένα περιφερειακά αεροδρόμια και στα δώδεκα παραχωρημένα αεροδρόμια που διαχειρίζεται η Fraport Greece.

Πιο συγκεκριμένα, στις 24.01.2023 δημοσιεύτηκε η με Α.Π.: ΓΔΦΠΥΑΝ/Δ21 820 απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών σύμφωνα με το διατακτικό της οποίας εγκρίθηκε η διαδικασία σύναψης δημόσιας σύμβασης για την παροχή υπηρεσιών εξωτερικού συμβούλου με αντικείμενο τη συνδρομή σε καταγραφή επιχειρησιακών απαιτήσεων και τεχνικών προδιαγραφών και τη μελέτη κόστους οφέλους για τη δημιουργία Digital/Remote Towers στα μη παραχωρημένα αεροδρόμια ευθύνης της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) συνολικού προϋπολογισμού τριάντα χιλιάδων ευρώ (30.000,00€). Κατόπιν, υπεγράφη με απευθείας ανάθεση η σχετική σύμβαση Νο 1/2023 (23SYMV012149911) της οποίας ωστόσο το αντικείμενο δε ταυτίζεται με το οριζόμενο στην ανωτέρω απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών καθώς αφορά στα περιφερειακά αεροδρόμια και όχι μόνο στα μη παραχωρημένα αεροδρόμια ευθύνης της ΥΠΑ. Πληροφορούμαστε ότι η τροποποίηση αυτή στο αντικείμενο της ως άνω σύμβασης αποσκοπεί εμμέσως στην ενεργοποίηση σχετικής πρόβλεψης της σύμβασης παραχώρησης των περιφερειακών αεροδρομίων προς τη Fraport στη βάση της οποίας ο παραχωρησιούχος θα μπορεί να δρομολογήσει, για λογαριασμό του δημοσίου, το έργο δημιουργίας Digital/Remote Towers αποφεύγοντας τη διαγωνιστική διαδικασία και αναθέτοντας το στο γερμανικό πάροχο Αεροναυτιλίας Deutsche Flugischerung - (DFS).

Παράλληλα, είναι αξιοσημείωτο ότι ενώ η σύμβαση υπεγράφη 16 Φεβρουαρίου 2023, ως χρόνος παράδοσης και παραλαβής των παρεχόμενων υπηρεσιών από την ανάδοχο εταιρεία ορίστηκε η 22 Φεβρουαρίου 2023. Δηλαδή, σε μόλις έξι ημέρες θα έπρεπε να εκπονηθεί αυτή η λεπτομερής μελέτη και καταγραφή για όλα τα περιφερειακά αεροδρόμια. Γίνεται αντιληπτό, και μόνο από τον ελάχιστο χρόνο παράδοσης που τέθηκε, ότι η ποιότητα και η αξιοπιστία της παραδοθείσας μελέτης δε θα μπορούσε να ανταποκρίνεται στα προβλεπόμενα ευρωπαϊκά και διεθνή προαπαιτούμενα αλλά, προφανώς, κάποια σκοπιμότητα θα εξυπηρετούσε. Έτσι, η αναφορά στη Γερμανία όπου εφαρμόζονται τέτοια συστήματα και που αποτελεί την έδρα τόσο της Fraport όσο και της DFS που συνεργάζεται στενά με την ελληνική ΥΠΑ δε θα μπορούσε να απουσιάζει. Εντός του 2023 ήταν τακτικές οι αμφότερες επισκέψεις του Διοικητή της ΥΠΑ προς τη DFS (Μόναχο) αλλά και του CEO της DFS στην Ελλάδα.

Με δεδομένα τα ανωτέρω, το ότι ο σχεδιασμός και η λήψη αποφάσεων για ένα τόσο σημαντικό ζήτημα θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τη τεχνογνωσία της καθ’ ύλην αρμόδιας ΥΠΑ και όχι να στηρίζεται αποκλειστικά σε κοστολογικά κριτήρια και σε συνδυασμό με τους όρους ασφάλειας που θα πρέπει να χαρακτηρίζει τη λειτουργία των αεροδρομίων,

Ερωτάται ο αρμόδιος κ. Υπουργός:

1. Για ποιο λόγο αποφασίστηκε η απευθείας ανάθεση σε εξωτερικό σύμβουλο της καταγραφής επιχειρησιακών απαιτήσεων και τεχνικών προδιαγραφών και μελέτης κόστους οφέλους για την δημιουργία Digital/Remote Towers στα περιφερειακά αεροδρόμια;
2. Για ποιο λόγο το αντικείμενο της Νο 1/2023 (23SYMV012149911) σύμβασης δε ταυτίζεται με την από 24.01.2023 απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών και δε περιορίζεται δηλαδή μόνο στα μη παραχωρημένα αεροδρόμια ευθύνης της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) όπως ήταν και η αρχική εισήγηση της ΥΠΑ;
3. Ισχύει ότι το έργο θα γίνει για λογαριασμό του δημοσίου από τη FRAPORT μέσω ενεργοποίησης σχετικής πρόβλεψης της σύμβασης παραχώρησης για αποφυγή διαγωνιστικής διαδικασίας, και είναι δρομολογημένο να ανατεθεί στο γερμανικό πάροχο Αεροναυτιλίας (DFS); Αν ισχύει αυτό δε συνιστά ευθεία σύγκρουση με τα συμφέροντα της ΥΠΑ και γενικότερα με τα εθνικά συμφέροντα και τον αφελληνισμό κρίσιμων κρατικών υπηρεσιών και υποδομών;
4. Ήταν επαρκές το χρονικό διάστημα των έξι ημερών για την εκπόνηση μίας υψηλής σε ποιότητα μελέτης και μάλιστα για ένα τόσο σημαντικό για την εναέρια κυκλοφορία έργο;
5. Με την παραλαβή της μελέτης ζητήθηκαν επί της μελέτης σχολιασμός και απόψεις, σε τεχνικό ή και επιχειρησιακό επίπεδο, από τις αρμόδιες Διευθύνσεις της ΥΠΑ;
6. Σχεδιάζει να αξιοποιήσει τη μελέτη για τη δημιουργία Digital/Remote Towers; Εάν ναι με ποιο τρόπο;
7. Σε ποια συγκεκριμένα αεροδρόμια σχεδιάζει να εγκαταστήσει τα συστήματα Digital/Remote Towers; Σκοπεύει να ξεκινήσει δοκιμαστικά από κάποια μικρά μη παραχωρημένα περιφερειακά αεροδρόμια της ΥΠΑ όπως είναι η διεθνής πρακτική και όπως έχουν εισηγηθεί οι αρμόδιες Διευθύνσεις της ΥΠΑ; Έχει λάβει τη σύμφωνη γνώμη της ΥΠΑ και της Fraport αντίστοιχα;
8. Διενεργήθηκε κοστολογική μελέτη από την ΥΠΑ για τις νέες υποδομές που απαιτούνται για το έργο δημιουργίας Digital/Remote Towers; Ποιο είναι το προϋπολογισθέν συνολικό κόστος του έργου δημιουργίας Digital/Remote Towers; Πως σχεδιάζει να το χρηματοδοτήσει; Αντίστοιχα ποιο είναι το αναμενόμενο όφελος από την υλοποίηση του έργου;
9. Εξετάστηκαν με τη δέουσα προσοχή οι επιπτώσεις του έργου σε θέματα που άπτονται εθνικής ασφάλειας ιδιαίτερα στις ευαίσθητες νησιωτικές περιοχές;
10. Εξετάστηκαν με τη δέουσα προσοχή οι κοινωνικές επιπτώσεις του έργου, σε σχέση με τη αποδυνάμωση της φυσικής παρουσίας σε ιδιαίτερα  ευαίσθητες κοινωνικά νησιωτικές περιοχές;
11. Πόσα αιτήματα έχει λάβει και σε ποιες ενέργειες έχει προβεί από το 2019 έως και σήμερα για την αναβάθμιση του τεχνολογικού εξοπλισμού της Εναέριας Κυκλοφορίας στα περιφερειακά αεροδρόμια (συστήματα επιτήρησης, επικοινωνιών) για την ενίσχυση της ασφάλειας των πτήσεων; Ποια συγκεκριμένα αεροδρόμια αφορούν και ποιο είναι το συνολικό ποσό της χρηματοδότησης ανά αεροδρόμιο;
12. Με ποιο σκεπτικό προτεραιοποιήθηκε το έργο των Digital/Remote Towers έναντι της αναβάθμισης του παρωχημένου τεχνολογικού εξοπλισμού της Εναέριας Κυκλοφορίας στην Ελλάδα που έχει την πλέον καθοριστική και αποφασιστική συμβολή στην ασφάλεια των πτήσεων;
13. Σε ποιο βαθμό έχει ληφθεί υπόψη η επιστολή της Διεθνούς Ομοσπονδίας Ελεγκτών Εναέριας Κυκλοφορίας (IFATCA) προς το Υπουργείο και το Μαξίμου στην οποία επισημαίνεται, μεταξύ άλλων, α) ότι η αντικατάσταση της επιτόπιας υπηρεσίας με παροχή εξ’ αποστάσεως δεν αποτελεί ‘πανάκεια’ για την επίλυση των προβλημάτων, β) ότι με βάση τη διεθνή εμπειρία «πριν από τη μετάβαση σε σύστημα Remote Towers οι περισσότεροι πάροχοι υπηρεσιών εναέριας κυκλοφορίας επένδυσαν σημαντικά στη συνολική επίγεια υποδομή, έχουν ενοποιήσει τα βασικά συστήματα, έχουν ψηφιοποιήσει τα συστήματα διαχείρισης εναέριας κυκλοφορίας, έτρεξαν δοκιμές και σκιώδεις λειτουργίες», γ)ότι «χρειάζεται συνολική αναβάθμιση των υπηρεσιών εδάφους, συνδέσεις με μετάδοση οπτικών ινών σε υψηλό εύρος ζώνης μεταξύ όλων των σχετικών μονάδων (νησιά-ηπειρωτική χώρα) και δημιουργία επιχειρησιακών εννοιών που θα περιλαμβάνουν την επαναφορά, λειτουργίες έκτακτης ανάγκης και υποβαθμισμένης λειτουργίας (Στα αεροδρόμια της Fraport σήμερα οι περισσότερες συνδέσεις είναι αναλογικές ενώ συχνά δεν λειτουργούν καν τα απλά τηλέφωνα);

Οι Ερωτώντες Βουλευτές

Μαμουλάκης Χάρης

Αποστολάκης Ευάγγελος

Αυλωνίτης Αλέξανδρος-Χρήστος

Βέττα Καλλιόπη

Γιαννούλης Χρήστος

Δούρου Ειρήνη (Ρένα)

Θρασκιά Ουρανία (Ράνια)

Κασιμάτη Ειρήνη (Νίνα)

Κεδίκογλου Συμεών

Μάλαμα Κυριακή

Μεϊκόπουλος Αλέξανδρος

Μπάρκας Κωνσταντίνος

Παπαηλιού Γεώργιος

Παππάς Νικόλαος

Πούλου Παναγιού (Γιώτα)

Σαρακιώτης Ιωάννης

Χρηστίδου Ραλλία