Καμία απάντηση όσον αφορά το Υπουργείο του δεν έδωσε ο υπουργός Εργασίας Α. Λοβέρδος, στην χθεσινή (Παρασκευή) συζήτηση στη Βουλή, της επίκαιρης επερώτησης της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ σχετικά με τις «ανισότητες και τις διακρίσεις μεταξύ των δύο φύλων». Η ειδική αγορήτρια του ΣΥΡΙΖΑ Ηρώ Διώτη, αναφερόμενη στην περίπτωση της Αργεντινής το 2001 και τις ομοιότητες με τη σημερινή ελληνική κατάσταση, έκανε ιδιαίτερη μνεία στο ρόλο που διαδραμάτισαν οι γυναίκες της Λατινοαμερικανικής χώρας στην ανάκαμψή της, και έθεσε στη συνέχεια τα ζητήματα που απασχολούν σήμερα τις γυναίκες στην Ελλάδα, τονίζοντας ότι, «στην πολιτισμένη δύση δεν λείπει η καθημερινή βία κατά των γυναικών, οι διακρίσεις λόγω φύλου στη δουλειά, τα μικρότερα μεροκάματα, η επισφάλεια, τα αυξημένα καθήκοντα».

Η βουλευτής στηλίτευσε το γεγονός ότι «η αμειβόμενη εργασία για τις γυναίκες είναι ακόμα ένα ασθενές κοινωνικό δικαίωμα που πρέπει συνεχώς να το διεκδικούν» καθώς και ότι «δεν υπάρχει καμία δημόσια πολιτική για να στηριχθεί το δικαίωμά τους να είναι αυτόνομοι πολίτες». Επίσης, δεν παρέλειψε να αναφερθεί στο νέο ασφαλιστικό ν/σ, τονίζοντας ότι «τα ασφαλιστικά δικαιώματα των γυναικών, καταπατώνται βάναυσα τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα, ενώ παράλληλα προτείνεται μια εξίσωση προς τα πάνω των ορίων συνταξιοδότησής τους» και υπογράμμισε και το διογκούμενο συνεχώς πρόβλημα των ανισοτήτων στις αμοιβές. Στη συνέχεια έβαλε το ζήτημα της βίας κατά των γυναικών τόσο στο ενδοοικογενειακό όσο και στο εργασιακό περιβάλλον, με ιδιαίτερη αναφορά και στα ζητήματα των βιασμών και του τράφικινκ αλλά και σε περιπτώσεις εργοδοτικής τρομοκρατίας (περιπτώσεις Κ. Κούνεβα, Κάρμεν Μ. κ.α).

Κλείνοντας, η Λαρισαία βουλευτής αναφέρθηκε με δηκτικό τρόπο στην εικόνα της γυναίκας-εμπόρευμα που ακόμη και σήμερα προβάλλεται από τα ΜΜΕ, ενώ, τέλος, έβαλε και το ζήτημα κατάργησης του άρθρου 28 του Ν. 3719/2008, που αφορά στο θέμα της αλλαγής επωνύμου της συζύγου.

Αναλυτικά, το πλήρες κείμενο της ομιλίας της βουλευτή, είναι το ακόλουθο:

«Αγαπητές συναδέλφισσες και συνάδελφοι

Η πρόεδρος της Αργεντινής δήλωσε προσφάτως σε δημοσιογράφους, ότι οι συνταγές που επιβάλλονται στην Ελλάδα είναι ταυτόσημες με αυτές που επιβλήθηκαν στην Αργεντινή το 2001 και που είχαν ως αποτέλεσμα την κατάρρευση, την κοινωνική έκρηξη, τη φυγή του προέδρου της χώρας με ελικόπτερο και τελικά την επαναδιαπραγμάτευση του χρέους.

Την εισαγωγή αυτήν την κάνω για 2 λόγους. Πρώτον για να υπογραμμίσω το αδιέξοδο στο οποίο βρίσκεται η πολιτική που πάει να εφαρμοστεί, και που θα το λέμε με κάθε ευκαιρία, και δεύτερον για να πω πως η ανάκαμψη της Αργεντινής βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό στις γυναίκες, και τους αξίζει ένας φόρος τιμής σήμερα που συζητάμε το συγκεκριμένο θέμα και που μια τραγική ειρωνεία μας έχει φέρει τόσο κοντά. Οι γυναίκες λοιπόν στην Αργεντινή όπως όλοι και όλες γνωρίζετε, πήραν την κατάσταση στα χέρια τους. Επέβαλλαν παύση πώλησης της παραγωγής στους μεσάζοντες και άρχισαν να ιδρύουν καταστήματα ανταλλαγής προϊόντων με μία υποδειγματική δομή αποτίμησης βάσει της προσφοράς και ζήτησης των αγαθών. Οι γυναίκες κατάφεραν να ικανοποιήσουν τις βασικές ανάγκες της οικογενειακής διαβίωσης χωρίς την ανάγκη του χρήματος ή της επαιτείας των κουπονιών. Οι γυναίκες της Αργεντινής επέδειξαν οξυδέρκεια, αλληλεγγύη και ικανότητα αποτελεσματικής αυτοοργάνωσης. Έδειξαν τον δρόμο της επιβίωσης, και αναλυτές υποστηρίζουν ότι η ανάκαμψη της Αργεντινής έγινε με τους όρους που έθεσαν αυτές οι πρωτεργάτριες του αγώνα, μάλιστα σε τέτοιο σημείο, ώστε η εξέγερση της Αργεντινής να χαρακτηριστεί η πρώτη γυναικεία εξέγερση στη σύγχρονη ιστορία.

Τις θαυμάζουμε και τις χαιρετίζουμε αλλά... ελπίζουμε να μην βρεθούμε στη θέση τους. Εμείς στις 8 Μαρτίου, μέρα που δεν γιορτάζουμε, αλλά διεκδικούμε, καταθέσαμε αυτήν την επερώτηση για τα ζητήματα που μας αντιστοιχούν και για να θυμίσουμε την κατάσταση ανισοτιμίας που βιώνουν οι γυναίκες. Ακόμα και σήμερα η εξουσία που γεννάει προνόμια, με κάθε τρόπο προσπαθεί να αφήσει τις γυναίκες σε μια μοίρα πιο δύσκολη, στην οικογένεια, στην δουλειά, στον ελεύθερο χρόνο που δεν έχουν. Ακόμα και σήμερα στην πολιτισμένη δύση δεν λείπει η καθημερινή βία απέναντι στις γυναίκες, οι διακρίσεις λόγω φύλου στην εργασία, τα μικρότερα μεροκάματα, η επισφάλεια, τα αυξημένα καθήκοντα.

Γιʼ αυτό θέτουμε τα συγκεκριμένα ερωτήματα και ζητάμε συγκεκριμένες απαντήσεις.

Βέβαια από τις 8 του Μάρτη μέχρι σήμερα πολλά έχουν αλλάξει και ο χειρότερος νεοφιλελεύθερος εφιάλτης για τους έλληνες πολίτες, άντρες και γυναίκες είναι εδώ. Η πραγματικότητα αυτή τη στιγμή, είναι ότι, μια κοινωνία καλείται να αναμετρηθεί με τη φτώχια, την ανέχεια, την καταστροφή του ασφαλιστικού συστήματος, τον αυταρχισμό, την βίαιη περιθωριοποίηση. Τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής, αν δεν ανατραπεί, θα είναι ολέθρια για την κοινωνία και ακόμα πιο ολέθρια για τις γυναίκες γιατί θα σημάνει περισσότερα βάρη, περισσότερη ανεργία, περισσότερη βία.

Σήμερα η αμειβόμενη εργασία για τις γυναίκες είναι ακόμα ένα ασθενές κοινωνικό δικαίωμα που πρέπει συνεχώς να το διεκδικούν. Αντίθετα, η μη αμειβόμενη εργασία είναι κοινωνική υποχρέωση για τις γυναίκες , ενώ οι άνδρες εξαιρούνται –στις περισσότερες περιπτώσεις- από το βάρος της απλήρωτης εργασίας και του χρόνου που απαιτείται γιʼ αυτή. Παρόλη την αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στην αμειβόμενη εργασία, η με αργούς ρυθμούς συμμετοχή των ανδρών στη μη αμειβόμενη, προς το παρόν συντηρεί μεγάλες διαφορές και δεν μπορεί να πει κανείς ότι υπάρχει κάποιου είδους ισοκατανομή του χρόνου που προσφέρει κάθε φύλο στη μη αμειβόμενη εργασία. Έχει μεγάλη σημασία η αναγνώριση αυτής απλήρωτης εργασίας, γιατί πρέπει να συνυπολογίζεται σε όλα τα μέτρα που λαμβάνονται.

Υπάρχουν αντιλήψεις, όχι μειοψηφικές στην κοινωνίας μας, που απαιτούν από τη γυναίκα να είναι πρώτα απʼ όλα μητέρα και δευτερευόντως πολίτης και αυτόνομη εργαζόμενη, γιʼ αυτό και επιφυλάσσονται στις γυναίκες οι περισσότερες θέσεις επισφαλούς και μερικής απασχόλησης. Δεν υπάρχει καμία δημόσια πολιτική για να στηριχθεί το δικαίωμα των γυναικών στο να είναι αυτόνομοι πολίτες και καμιά πολιτική που να ενθαρρύνει το μοίρασμα των οικιακών υποχρεώσεων και καθηκόντων που πέφτουν στην συντριπτική πλειοψηφία τους στις πλάτες των γυναικών. Όπως επίσης ελάχιστες είναι και οι κοινωνικές δομές που στηρίζουν τις γυναίκες οι οποίες είναι και εργαζόμενες και μητέρες.

Γνωρίζετε, οι περισσότεροι και οι περισσότερες, ότι οι εργαζόμενες γυναίκες, ελληνίδες και μετανάστριες,, γίνονται αντικείμενο απάνθρωπης εκμετάλλευσης, πληρώνονται εξευτελιστικά, λαμβάνουν χαμηλότερες αμοιβές από τους άνδρες, ακόμη και για τη μερική απασχόληση. Με τέτοιες αμοιβές, μπορεί εύκολα να φανταστεί κανείς τη σύνταξη που θα πάρουν, μάλλον που δεν θα πάρουν, σύμφωνα με τα σχέδια της κυβέρνησης.

Ταυτόχρονα, τα ασφαλιστικά δικαιώματα τους, καταπατώνται βάναυσα, τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα. Προτείνεται μια εξίσωση προς τα πάνω των ορίων συνταξιοδότησης των γυναικών, χωρίς να έχουν αρθεί οι κοινωνικές και εργασιακές προϋποθέσεις οι οποίες τις επιβαρύνουν με τεράστια βάρη οικογενειακών υποχρεώσεων, που ισούνται με ένα δεύτερο ωράριο ή ένα δεύτερο 8ωρο.

Από το ασφαλιστικό πλήττονται μεγάλες κατηγορίες εργαζόμενων γυναικών :

1.Γυναίκες που προσελήφθησαν στο Δημόσιο από την 1η Ιανουαρίου 1983 έως και τις 31 Δεκεμβρίου 1992, ανεξάρτητα από την οικογενειακή τους κατάσταση.

Η αύξηση των ορίων ηλικίας για τη συγκεκριμένη κατηγορία δημοσίων υπαλλήλων ξεκινά από τα 5 και φτάνει τα 17 χρόνια.

2. Μητέρες με ανήλικα παιδιά, που σήμερα μπορούν να συνταξιοδοτηθούν στα 50 τους με 25 χρόνια υπηρεσίας, θα πρέπει να συμπληρώσουν το 65ο έτος της ηλικίας τους.

3. Γυναίκες με 3 παιδιά, που μπορούσαν μετά από 20 χρόνια υπηρεσίας να συνταξιοδοτηθούν χωρίς όριο ηλικίας συνταξιοδότησης. Εφόσον η κυβέρνηση προχωρήσει σε αλλαγές, για να συνταξιοδοτηθεί χωρίς όριο, θα πρέπει να συμπληρώσει 37 έτη υπηρεσίας.

4. Οι μητέρες ανηλίκων, αλλά και οι γυναίκες που έχουν τουλάχιστον τρία παιδιά, που ασφαλίστηκαν μετά την 1η Ιανουαρίου 1993.

Για τις συγκεκριμένες ασφαλισμένες, η αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης κυμαίνεται από 6 έως και 10 χρόνια.

Σʼ αυτά να προσθέσουμε κύριε Υπουργέ, ότι στο πλαίσιο της οικονομικής κρίσης που μαστίζει πολλές καπιταλιστικές χώρες, και έντονα τον τελευταίο καιρό την Ελλάδα, αναμένεται να αυξηθεί η φτώχια για όλους και όλες, με συντριπτική πλειοψηφία βεβαίως των γυναικών και ιδιαίτερα των μονογονεϊκών οικογενειών που κατά 90% έχει την ευθύνη τους η γυναίκα .

Ακόμα κι αν τα κατά φύλο ποσοστά της ανεργίας δεν αυξάνονται εις βάρος των γυναικών, λόγω της ύφεσης πολλών ανδροκρατούμενων τομέων της οικονομίας, αυτή είναι μια εξέλιξη σε αντίθετη κατεύθυνση απʼ ότι επιδιώκουμε, δηλαδή την ίση πρόσβαση στην εργασία για όλες και όλους και φυσικά ίση αμοιβή για ίση εργασία.

Όπως είπαμε και στην ερώτησή μας, τον Νοέμβριο του 2009 ο Συνήγορος του Πολίτη έδωσε στη δημοσιότητα ειδική έκθεση με θέμα την ίση μεταχείριση ανδρών και γυναικών στην απασχόληση και τις εργασιακές σχέσεις. Η έκθεση αξιολογεί και αναδεικνύει νομικά, διαδικαστικά και πρακτικά προβλήματα που ανέκυψαν κατά την εφαρμογή του νόμου 3488/2006. Δύο είναι οι πιο κραυγαλέες περιπτώσεις καταστρατήγησης υφιστάμενων νόμων: η ανισότητα των αμοιβών μεταξύ ανδρών και γυναικών και οι απολύσεις εγκύων.

Ρωτάμε λοιπόν την κυβέρνηση τι θα κάνει σε αυτά τα ζητήματα και ποια συγκεκριμένα μέτρα θα πάρει; Εκτός από την ξεθεμελίωση δικαιωμάτων, προτίθεται να προστατεύσει τις γυναίκες που πλήττονται;

Να έρθω τώρα σε ένα επίσης κομβικό για μας ζήτημα. Αυτό της βίας κατά των γυναικών

Για να αντιμετωπιστεί το ζήτημα αυτό O ΣΥΡΙΖΑ ζητά: α) τη θέσπιση ενιαίου νόμου για τη βία κατά των γυναικών, β) την απόσυρση του θεσμού της δικαστικής διαμεσολάβησης και γ) τη δημιουργία του θεσμού οικογενειακού δικαστηρίου. Διαφορετικά δεν θα είμαστε ποτέ σε θέση να ανατρέψουμε μια ζοφερή και ντροπιαστική πραγματικότητα στην οποία θα αναφερθώ.

Εδώ ανοίγουμε μια παρένθεση και αναδεικνύουμε την ολιγωρία και το έλλειμμα εκπαίδευσης της αστυνομίας να παρέμβει σε περιπτώσεις ξυλοδαρμών και καταγγελίας γειτόνων, καθώς και την ενοχοποίηση αυτών που καταγγέλλουν. Η σχετική εγκύκλιος του υπουργείου προς τα αστυνομικά τμήματα για άμεση παρέμβαση στις περιπτώσεις κακοποίησης και κινητοποίησης των γειτόνων, δεν τηρείται πάντα με γνωστά αποτελέσματα σε συγκεκριμένες περιπτώσεις που έχουν φτάσει στα δικαστήρια. Υπάρχουν περιστατικά βίας που καταγγέλλονται και η αστυνομία δηλώνει αδυναμία επέμβασης, επικαλούμενη άλλες προτεραιότητες ή έλλειψη προσωπικού.

Στο θέμα της βίας κατά των γυναικών υπάρχουν πολλές διαστάσεις. Θέλουμε καταρχήν να στηλιτεύσουμε το απαράδεκτο καθεστώς αντιμετώπισης του κακουργήματος του βιασμού, το οποίο σπάνια καταγγέλλεται καθώς και το έλλειμμα θεσμικής προσπάθειας για να πάψει το θύμα του βιασμού να θεωρείται ένοχο για αυτό που υπέστη.

Λόγω αυτής της θεσμικής έλλειψης, οι γυναίκες σε ελάχιστα ποσοστά καταγγέλλουν το βιασμό τους, μάλιστα θεωρείται ότι καταγγέλλονται 10% από τους πραγματοποιούμενους βιασμούς, ενώ καταλήγουν σε καταδίκη το 1%. Το μεγαλύτερο σκάνδαλο όμως είναι οι συνεχείς αναβολές που χορηγούνται στις σχετικές δίκες, πολλές φορές παρά τις διατάξεις του νόμου. Τελευταία σκανδαλώδης περίπτωση, η αντιμετώπιση κατηγορούμενου για βιασμό κατά συρροή, 4 τουριστριών από μακρινές χώρες, η μία Καναδέζα, οι δύο Αυστραλέζες και η τέταρτη Δανέζα. Άπειρες παραλείψεις στις κλητεύσεις, στις ιατροδικαστικές εκθέσεις κ.λπ., είχαν ως αποτέλεσμα συνεχείς αναβολές, με τελευταία αναβολή, την 6η κατά σειρά, στις 22 Μαρτίου 2010 για τον Ιανουάριο του 2011. Είναι φανερό ότι πολλοί από τους εμπλεκόμενους σε τέτοιες δίκες, προσδοκούν να κουραστούν τα θύματα βιασμού να έρχονται στο δικαστήριο, ειδικά σʼ αυτή την περίπτωση που έρχονται από μακρινές χώρες. Η κατάσταση αυτή είναι απαράδεκτη και για την ουσία της και για το διασυρμό της χώρας κάθε φορά. Το λίκνο του πολιτισμού είναι απολίτιστο σε αυτές τις περιπτώσεις.

Στο θέμα της βίας κατά των γυναικών, δεν μπορεί να παραλείψουμε το μεγάλο κεφάλαιο του τράφικινγκ, με χιλιάδες θύματα αλλοδαπές γυναίκες, που η πολιτεία αδυνατεί να αντιμετωπίσει με αρωγή και θα επανέλθουμε με άλλη παρέμβασή μας, γιατί από μόνο του είναι τεράστιο θέμα .

Συνεχίζοντας στον μαύρο κατάλογο, είναι επίσης γνωστά τα στοιχεία των συζυγοκτονιών που παρουσιάστηκαν και από το υπουργείο Δικαιοσύνης στις 8 του Μάρτη, όπου βλέπουμε τα τελευταία δύο χρόνια διπλασιασμό των συζυγοκτονιών, κάτι που αποτελεί ακραία κατάληξη της βίας κατά των γυναικών. Εδώ βοηθά και ο τρόπος που παρουσιάζονται τακτικότατα οι γυναίκες στα ΜΜΕ. Το ΕΣΡ δεν ανέλαβε δράσεις για το σεβασμό της προσωπικότητας των γυναικών στα μίντια, και δεν ακολουθείται καμιά δεοντολογία από εκπομπές ή διαφημίσεις. Η βία κατά των γυναικών είναι κάτι που δεν θα έπρεπε να ανέχεται μια κοινωνία και μια δημοκρατική πολιτεία. Στην περίπτωσή μας και την ανέχεται και σιωπά και πολλές φορές εμμέσως την υποστηρίζει, αφού υποστηρίζει την εικόνα της γυναίκας εμπόρευμα.

Φυσικά η βία δεν προέρχεται μόνο από το ενδοοικογενειακό περιβάλλον ή από κάποιον άγνωστο αλλά και από τον εργοδότη. Εδώ υπάρχει επίσης ένας μακρύς κατάλογος που ξεκινάει από παλιά, συνεχίζει με την δολοφονική επίθεση κατά της Κωνσταντίνας Κούνεβα, και συνεχίζει δυστυχώς με αναρίθμητα περιστατικά, μερικά και πολύ-πολύ πρόσφατα που συνέβησαν σε κατάστημα στο χώρο του επισιτισμού εναντίον εργαζόμενης, γεγονός που πήρε μεγάλες διαστάσεις και δημοσιότητα. Για όλα τα παραπάνω λοιπόν, πιστεύουμε ότι είναι επιτακτική ανάγκη, ο ενιαίος νόμος για τη βία κατά των γυναικών. Πρέπει επιτέλους να μπει τέλος στην ατιμωρησία.

Τέλος, μια λέξη για το περιβόητο επώνυμο, το άρθρο 28 του νόμου 3719/2008, που αφήνει τη γυναίκα βορά, στις πιέσεις του συζύγου και του οικογενειακού και κοινωνικού περιβάλλοντος για αλλαγή του επιθέτου της, γιατί γνωρίζουμε στην Ελλάδα τι σημαίνει «συναίνεση και των δύο συζύγων». ». Ζητάμε να καταργηθεί το επίμαχο άρθρο κυρίες και κύριοι της κυβέρνησης, όπως προεκλογικά δεσμευτήκατε.

Ως απάντηση σε όλα αυτά θα ήθελα να υιοθετήσω ένα σύνθημα των γυναικείων οργανώσεων που χρόνια φωνάζουν: “Δεν είμαι του πατρός μου, δεν είμαι του ανδρός μου, θέλω να είμαι ο εαυτός μου”».