Ερώτηση και Αίτηση Κατάθεσης Εγγράφων

Προς τον κ. Υπουργό Πολιτισμού & Αθλητισμού

Θέμα: «Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης»

Το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ) ιδρύθηκε με τον Νόμο 2557/1997, άρθρο 2 (ΦΕΚ 271 Α/24-12-1997), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, ως Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, εποπτευόμενο και επιχορηγούμενο από το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού. Η απόφαση να λειτουργήσει ως έδρα του Μουσείου το κτίριο του πρώην εργοστασίου του ΦΙΞ στη Λεωφόρο Συγγρού, μετά από ανακατασκευή του, ελήφθη το 2000. Στην πορεία σοβαρά προβλήματα καθυστέρησαν την αποπεράτωση των έργων. Σύμφωνα με την αρχική σύμβαση η οποία είχε προκηρυχτεί το 2005, αλλά υπογράφηκε το 2007, το έργο θα παραδινόταν στο τέλος του 2009. Ακολούθησε η έκπτωση του πρώτου αναδόχου, δηλ. η εταιρεία που είχε αναλάβει αρχικά το έργο, η ΒΙΟΤΕΡ, κηρύχθηκε έκπτωτη από το ΕΜΣΤ την 1^η Οκτωβρίου του 2009 και τυπικά στις 15.07.2010. Η ίδια η εταιρεία αναφέρει ότι η απώλεια της συγκεκριμένης σύµβασης δημιούργησε (προσωρινή) ζηµία ύψους 11.300.000,00 ευρώ συνεπεία πληρωµής των εγγυητικών της επιστολών, η οποία πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία µε τις πληρώτριες τράπεζες (Πειραιώς και Alpha Bank), προς τις οποίες δόθηκαν ανάλογες εξασφαλίσεις.

Ακολούθησαν δικαστικές περιπέτειες και το ΕΜΣΤ κέρδισε την εκδίκαση των ασφαλιστικών μέτρων με την οποία κατέπεσαν οι εγγυητικές επιστολές ύψους 11 εκατ. ευρώ που περιήλθαν στην περιουσία του ΕΜΣΤ. Αυτά τα χρήματα θα έπρεπε να είχε τη δυνατότητα το ΕΜΣΤ να αξιοποιήσει, κάτι το οποίο δεν έχει συμβεί μέχρι και σήμερα. Το 2011 υπογράφηκε νέα σύμβαση με άλλη κατασκευαστική εταιρία η οποία ολοκλήρωσε τα προβλεπόμενα έργα το Φεβρουάριο του 2014.

Σημειώνεται ότι το 2010 έκλεισε το έργο χρηματοδότησης από το Γ΄ Κ.Π.Σ. στο επιχειρησιακό πρόγραμμα «Πολιτισμός» και καταβλήθηκε προσπάθεια από την Διευθύντρια του ΕΜΣΤ για την εξασφάλιση νέας χρηματοδότησης του έργου με γέφυρα στο ΕΣΠΑ 2007-2013. Εντέλει, το έργο «Μελέτη, Κατασκευή και Εξοπλισμός Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης»», προϋπολογισμού 33.760.980,92 €, εντάχθηκε με τον κωδικό ΟΠΣ 370758, στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Αττική 2007-2013» με ημερομηνία λήξης προθεσμίας επιλεξιμότητας δαπανών να έχει οριστεί η 31.12.2015. Επομένως, η χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ έγινε για ένα συγκεκριμένο έργο με ένα καθορισμένο χρονοδιάγραμμα. Από τους μέχρι τώρα χειρισμούς της ηγεσίας του Υπουργείου και ειδικότερα τις τελευταίες αποφάσεις τίθεται άμεσα σε κίνδυνο η υλοποίηση του έργου σε ένα απροσδιόριστο μέλλον.

Στο πλαίσιο επικαιροποίησης της Μουσειολογικής Μελέτης, της προμήθειας του αναγκαίου εξοπλισμού και της εκπόνησης της Μουσειογραφικής μελέτης του ΕΜΣΤ εκπονήθηκαν εντός του 2013 οι κάτωθι μελέτες:

• Επικαιροποίηση Μελέτης του ΕΜΣΤ και προμήθεια εξοπλισμού (Γραφείο 3SK Στυλιανίδης)
• Μελέτη Τηλεπικοινωνιακών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Μηχανοργάνωσης (Πανεπιστήμιο Κρήτης)
• Μελέτη Οπτικοακουστικών Συστημάτων (Telvin)
• Ακουστική Μελέτη (Σ. Ψαρράς)
• Πρόσθετες εργασίες και προμήθεια εξοπλισμού (ΕΜΣΤ)

Τον Αύγουστο του 2013 η πρώην Διευθύντρια του ΕΜΣΤ υπέβαλε αίτημα χρηματοδότησης 3 εκατ. ευρώ στο Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος το οποίο όμως δεν έγινε αρχικά δεκτό καθώς δεν υπήρχαν οι αναγκαίες διαβεβαιώσεις από το ΥΠΠΟ ότι θα εξασφαλίσει τους αναγκαίους πόρους και το προσωπικό για τη λειτουργία του μουσείου. Το Μάρτιο του 2014 επανυποβλήθηκε το αίτημα και εγκρίθηκε η δωρεά των 3 εκατ. ευρώ η οποία όμως μέχρι και σήμερα δεν έχει αξιοποιηθεί. Σημειώνεται ότι ενώ έχει παρουσιαστεί τον Απρίλιο του 2014 το 1^ο στάδιο της οριστικής Μουσειογραφικής Μελέτης του ΕΜΣΤ κι έχει εγκριθεί ομόφωνα από το Συμβούλιο Μουσείων (όχι όμως και από το Δ.Σ. του ΕΜΣΤ) εκκρεμεί η παρουσίαση του 2^ου σταδίου, καθώς δεν ανατέθηκε στους μελετητές, με ευθύνη του Δ.Σ. του ΕΜΣΤ, βάση του οποίου το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος ενέκρινε το αίτημα χρηματοδότησης.

Η προσφάτως ανακλημένη Διευθύντρια του ΕΜΣΤ από τον Μάρτιο έως τον Σεπτέμβριο του 2014 έστελνε επιστολές στην πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ ενημερώνοντας για τα εναπομείναντα βήματα και ενέργειες που μεταξύ άλλων αφορούσαν τις αναθέσεις της οριστικής Μουσειογραφικής Μελέτης, τη σύσταση του απαραίτητου σχήματος για την απορρόφηση της δωρεάς από το Ίδρυμα Νιάρχου και την προσωρινή παραλαβή του κτιρίου το οποίο είχε αποπερατωθεί στα τέλη του 1^ου τριμήνου του 2014. Δεν έλαβε καμία απολύτως απάντηση από την πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ. Με απλά λόγια ενώ η πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ γνώριζε ότι το κτίριο ήταν κατασκευαστικά έτοιμο από τον περασμένο Μάρτιο δεν έκρινε σκόπιμο ούτε μία φορά να το επισκεφθεί. Ό,τι μεγάλες εκκρεμότητες υπήρχαν αφήνονταν στον αυτόματο πιλότο και ουσιαστικά η πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ με τη στάση της αυτή ενθάρρυνε τη λογική της απραγίας και της κωλυσιεργίας, αδιαφορώντας προκλητικά για το δημόσιο συμφέρον το οποίο επικαλείται ο κύριος Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού στο προοίμιο του ΦΕΚ με το οποίο καρατόμησε με μία ακραία διοικητική πράξη την επί 15 έτη Διευθύντρια του ΕΜΣΤ.

Από τις προαναφερόμενες επιστολές της πρώην Διευθύντριας του ΕΜΣΤ αποδεικνύεται ότι ο κ. Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού και η κ. Υφυπουργός γνώριζαν ότι το κτίριο ήταν αποπερατωμένο και υπήρχαν (και εξακολουθούν να υπάρχουν) σαφώς καθορισμένες εκκρεμότητες για την ολοκληρωμένη μετεγκατάσταση και έναρξη λειτουργίας του μουσείου που αφορούν:

α) την ανάθεση και έγκριση μελετών από το ΔΣ,

β) τη σύσταση φορέα διαχείρισης της δωρεάς των 3 εκ. του Ιδρύματος Σταύρου Νιάρχου,

γ) την ολοκλήρωση των διαδικασιών για την Προσωρινή Παραλαβή του αποπερατωθέντος κτιρίου, από την προβλεπόμενη στην Προκήρυξη του Διαγωνισμού Κατασκευής Επιτροπή Προσωρινής Παραλαβής, ώστε να μπορέσει να γίνει η εγκατάσταση των Υπηρεσιών και των Έργων Τέχνης των Συλλογών,

δ) τις προσλήψεις, μέσω ΑΣΕΠ, του αναγκαίου επιστημονικού, διοικητικού και τεχνικού προσωπικού (το τελευταίο θα πρέπει και να εκπαιδευτεί στη λειτουργία του κτιρίου), και την προκήρυξη διαγωνισμών για υπηρεσίες ασφάλειας του κτιρίου και ενοικίασης του εστιατορίου και του καφέ,

ε) την εξασφάλιση των αναγκαίων οικονομικών πόρων για τη λειτουργία του και βιωσιμότητά του.

Από τα παραπάνω προκύπτει ότι τα εγκαίνια του ΕΜΣΤ που είχαν ανακοινωθεί ότι θα γίνουν τον περασμένο Μάιο κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Προεδρίας της Ε.Ε, δεν ήταν δυνατόν να πραγματοποιηθούν με βαρύτατη ευθύνη της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΠΟΑ που κωλυσιεργούσε για όλα τα ζητήματα. Ήδη χάθηκε και νέος πολύτιμος χρόνος (σχεδόν 8 μήνες), χωρίς τα προαναφερθέντα προβλήματα να επιλυθούν, όπως επισημαινόταν και στην Επίκαιρη Ερώτηση που κατέθεσε η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Έφη Γεωργοπούλου-Σαλτάρη, Επίκαιρη Ερώτηση στην οποία, δυο φορές, στις 25/11/2014 και στις 15/12/2014, δεν προσήλθε ο Υπουργός ή η Υφυπουργός να απαντήσουν.

Όλα αυτά έπρεπε να επιλύσει ο κ. Υπουργός, και όχι να τα συσσωρεύσει ως προβλήματα και να προχωράει σε ακραίες διοικητικές πράξεις. Αντί της επίλυσης, ο Υπουργός σχεδόν δύο μήνες μετά τις δηλώσεις της κ. Υφυπουργού ότι δεν τίθεται ζήτημα αντικατάστασης της κ. Καφέτση, (2/10/2014) ανακάλεσε με το ΦΕΚ 726/24-11-2014, από τα καθήκοντά της την κ. Καφέτση, και στη συνέχεια με το ΦΕΚ 741/28-11-2014 διόριζε τα νέα μέλη του Δ.Σ. Σημειώνεται ότι ο κ. Υπουργός είχε ζητήσει προηγουμένως την παραίτηση της πρώην Διευθύντριας του ΕΜΣΤ και του ΔΣ. Η πρώην Διευθύντρια είχε αρνηθεί, σε αντίθεση με το ΔΣ, να παραιτηθεί. Στη συνέχεια, ο κ. Υπουργός ΠΟΑ προέβη στην έκδοση του ΦΕΚ 759/4-12-2014 με το οποίο διόριζε στη θέση της Διευθύντριας του ΕΜΣΤ την κ. Κοσκινά και συμμετείχε στην πρώτη συνεδρίαση του νέου ΔΣ του ΕΜΣΤ. Ο Υπουργός μετά τη συνεδρίαση του νέου Δ.Σ. στις 09/12/2014 εξέδωσε Δελτίο Τύπου που μεταξύ άλλων ανέφερε ανακριβώς ότι το κτίριο είναι έτοιμο, υπάρχουν λίγες εκκρεμότητες και ότι είμαστε κοντά στα εγκαίνια.

Επίσης, ο δημόσιος χαρακτήρας του ΕΜΣΤ και η οικονομική βιωσιμότητά του τα οποία είναι σε ευθεία συσχέτιση με την ετήσια επιχορήγηση του ελληνικού κράτους έχουν τεθεί σε άμεσο κίνδυνο με την ασκούμενη μνημονιακή πολιτική δημοσιονομικής συστολής. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι η επιχορήγηση που έλαβε το 2009 το ΕΜΣΤ από το εποπτεύoν Υπουργείο ήταν 1.125.000 ευρώ, ενώ το 2011 μειώθηκε σχεδόν 50%, ήτοι 630.000 ευρώ. Το 2011, ο αρχικός προϋπολογισμός του Μουσείου προέβλεπε το 75% των εσόδων από την τακτική επιχορήγηση του Υπουργείου (1,111 εκ. από το σύνολο 1,488 εκ. των εσόδων), ενώ ο αναθεωρημένος - λόγω του ότι η κρατική επιχορήγηση έπεσε στο μισό από το αρχικά προβλεπόμενο έπεσε μόλις στο 43%.

Για το τρέχον έτος στην Απόφαση του Υπουργείου από 19-12-2013 για την κατανομή πιστώσεων Τακτικού Προϋπολογισμού Οικονομικού έτους 2014 περιλαμβανόταν πρόβλεψη για μεταβιβαστικές πληρωμές, ως τακτική επιχορήγηση μόλις 400.000 €, ενώ στις 19/05/2014 με έγγραφό του ενέκρινε την έκτακτη επιχορήγηση του ΕΜΣΤ με το ποσό των διακοσίων χιλιάδων ευρώ (200.000,00€) το οποίο αφορούσε την κάλυψη δαπανών μισθοδοσίας.

• Επειδή ο κ. Υπουργός ΠΟΑ οφείλει να τεκμηριώσει με στοιχεία και επιχειρήματα τους λόγους για τους οποίους προχώρησε στα προαναφερόμενα ΦΕΚ και αφορούν τις αλλαγές στα πλαίσια της Διοίκησης και της Διεύθυνσης.
• Επειδή ήδη δύο φορές η πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ δεν προσήλθε στη συζήτηση Επίκαιρης Ερώτησης για το χρονοδιάγραμμα μετεγκατάστασης και έναρξης λειτουργίας του ΕΜΣΤ υποτιμώντας τον Κοινοβουλευτικό Έλεγχο.
• Επειδή αυτό που πρέπει να αποφευχθεί είναι η εσπευσμένη μετακόμιση του προσωπικού και η διενέργεια εικονικών προεκλογικών εγκαινίων.
• Επειδή καταγράφηκε πολιτική διγλωσσία ανάμεσα στην πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ.
• Επειδή θεωρούμε ότι οι πρόσφατες αποφάσεις της ηγεσίας του ΥΠΠΟΑ δεν θα επιλύσουν, αλλά αντιθέτως θα προκαλέσουν μεγαλύτερη καθυστέρηση και δυσλειτουργίες στην υλοποίηση του στόχου που είναι η ολοκληρωμένη έναρξη λειτουργίας ολόκληρου του ΕΜΣΤ.
• Επειδή οι αλλεπάλληλες καθυστερήσεις στερούν από τους κύριους αποδέκτες, που είναι ο ελληνικός λαός και οι απανταχού γης φιλότεχνοι, το δικαίωμα να απολαμβάνουν ένα πραγματικά υψηλών προδιαγραφών Μουσείο της Σύγχρονης Τέχνης.

Ερωτάται ο κ. Υπουργός:

1. Πώς προκύπτουν και ποιοι είναι οι λόγοι που στοιχειοθετηθούν την επίκληση δημοσίου συμφέροντος για την ανάκληση του πρώην ΔΣ και της πρώην Διευθύντριας όσον αφορά την άμεση και επιτακτική ανάγκη ολοκλήρωσης του έργου Μελέτη, Κατασκευή και Εξοπλισμός του ΕΜΣΤ, το οποίο έχει ενταχθεί στο ΠΕΠ Αττικής - ΕΣΠΑ 2007-2013;
2. Γιατί δεν προχώρησε η πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ εφόσον ήταν σε γνώση της όλα τα δεδομένα αλλά και οι εκκρεμότητες που αφορούν το ΕΜΣΤ σε καμία ουσιαστική ενέργεια επίλυσης αυτών από το Μάρτιο του 2014 μέχρι και το Νοέμβριο του ίδιου έτους;
3. 3. Παρέχεται η δυνατότητα στο ΕΣΜΤ μετά την εκδίκαση των ασφαλιστικών μέτρων για την εκταμίευση των τραπεζικών εγγυήσεων που προκύπτουν από την έκπτωση του πρώτου αναδόχου;
4. 4. Έχει ληφθεί από το ΕΜΣΤ η δωρεά ύψους 3.000.0000 ευρώ από το ίδρυμα Νιάρχου και αν όχι γιατί;
5. 5. Έχουν προϋπολογιστεί και εξασφαλιστεί οι πόροι εκ μέρους της Πολιτείας για την ολοκληρωμένη λειτουργία του ΕΜΣΤ και έχουν δρομολογηθεί οι προσλήψεις του αναγκαίου επιστημονικού, διοικητικού και τεχνικού προσωπικού;
6. 6. Ποιο είναι το ακριβές χρονοδιάγραμμα για την ολοκληρωμένη μετεγκατάσταση και έναρξη λειτουργίας του ΕΜΣΤ;

                   Αιτούμεθα να κατατεθεί στη Βουλή

Το σύνολο των επισήμων εγγράφων που θα τεκμηριώνουν τις απαντήσεις στα ανωτέρω ερωτήματα.

Οι Ερωτώντες και Αιτούντες Βουλευτές

Γεωργοπούλου-Σαλτάρη Ευσταθία (Έφη)

Κουράκης Αναστάσιος (Τάσος)

Διακάκη Μαρία

Παπαδημητρίου Γεσθημανή (Μάνια)

Χατζησοφιά Άννα

Κανελλοπούλου Μαρία

Πάντζας Γεώργιος