ΕΡΩΤΗΣΗ ΚΑΙ ΑΚΕ
Προς τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών

Θέμα: «Παράνομη η διαδικασία διορισμού «μεταβατικών» διοικήσεων στον ΟΣΕ και την ΕΡΓΟΣΕ»

Πρόσφατα, ανακοινώθηκε από το Υπουργείο Υποδομών & Μεταφορών η υπογραφή της Σύμβασης μεταξύ ΟΣΕ και Ελληνικού Δημοσίου, η οποία δεν έχει αναρτηθεί ακόμη στο ΚΗΜΔΗΣ ως όφειλε.
Υπενθυμίζουμε ότι αυτή η συμβατική συμφωνία βρίσκεται υπό τον έλεγχο των Ευρωπαϊκών Αρχών, λόγω έγκλισης της χώρας και παραπομπής της στα αρμόδια δικαστικά όργανα, για την μη εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 30 της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2012/34/ΕΕ (Recast).

Η υπογραφή της εν λόγω Σύμβασης έχει γίνει από τον «μεταβατικό» Διευθύνοντα Σύμβουλο του ΟΣΕ, όπως ανακοινώθηκε από τον τότε «εκτελών χρέη» αρμόδιο Υπουργό. Η «μεταβατική» αυτή Διοίκηση του Οργανισμού λειτουργεί εδώ και τέσσερις μήνες, χωρίς κανείς να επιλαμβάνεται των πράξεων και ενεργειών της, καθώς φαίνεται να αποφασίζει για πλήθος ενέργειες και κυρίως για υπογραφή διαφόρων συμβάσεων έργων, υπηρεσιών, μελετών, αναθέσεων κ.λ.π (βλ. ΔΙΑΥΓΕΙΑ). Όμως από μια αναζήτηση στα νομικά δεδομένα και εν γένει στα διαθέσιμα στοιχεία, βάση των οποίων έχει γίνει ο διορισμός της «μεταβατικής» διοίκησης, προκύπτουν πολλά ερωτηματικά.

Ειδικότερα, σύμφωνα με το ισχύον, όπως προκύπτει από το ΓΕΜΗ, καταστατικό της ΟΣΕ ΑΕ και συγκεκριμένα στο άρθρο 16 αναφέρεται ότι, «Σε περιπτώσεις παραίτησης, απαλλαγής ή θανάτου κάποιου εκ των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, ο Ο.Σ.Ε. υποχρεούται να ζητήσει από τους συναρμόδιους, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 3 παρ. 4 του Ν. 3429/2005, Υπουργούς, τον διορισμό αντικαταστάτη». Επίσης, ο ΟΣΕ οργανώνεται, λειτουργεί και διοικείται, εκτός αν άλλως ορίζεται στο παρόν Καταστατικό, σύμφωνα: α) με τις διατάξεις του Ν. 4548/2018, όπως εκάστοτε ισχύει και τις αρχές που διέπουν τις εμπορικές ανώνυμες εταιρείες, και β)με τις διατάξεις του Ν. 3429/2005, όπως ισχύει και του Ν. 3891/2010, όπως εκάστοτε ισχύει και γ) με τις τυχόν ειδικές διατάξεις που αφορούν στην οργάνωση, διοίκηση και λειτουργία του εφ ́ όσον δεν είναι αντίθετες με τις διατάξεις του Ν. 3429/2005 και του Ν. 3891/2010, όπως εκάστοτε ισχύουν.»

Από τα ως άνω προκύπτει ότι σε κάθε περίπτωση εφαρμόζεται ο Ν. 3429/2005ιδίως η σχετική διάταξη του άρθρου 3«Ο πρόεδρος, ο διευθύνων σύμβουλος και τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου, τα οποία δεν εκλέγονται ή υποδεικνύονται σύμφωνα με τις παραγράφους 2 και 3,ορίζονται και παύονται αζημίως για το δημόσιο και για τη δημόσια επιχείρηση με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών και του Υπουργού που εποπτεύει τη δημόσια επιχείρηση.» για τον ορισμό κάθε Διοίκησης στον ΟΣΕ.

Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 22 του Ν. 4735/2020, με βάση τις διατάξεις του οποίου διενεργούνται οι διαδικασίες επιλογής των διοικήσεων στο δημόσιο τομέα, διατάξεις στις οποίες παραπέμπει το άρθρο 7 παρ. 2 του Ν. 4972/2022, καθώς και ο καθορισμός προσόντων, προκήρυξης, αξιολόγησης, κ.λ.π, αναφέρεται ότι «2. Εφόσον η διαδικασία επιλογής δεν έχει ολοκληρωθεί κατά τη λήξη της θητείας του προσώπου της παρ. 1 του άρθρου 20 και μέχρι την ολοκλήρωση αυτής, με απόφαση του αρμόδιου οργάνου σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 21, παρατείνεται μεταβατικά η θητεία του υπηρετούντος πρόσωπο ή η θέση καλύπτεται μεταβατικά, λαμβάνοντας υπόψη στην περίπτωση αυτή τα σχετικά προσόντα διορισμού. Η διάταξη του προηγούμενου εδαφίου εφαρμόζεται αναλόγως και στην περίπτωση πρόωρης λήξης της θητείας για οποιονδήποτε λόγο. Στην περίπτωση αυτή η διαδικασία επιλογής νέου προσώπου κατ’ εφαρμογή του παρόντος εκκινεί εντός προθεσμίας είκοσι (20) ημερών». Στην διάταξη αυτή γίνεται η σχετική αναφορά για τον διορισμό «μεταβατικού Διευθύνοντος Συμβούλου», η οποία όμως διενεργείται με βάση την προβλεπόμενη διαδικασία της παρ. 6 του άρθρου 21 του ιδίου νόμου «Με απόφαση του οικείου Υπουργού ή με κοινή απόφαση των συναρμόδιων Υπουργών ή με πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου κατά περίπτωση, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, επιλέγεται και διορίζεται ένας εκ των τριών υποψηφίων της παρ. 5.».

Όλα βέβαια τα ανωτέρω οφείλουν να γίνονται με την επιφύλαξη της προβλεπόμενης διαδικασίας κοινοβουλευτικής ακρόασης ή παροχής γνώμης, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στον Κανονισμό της Βουλής(βλ. σχετ. άρθρο 20 παρ.1 του Ν. 4735/2020).

Όμοια χαρακτηριστικά έχει και ο διορισμός της «μεταβατικής» Διοίκησης της ΕΡΓΟΣΕ, της οποίας οι αποφάσεις έχουν να κάνουν αντίστοιχα για συμβάσεις μεγάλων έργων και μελετών.

Αφού λοιπόν τα ισχύοντα Καταστατικά των εταιρειών (ΟΣΕ και ΕΡΓΟΣΕ) δεν έχουν ενσωματώσει τις διατάξεις αυτές διατηρώντας σε ισχύ τη σχετική διάταξη του άρθρου 3 του Ν. 3429/2005, καθώς επίσης η όποια εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 22 παρ. 2 του Ν. 4735/2020 δεν έχει ακολουθηθεί με τον προβλεπόμενο σε αυτήν τρόπο, συνάγεται ότι η διαδικασία διορισμού «μεταβατικών» διοικήσεων στις Ανώνυμες Εταιρείες αυτές, είναι προδήλως παράνομη

Από όλα τα παραπάνω μπορεί κανείς εύκολα να καταλάβει ότι οι όποιες ενέργειες έχουν γίνει με παράνομο τρόπο, μη τηρούμενης της προβλεπόμενης διαδικασίας, και συνεπώς όλες οι ενέργειες των Διοικήσεων αυτών δεν παράγουν έννομα αποτελέσματα.

Φαντάζεστε, αλήθεια, σε ποιο κίνδυνο βάζετε τη χώρα όταν τα αρμόδια όργανα (δικαστήριο) της ΕΕ αντιληφθούν πως η Σύμβαση την οποία απέστειλε σε αυτούς η χώρα για να αιτιολογήσει την αμέλειά της, πάσχει νομιμότητας αφού φέρει την έγκριση μη νομίμως ορισμένου προσώπου;
Δηλαδή η χώρα για την αντιμετώπιση μίας προβληματικής κατάστασης (έλλειψη προβλεπόμενης συμβατικής συμφωνίας μεταξύ διαχειριστή σιδηροδρομικής υποδομής και Ελληνικού Δημοσίου), ενήργησε με εξ ίσου προβληματικό τρόπο και δη παράνομο, προκειμένου να θεραπεύσει την όποια παράλειψη!

Όλα τα παραπάνω σαφώς, δεν δείχνουν υπεύθυνη αντιμετώπιση και μάλιστα ενός ζητήματος, του σιδηροδρομικού, που τόσο τραυματίστηκε από όλες τις ενέργειες και πριν αλλά και μετά από το τρομερό δυστύχημα των Τεμπών. Σύμφωνα λοιπόν με τις εξαγγελίες σας, τόσο του Πρωθυπουργού όσο και όλων των εν συνεχεία Υπουργών, θα περίμενε κανείς να βρισκόμαστε σε κατάσταση βελτίωσης και διορθωτικών ενεργειών, και όχι στην εξυπηρέτηση της λογικής του κρυψίματος του προβλήματος «κάτω από το χαλί».

Μέσα σε όλα αυτά διαπιστώνει κανείς ότι η εν λόγω σύμβαση, όσο και άλλες συμβάσεις του ΟΣΕ και της ΕΡΓΟΣΕ, έχουν τύχει του ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (βλ. Πράξη 195/2023 Ζ’ Κλιμακίου, όπως αναφέρεται στη σύμβαση), που επιλαμβάνεται ζητημάτων ιδίως νομιμότητας και αρμοδιότητας. Είναι απορίας άξιο να δούμε πως πραγματικά διενεργήθηκαν οι έλεγχοι αυτοί και γιατί δεν αντιλήφθηκαν το πρόβλημα;

Κατόπιν όλων των ανωτέρω αναφερόμενων,

Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός

1. Γιατί δεν τηρήθηκε η προβλεπόμενη από τις οικείες διατάξεις διαδικασία επιλογής και ορισμού «Μεταβατικού» Διευθύνοντος Συμβούλου στον ΟΣΕ και στην ΕΡΓΟΣΕ;
2. Σε ποιες ενέργειες θα προβεί ώστε να ακολουθηθεί η νόμιμη διαδικασία επιλογής και ορισμού Διευθύνοντος Συμβούλου στον ΟΣΕ και στην ΕΡΓΟΣΕ;

Και αιτούμεθα να μας προσκομίσετε αντίγραφα της πρόσφατα υπογραφείσης σύμβασης μεταξύ του ΟΣΕ και του Ελληνικού Δημοσίου καθώς και της σχετικής πράξης ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, Πράξη 195/2023 Ζ’ Κλιμακίου.

Οι ερωτώντες Βουλευτές

Γιαννούλης Χρήστος

Ζαμπάρας Μιλτιάδης

Μάλαμα Αικατερίνη

Νοτοπούλου Αικατερίνη

Πούλου Παναγιού (Γιώτα)

Χρηστίδου Ραλλία