Στην Εναρκτήρια συνεδρίαση της 10ης Συνόδου των Ευρωπαϊκών Ημερών Ανάπτυξης (EDD) μίλησε ο Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Δημήτρης Παπαδημούλης.
Ο Δημ. Παπαδημούλης εκπροσώπησε το Ευρωκοινοβούλιο, σε μια εκδήλωση στην οποία συμμετείχαν επίσης ο ΓΓ του ΟΗΕ Μπαν Κι-Μουν, η Αντιπρόεδρος της Κομισιόν Φεντερίκα Μογκερίνι, ο Πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας Τζιμ Γιονγκ Κιμ, καθώς και Πρόεδροι και Πρωθυπουργοί εκ μέρους των αναπτυσσόμενων χωρών.

Στην ομιλία του, ο Δ. Παπαδημούλης κατέστησε σαφές από την πλευρά του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου πως «αυτό που ο κόσμος χρειάζεται, είναι ένα θετικό πνεύμα αλληλεγγύης, συνεργασίας και κοινωνικής ένταξης», καθώς και ότι «η καταπολέμηση της φτώχειας και της πείνας, όπως και η κοινωνική συνοχή, συνεχίζουν να παραμένουν στην κορυφή της διεθνούς ατζέντας».

Εναρκτήρια συνεδρίαση των Ευρωπαϊκών Ημερών Ανάπτυξης (EDD)

Κυρίες και κύριοι,

Εκ μέρους του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς, , είναι χαρά μου να μιλήσω στην Εναρκτήρια Συνεδρίαση των Ευρωπαϊκών Ημερών Ανάπτυξης, εδώ στις Βρυξέλλες. Βλέπω με ικανοποίησή πως είναι παρόντες σήμερα πολλοί διακεκριμένοι ηγέτες, όπως ο ΓΓ του ΟΗΕ Μπαν-Κιν Μουν, και πολλοί αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων. Αυτό δείχνει ότι οι Ευρωπαϊκές Ημέρες Ανάπτυξης έχουν εξελιχθεί σε ένα σημαντικό γεγονός και ευκαιρία συνάντησης για όλους όσους ενδιαφέρονται για την ανάπτυξη. Επίσης, επιβεβαιώνει ότι η καταπολέμηση της φτώχειας και της πείνας, με ταυτόχρονη υποστήριξη της κοινωνικής συνοχής, συνεχίζουν να είναι στην κορυφή της διεθνούς ατζέντας. Είναι επίσης μια καλή ευκαιρία να αναρωτηθούμε αν έχουμε κάνει αρκετά για να ενισχύσουμε τη διεθνή ανάπτυξη με περιεκτικό και δίκαιο τρόπο.

Το 2015 γιορτάσαμε το Ευρωπαϊκό Έτος για την Ανάπτυξη. Τα τελευταία είκοσι χρόνια επιτεύχθηκε πρόοδος προς την κατεύθυνση της μείωσης της παιδικής θνησιμότητας, της πρόσβασης σε καθαρό νερό, και της μείωσης της ακραίας φτώχειας. Το 2015, μάλιστα, ήταν μια πολύ δύσκολη χρονιά για την Ευρώπη και αυτές οι δυσκολίες, στην οικονομία, την ανάπτυξη, τη μετανάστευση, τους πρόσφυγες και την ασφάλεια, εξακολουθούν να υφίστανται. Ωστόσο, χαίρομαι που βλέπω ότι το περασμένο έτος, η ΕΕ βοήθησε στην επίτευξη δύο σημαντικών διεθνών επιτυχιών:

Κατ 'αρχάς, η Σύνοδος Κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη, το Σεπτέμβριο, υιοθέτησε την ατζέντα του 2030. 17 γενικοί και 169 επιμέρους στόχοι Αειφόρου Ανάπτυξης,  παρέχουν μια ολοκληρωμένη ατζέντα για τη βιώσιμη ανάπτυξη έως το 2030. Τώρα είναι καιρός να θεσπιστεί ένα ισχυρό πλαίσιο για την εφαρμογή και την επισκόπηση της προόδου αυτής.

Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι τα Κοινοβούλια και η κοινωνία των πολιτών θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο, μαζί με τα κράτη και τις κυβερνήσεις. Εξαιτίας του καθολικού χαρακτήρα των Στόχων Αειφόρου Ανάπτυξης, θα απαιτηθεί από την ΕΕ και τα κράτη μέλη η εφαρμογή τους μέσα στις δικές τους πολιτικές. Ανυπομονώ να λάβω συγκεκριμένες προτάσεις της Επιτροπής για μια στρατηγική εφαρμογής, η οποία θα συζητηθεί σε όλη την Ευρώπη. Ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα πρέπει να είναι κεντρικός στη συζήτηση αυτή και είμαστε έτοιμοι να συμμετάσχουμε και να συμβάλουμε με δυναμικό τρόπο.

Η δεύτερη διεθνής επιτυχία το 2015 ήταν η Συμφωνία για το Κλίμα που επιτεύχθηκε στο Παρίσι, τον Δεκέμβριο. Αυτό ήταν από μόνο του μια τρομερή επιτυχία, λαμβάνοντας υπόψη τις πολλές προκλήσεις που έπρεπε να ξεπεραστούν. Η κλιματική ατζέντα και η αναπτυξιακή ατζέντα είναι άμεσα συνδεδεμένες: Αν δεν αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή, δεν θα είμαστε σε θέση να πετύχουμε τους Στόχους της Αειφόρου Ανάπτυξης, και το αντίστροφο. Πρώτη προτεραιότητα είναι η ταχεία κύρωση της συμφωνίας του Παρισιού. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να εξασφαλιστεί η ταχεία επικύρωσή της από την ΕΕ, για την οποία η Επιτροπή δημοσίευσε την πρότασή της την περασμένη εβδομάδα, και καλεί επίσης όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ να επικυρώσουν τη συμφωνία πολύ πριν από την επόμενη Διάσκεψη για το Κλίμα στο Μαρακές.

Το Κοινοβούλιο θα πιέσει για την επείγουσα εφαρμογή της συμφωνίας και για τη σημαντική χρηματοδότηση των υποχρεώσεων που αναλήφθηκαν στο πλαίσιο των δράσεων μετριασμού της κλιματικής αλλαγής, στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Παρά αυτές τις δύο μεγάλες διεθνείς επιτυχίες, ωστόσο, ορισμένες από τις προκλήσεις δυστυχώς παραμένουν σε ισχύ και οι ευθύνες βρίσκονται στις πλάτες όλων μας.

- Πρώτα απ' όλα, οι προϋπολογισμοί ανάπτυξης εξακολουθούν να είναι πάρα πολύ μικροί. Πολλές χώρες της ΕΕ εξακολουθούν να υστερούν απέναντι στις δεσμεύσεις τους για παροχή αναπτυξιακής βοήθειας. Αυτό θα μπορούσε να είναι εν μέρει κατανοητό για τις χώρες που βρίσκονται σε οικονομική κρίση, αλλά όχι για εκείνες τις χώρες, των οποίων οι οικονομίες αναπτύσσονται.

Είμαι, επίσης, ανήσυχος διότι ορισμένα κράτη μέλη έχουν αρχίσει να καταγράφουν την βοήθεια προς τους πρόσφυγες που παρέχεται στην Ευρώπη ως Επίσημη Αναπτυξιακή Βοήθεια.

- Δεύτερον, είναι λυπηρό να βλέπουμε ότι δεν έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος στον τομέα των παράνομων χρηματοοικονομικών ροών. Είναι ανησυχητικό το γεγονός ότι, σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, οι παράνομες χρηματοοικονομικές εκροές από την Αφρική υπολογίζεται πως ίσως είναι έως και διπλάσιες από την επίσημη αναπτυξιακή βοήθεια που έλαβε συνολικά η Αφρική. Αυτό αποτελεί ένα πραγματικό εμπόδιο για να κερδίσουμε τον αγώνα κατά της φτώχειας. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θεωρεί το ζήτημα αυτό πολύ σοβαρό. Μετά τις διαρροές των Panama Papers, αποφασίσαμε να στήσουμε μια Εξεταστική Επιτροπή για να διερευνήσει τις αποτυχίες στην εφαρμογή της κοινοτικής νομοθεσίας για το ξέπλυμα χρήματος, τη φοροδιαφυγή και τη φοροαποφυγή.

Η Ευρώπη έχει την ευθύνη να ασκήσει πίεση και να κλείσει τους φορολογικούς παραδείσους, και το ίδιο θα πρέπει να κάνουν και άλλα μέρη του κόσμου, γιατί αυτό είναι ένα πραγματικά παγκόσμιο πρόβλημα.

- Μία ακόμα μεγαλύτερη πρόκληση είναι η συνεχής μετανάστευση. Περισσότεροι από εξήντα εκατομμύρια άνθρωποι προσπαθούν να ξεφύγουν από την τρομοκρατία και τον πόλεμο, αλλά και την πείνα, τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την καταπίεση.

Η αναγκαστική μετατόπιση ανθρώπων έχει φτάσει σε πρωτοφανή επίπεδα, τα  οποία δοκιμάζουν τα όρια της ικανότητας ανθρωπιστικής παρέμβασης. Πάνω από 1 εκατομμύριο άνθρωποι διέσχισαν τη Μεσόγειο Θάλασσα το 2015 και πάνω από 200.000 άνθρωποι το έχουν ήδη κάνει το 2016. Δυστυχώς, η Μεσόγειος έχει μετατραπεί σε θανατηφόρα διαδρομή μετανάστευσης στον κόσμο, με περισσότερους από δυόμισι χιλιάδες θανάτους ήδη αυτό το έτος. Ενώ ακόμα και τώρα, υπάρχουν κράτη μέλη που αρνούνται την υποδοχή των προσφύγων, ως μέρος του σχεδίου μετεγκατάστασης που συμφωνήθηκε απο όλους.

Η απόφαση της ΕΕ θα πρέπει να υλοποιηθεί! Καλώ τα κράτη μέλη της ΕΕ για μια ενωμένη και ενιαία απάντηση της ΕΕ, με βάση την αλληλεγγύη, την υπευθυνότητα και με πλήρη σεβασμό των διεθνών υποχρεώσεων.
Μετά από δεκαετίες προσπαθειών να κλείσει το χάσμα μεταξύ των ανεπτυγμένων και των αναπτυσσόμενων χωρών, έχουμε αποτύχει να δώσουμε συγκεκριμένες προοπτικές για την ανάπτυξη σε αυτές τις χώρες, οδηγώντας τους λαούς τους στην τελευταία λύση της μετανάστευσης, θέτοντας τις ζωές τους και τις ζωές των παιδιών τους σε κίνδυνο.

Για να διαχειριστούμε τις πολλές συνέπειες της μετανάστευσης, χαιρετίζω την έκβαση της Παγκόσμιας Ανθρωπιστικής Συνόδου Κορυφής στην Κωνσταντινούπολη, η οποία αναγνώρισε την ανάγκη να αναμορφωθεί η πορεία της ανθρωπιστικής δράσης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της δεσμεύτηκαν για σημαντική πρόοδο στους πέντε τομείς ευθύνης που διατυπώθηκαν από τον ΟΗΕ, και ιδίως για την πρόληψη και τον τερματισμό των συγκρούσεων, για τη διατήρηση των κανόνων που προστατεύουν την ανθρωπότητα και τη σφυρηλάτηση καλύτερων σχέσεων μεταξύ της ανθρωπιστικής και της αναπτυξιακής βοήθειας. Και πραγματικά, θα πρέπει όλοι μας να δεσμευτούμε για την υλοποίηση των στόχων αυτών.

H Ανθρωπιστική Σύνοδος, η Σύνοδος Αειφόρου Ανάπτυξης, η Σύνοδος Κλίματος και η Σύνοδος Κορυφής της Βαλλέττας, μας υπενθύμισαν την ανάγκη να εργαστούμε για τα βαθύτερα αίτια της μετανάστευσης.
Πρέπει να υπάρχει ένας ισχυρός δεσμός μεταξύ της ατζέντας για την ανθρωπότητα και την ατζέντα του 2030 για τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης αν θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι δεν θα «αφήσουμε κανέναν πίσω». Αυτό είναι σημαντικό, γιατί άλλο η ενίσχυση της ανάπτυξης και άλλο η διανομή της απαραίτητης ανάπτυξης και της παραγωγής πλούτου, με δικαιοσύνη για όλους. Ως εκ τούτου, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι πολιτικές συνοχής και τα ταμεία ανάπτυξης, θα πρέπει να διοχετεύονται στις ασθενέστερες και πιο ευάλωτες χώρες και κοινωνικές ομάδες.

 Αλλά αυτό που ίσως χρειαζόμαστε περισσότερο απ' όλα είναι μια διαφορετική στάση ως προς το πώς αντιμετωπίζουμε ο ένας τον άλλον.

Το περασμένο έτος υπήρξε αύξηση του εθνικισμού, του λαϊκισμού και της εγωκεντρικής συμπεριφοράς στην πολιτική, σε όλο τον κόσμο. Η ιδέα ότι οι χώρες μπορούν να λύσουν τα δικά τους προβλήματα μόνες τους και να κρατήσουν τα προβλήματα των γειτόνων και των διεθνών κρίσεων έξω από την πόρτα τους με την οικοδόμηση τειχών έχει δυστυχώς ριζώσει. Σε ένα όλο και πιο αλληλοεξαρτώμενο κόσμο, αυτό δεν θα λύσει τα προβλήματα της εποχής μας. Ούτε το να κατηγορούμε και να απορρίπτουμε συγκεκριμένες θρησκείες θα μας βοηθήσει στην επίλυση των κρίσεων μας. Πρέπει να καταπολεμήσουμε τον εξτρεμισμό οποιουδήποτε είδους, θρησκευτικού φανατισμού και των βίαιων υπερβολών του, αλλά όχι την ίδια τη θρησκεία. Αυτό που ο κόσμος χρειάζεται τώρα είναι ένα θετικό πνεύμα της αλληλεγγύης, της συνεργασίας και της κοινωνικής ένταξης. Μπορούμε να λύσουμε τα προβλήματα της εποχής μας, αν εργαστούμε μαζί και δεν πολεμούμε ο ένας τον άλλο.

Σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο, δεν ισχύει πια ότι μια σύγκρουση ή μια ανθρωπιστική κρίση, ακόμη και αν λαμβάνει χώρα μακριά από εμάς, δεν θα μας επηρεάσει. Πρέπει να δούμε τι κάναμε λάθος και πώς θα λύσουμε αυτό το πρόβλημα μαζί. Ελπίζω ότι αυτή η διάσκεψη θα ορίσει ένα βήμα προς αυτή την κατεύθυνση».