Η κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ κατέθεσε χθες το βράδυ στη Βουλή τροπολογία στο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εσωτερικών «Αναδιοργάνωση της Δημοτικής Αστυνομίας και ρυθμίσεις λοιπών θεμάτων αρμοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών» σχετικά με το θέμα του δικαιώματος ιθαγένειας και διαμονής των παιδιών των μεταναστών που γεννιούνται και ζουν στην Ελλάδα.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της αιτιολογικής έκθεσης καθώς και η τροπολογία.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΈΚΘΕΣΗ

«Τα παιδιά των αλλοδαπών που γεννιούνται στην Ελλάδα δυστυχώς δεν έχουν περισσότερα δικαιώματα από όσα έχουν οι γονείς τους. Ο κώδικας ελληνικής ιθαγένειας συνδέει την ελληνική ιθαγένεια με την ελληνική καταγωγή, έτσι ώστε την ελληνική ιθαγένεια αποκτά μόνο το τέκνο Έλληνα ή Ελληνίδας (αρθρ. 1 παρ .1 Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας ν. 3284/2004). Μόνο στην σπάνια περίπτωση που κάποιος/α γεννιέται σε ελληνικό έδαφος και δεν αποκτά με τη γέννησή του αλλοδαπή ιθαγένεια ή εφόσον είναι άγνωστης ιθαγένειας, αποκτά με τη γέννησή του την ελληνική ιθαγένεια (αρθρ. 1 παρ. 2 ιδίου ως άνω Κώδικα).

Έτσι, ο ελληνικός νόμος συνδέει την κτήση ελληνικής ιθαγένειας με την ελληνική καταγωγή, ακολουθώντας το δίκαιο του αίματος (ius sanguinis), και όχι το δίκαιο του εδάφους (ius soli), που ακολουθούν τα περισσότερα από τα ευρωπαϊκά δίκαια.

Με το ισχύον καθεστώς, τα παιδιά μεταναστών με την ενηλικίωσή τους αναγκάζονται είτε να αναζητήσουν άμεσα εργασία, προκειμένου να συμπληρώσουν τα απαιτούμενα ένσημα για έκδοση αυτόνομης άδειας διαμονής, είτε να φύγουν από την Ελλάδα, είτε να βρεθούν σε καθεστώς παρανομίας.

Ορθά ο Συνήγορος του Πολίτη επισημαίνει ότι ο δεσμός των ενδιαφερομένων με τις χώρες προέλευσής τους είναι σχεδόν ανύπαρκτος και συνεπώς η απομάκρυνσή τους προς αυτές καθίσταται ιδιαίτερα προβληματική, τόσο για ανθρωπιστικούς λόγους όσο και εξαιτίας των ισχυρών δεσμών που ήδη έχουν αναπτύξει με την ελληνική κοινωνία. Άλλωστε τα παιδιά αυτά δεν είναι μετανάστες, αφού δεν έχουν μεταναστεύσει στη χώρα μας από κάπου αλλού. Γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στην Ελλάδα.

Εξάλλου με τη σύσταση R (84) 9 σχετικά με τους μετανάστες δεύτερης γενιάς το Συμβούλιο της Ευρώπης καλεί τα κράτη μέλη να συνδράμουν τους εν λόγω μετανάστες στην απόκτηση ιθαγένειας  με όσο το δυνατόν απλούστερες και ταχύτερες διαδικασίες. Επιπλέον προτρέπει τα κράτη να μεριμνήσουν ώστε οι μετανάστες δεύτερης γενιάς να μην μπορούν να απολέσουν τα δικαιώματα που έχουν ήδη κατοχυρώσει, αν π.χ. απουσιάσουν από το κράτος διαμονής τους. Η άδεια μακράς διαμονής δεν προβλέπει αυτή τη δυνατότητα. Η δε Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Ιθαγένεια (European Convention on Nationality) του Συμβουλίου της Ευρώπης προβλέπει τη δεκαετή διαμονή ως το μέγιστο διάστημα προϋπόθεσης παραμονής για την πολιτογράφηση. Αναμφίβολα, επομένως, τα 18 χρόνια θα έπρεπε να οδηγούν σε κτήση ιθαγένειας.

Σε μια σύγχρονη και δημοκρατική κοινωνία, στο επίκεντρο της οποίας βρίσκεται ο άνθρωπος, οι μετανάστες δεύτερης γενιάς θα πρέπει να έχουν ίσες ευκαιρίες και ίσα δικαιώματα με όλα τα παιδιά που γεννιούνται και μεγαλώνουν στη χώρα και επομένως να διευκολύνονται να νομιμοποιήσουν τη διαμονή τους.

Γιʼ αυτό το λόγο κρίνεται αναγκαία η αυτοδίκαιη κτήση της ελληνικής ιθαγένειας –εφόσον το επιθυμούν- από όσα παιδιά αλλοδαπών έχουν γεννηθεί στη χώρα μας. Κατʼ αναλογία προτείνεται η απόδοση του καθεστώτος του επί μακρόν διαμένοντος με την ενηλικίωσή τους σε όσα άτομα έχουν έρθει στην Ελλάδα πριν τη συμπλήρωση του 18ου έτους της ηλικίας τους και έχουν συμπληρώσει τρία χρόνια συμμετοχής στην ελληνική εκπαίδευση οποιασδήποτε βαθμίδας».

ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ

«Αντικαθίσταται το άρθρο 41 παρ. 7 με το εξής:

Τέκνα υπηκόων τρίτων χωρών, τα οποία γεννήθηκαν και διαμένουν στην Ελλάδα, με τη συμπλήρωση του 18ου έτους της ηλικίας τους αποκτούν αυτοδίκαια, εφόσον το επιλέξουν, την ελληνική ιθαγένεια, κατά παρέκκλιση του άρθρου 1 και του άρθρου 5 του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας (Ν 3284/2004 περί κυρώσεως του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας).

Τέκνα που έχουν έρθει στην Ελλάδα πριν τη συμπληρώση του 18ου έτους της ηλικίας τους και έχουν συμπληρώσει τρία χρόνια συμμετοχής στην ελληνική εκπαίδευση οποιασδήποτε βαθμίδας, αποκτούν με την ενηλικίωσή τους και ανεξάρτητα από την παραμονή ή μη των γονέων τους στην Ελλάδα ή του καθεστώτος αυτής της παραμονής, την ιδιότητα του επί μακρόν διαμένοντος, η οποία τους αποδίδεται με απόφαση του Γενικού Γραμματέα της οικείας Περιφέρειας, κατά παρέκκλιση της διαδικασίας, των προϋποθέσεων και των κριτηρίων των άρθρων 67 και 68 του ν. 3386/2005 (ΦΕΚ 212 Α΄) όπως, ισχύει, καθώς και του π.δ. 150/2006 (ΦΕΚ 160 Α΄). Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών καθορίζονται τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, καθώς και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια.

Αθήνα, 26 Νοεμβρίου 2008

Οι ερωτώντες βουλευτές:

Φώτης Κουβέλης,

Θοδωρής Δρίτσας,

Νικόλαος Τσούκαλης»