Επερώτηση προς τον Υπουργό ΠΕΧΩΔΕ κατέθεσαν οι 14 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ  με επικεφαλής τον Αλέκο Αλαβάνο, αναδεικνύοντας τις κυβερνητικές ευθύνες και ζητώντας κυβερνητικές ενέργειες και πρωτοβουλίες:

-    Για τη δημιουργία, μέσω θεσμοθέτησης, 3 μητροπολιτικών πάρκων πρασίνου, με κοινόχρηστο χαρακτήρα και κύρια χρήση την αναψυχή, τον πολιτισμό και τις ήπιες αθλητικές εγκαταστάσεις στις περιοχές Γουδή, Ελαιώνα και Ελληνικού.

-    Για την εξασφάλιση εθνικών πόρων και κοινοτικών κονδυλίων, που θα κατευθύνονται στη δημιουργία πάρκων υψηλού πρασίνου.

Το πλήρες κείμενο της επερώτησης έχει ως εξής:

ΘΕΜΑ:  Δημιουργία Πάρκων Πρασίνου στο Πολεοδομικό Συγκρότημα της Αθήνας

Η Αθήνα είναι ουραγός σε πράσινο και ελεύθερους χώρους σε σύγκριση με τις άλλες πρωτεύουσες της Ευρώπης. Σύμφωνα με μελέτες, στην Αθήνα αναλογούν 2,5 τ.μ. πρασίνου ανά κάτοικο, ενώ στο Παρίσι 8,5 τ.μ., στο Λονδίνο 9 τ.μ. στο Βερολίνο 13 τ.μ., στο Άμστερνταμ    27 τ.μ.

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες ήταν μια μεγάλη ευκαιρία για την αύξηση του πρασίνου της πρωτεύουσας, η οποία όμως τελικά χάθηκε. To ολυμπιακό πράσινο που αρχικά προβλεπόταν ως περιβαλλοντικό αντίβαρο στην εκτεταμένη δόμηση από τα Ολυμπιακά Έργα, τελικά εξαιρέθηκε από αυτά.

Οι πυρκαγιές του καλοκαιριού του 2007 όπου χάθηκαν χιλιάδες στρέμματα δάσους στην Πάρνηθα, αλλά και στην Πεντέλη και στον Υμηττό, επιδείνωσαν σε οριακό βαθμό την κατάσταση. Η ανάγκη σε πράσινο για το Λεκανοπέδιο της Αθήνας είναι επιτακτική. Επιβάλλεται να υπάρξει ένα διάσπαρτο δίκτυο μικρών, μεσαίων και μεγάλων χώρων πρασίνου που να διασφαλίζει το δημόσιο χώρο και τους τελευταίους εναπομείναντες χώρους πρασίνου με τη δημιουργία μικρών πάρκων σε επίπεδο συνοικίας, με την υπεράσπιση των αλσών στους Δήμους, καθώς και με τη δημιουργία μητροπολιτικών πάρκων.

Η εξασφάλιση των 3 μεγάλων πάρκων σε Γουδή, Ελληνικό και Ελαιώνα - των σημαντικότερων από άποψη έκτασης ελεύθερων χώρων στην ευρύτερη περιοχή της Αθήνας - θα συμβάλει ώστε να δοθεί ανάσα ζωής σε όλο το λεκανοπέδιο, αλλά και στο κέντρο της πόλης.

Γουδή, Ελληνικό και Ελαιώνας καταπατούνται και τσιμεντοποιούνται στο παρόν, ενώ απειλούνται με ριζικές καταστροφές στο μέλλον. Κι όμως βάσει των επιταγών του Ρυθμιστικού Σχεδίου της Αθήνας προβλέπεται ότι σε αυτές τις περιοχές θα υπάρχουν πάρκα και εκτεταμένοι χώροι υψηλού πρασίνου με ήπιες αθλητικές και πολιτιστικές δραστηριότητες! Τα τελευταία 23 χρόνια το ρυθμιστικό σχέδιο αναιρείται συνεχώς, ενώ η Κυβέρνηση σήμερα σχεδιάζει σε αυτές τεράστιους όγκους τσιμέντου.

Το Γουδή περιλαμβάνει ήδη ένα σημαντικό θύλακα πρασίνου και περιβάλλεται από χρήσεις μη οχλούσες μεν, αλλά και μη συμβατές με την έννοια ενός πάρκου πρασίνου, όπως νοσοκομεία, διοίκηση, Υπουργεία, οι οποίες συνεχώς επεκτείνονται.

Ο Ελαιώνας είναι ο κατεξοχήν υποδοχέας οχλουσών δραστηριοτήτων στην Αττική τα τελευταία 60 χρόνια (βιομηχανία, βιοτεχνία, μπάζα, χωματερές), με αποτέλεσμα να παρουσιάζει μια εικόνα υποβάθμισης και εγκατάλειψης.

Το Ελληνικό είναι μια tabula rasa , ένας ελεύθερος χώρος, μετά την χωροθέτηση του αεροδρομίου στα Σπάτα, ο οποίος έχει τη δυναμική να αποτελέσει σημαντικό πνεύμονα πρασίνου στον αστικό ιστό της πόλης, τον οποίο όμως επιβουλεύονται συγκεκριμένα οικονομικά συμφέροντα.

Οι φορείς (κινήματα πολιτών, τοπική αυτοδιοίκηση, επιστημονικοί φορείς, κόμματα της αντιπολίτευσης, πολίτες, νομαρχία) αντιδρούν στην πολιτική οικοδόμησης των τελευταίων μεγάλων ελεύθερων κοινόχρηστων χώρων της πόλης με την πραγματοποίηση κινητοποιήσεων, ημερίδων και κοινωνικού διαλόγου.

Η Κυβέρνηση με τις δικαιολογίες ότι: α) το κράτος δεν διαθέτει τα κονδύλια για τη δημιουργία πάρκων πρασίνου και β) έχει θέσει άλλες προτεραιότητες για τη διαχείριση των κονδυλίων του Δ ΚΠΣ (Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιβάλλον - ΕΠΠΕΡ), παραχωρεί στους ιδιώτες τη διαχείριση των παραπάνω χώρων.

Γουδή

Έκταση 4.500 στρεμμάτων είναι ο μεγαλύτερος από τους ελάχιστους ελεύθερους χώρους πρασίνου που έχει μείνει δίπλα στην καρδιά της πόλης της Αθήνας και περιλαμβάνει συμπαγές πράσινο στους πρόποδες του Υμηττού. Ο χώρος ανήκει στη Β Ζώνη Προστασίας του Υμηττού και διασχίζεται από έναν κλάδο του Ιλισού.

Έχει χαρακτηρισθεί από το Ρυθμιστικό Σχέδιο της Αθήνας (ν.1515/1985) ως Μητροπολιτικός χώρος πρασίνου και έχει παραχωρηθεί έκταση 965 στρεμμάτων (ο  πυρήνας του πάρκου) στους Δήμους Αθηναίων και Ζωγράφου (Ν.732/1977) με στόχο τη δημιουργία ελεύθερων χώρων πρασίνου . Το 2001 ο Οργανισμός Αθήνας του ΥΠΕΧΩΔΕ ενέκρινε ερευνητικό πρόγραμμα του ΕΜΠ, το οποίο προέβλεπε τη δημιουργία μητροπολιτικού πάρκου πρασίνου με χρήσεις πολιτισμού και αθλητισμού στην περιοχή Γουδή .

Το πάρκο όμως αυτό δεν δημιουργήθηκε ποτέ, αντίθετα στην περιοχή συνεχώς χωροθετούνται ασύμβατες χρήσεις και ο ελεύθερος χώρος διαρκώς μειώνεται. Χαρακτηριστικότερη περίπτωση είναι η μονιμοποίηση και επέκταση της πρώην Ολυμπιακής εγκατάστασης του Badminton, όπου με τον Ν.3342/2005 για τη μετα-ολυμπιακή αξιοποίηση βαφτίστηκε από προσωρινή σε μόνιμη. Η μόνη θετική παρέμβαση στον χώρο είναι η δημιουργία της Γλυπτοθήκης και οι χώροι αθλοπαιδιών των Δήμων Αθήνας και Ζωγράφου.

Απαιτείται θεσμοθέτηση του Πάρκου σύμφωνα με τις επιταγές του Ρυθμιστικού Σχεδίου της Αθήνας, να ξεκαθαρίσει η πολιτεία το ιδιοκτησιακό καθεστώς που διέπει την περιοχή (κυρίως ιδιοκτησία ΥΠΕΘΑ), να εφαρμοσθεί ο έως σήμερα ανενεργός Ν.732/1977 ή να αντικατασταθεί, να προωθηθεί το εγκεκριμένο Ερευνητικό Πρόγραμμα του ΕΜΠ και να αποξηλωθεί η εγκατάσταση του Badminton που βρίσκεται στον πυρήνα του Πάρκου (εκκρεμεί η απόφαση του ΣτΕ).

Ελαιώνας

Έκταση 9.000 στρεμμάτων ιστορικής σημασίας για την Αθήνα. Το Κάλλιστον Προάστειον βρίσκεται σε νευραλγική θέση στο κέντρο του λεκανοπεδίου, κοντά στους αρχαιολογικούς χώρους της Αθήνας, ανάμεσα στον Κηφισό ποταμό, το Περιστέρι και τον Πειραιά.

Σήμερα υπάρχει πλήρης εγκατάλειψη και υποβάθμιση μιας έκτασης ζωτικής σημασίας, η οποία έχει καταντήσει εστία ρύπανσης με την ανεξέλεγκτη χωροθέτηση πολλών ανεπιθύμητων χρήσεων της πρωτεύουσας.

Η περιοχή του Ελαιώνα εντάχθηκε στο σχέδιο το 1995 με το Π.Δ. 1049/1995 ως πάρκο προς εξυγίανση σε συνδυασμό με την εξασφάλιση εκτεταμένων ελεύθερων χώρων και χώρων πρασίνου . Αντίθετα με αυτό παρατηρούμε τη συνεχή καταστρατήγηση του  Π.Δ. από όλες τις Κυβερνήσεις με χαρακτηριστικές επεμβάσεις, την κάλυψη του Κηφισού, το κόψιμο των ελιών, την αποψίλωση τμήματος του ελαιώνα, την απόφαση για χωροθέτηση σταθμού ΚΤΕΛ, τις εξαγγελίες για κατασκευή κτιρίων της Βουλής, του Δήμου Αθηναίων, του μουσουλμανικού τεμένους, καθώς και σταθμού μεταφόρτωσης απορριμμάτων. Η δημιουργία του γηπέδου του ΠΑΟ θα μπορούσε να λειτουργήσει ως μοχλός αναβάθμισης της περιοχής, όμως αυτό χωροθετείται σε χαρακτηρισμένο χώρο πρασίνου στο Βοτανικό, ενώ προβλέπεται η ανέγερση στον ίδιο χώρο τεράστιων εμπορικών κτιρίων. Γι αυτό το λόγο προωθούνται επιζήμιες συμβάσεις για το δημόσιο συμφέρον, από τις οποίες προκύπτει ότι διατίθενται άφθονα χρήματα για την εξυπηρέτηση των ιδιωτικών επιχειρηματικών συμφερόντων, ενώ δεν υπάρχουν για τη δημιουργία πάρκων υψηλού πρασίνου.

Απαιτείται άμεση ρύθμιση του χώρου και εφαρμογή του Π.Δ. 1049/1995 ως προς τη διασφάλιση των χώρων πρασίνου, των κοινόχρηστων χώρων και την απομάκρυνση των ρυπογόνων και οχλουσών χρήσεων, καθώς και πρόβλεψη στο υπό επικαιροποίηση Ρυθμιστικό Σχέδιο της Αθήνας ενός συνολικού σχεδίου οργάνωσης του Ελαιώνα και αναβάθμισής του.

Ελληνικό

Έκταση 5.300 στρεμμάτων, η οποία μαζί με τον Άγιο Κοσμά και το Γκολφ της Γλυφάδας προσεγγίζει τα 6.500 στρέμματα. Ιδιοκτησιακά ο χώρος ανήκει στην ΚΕΔ, η οποία έχει παραχωρήσει τμήματα της έκτασης σε φορείς του δημοσίου και ευρύτερου δημοσίου τομέα.

Ο Ν.2338/1995 προέβλεπε τη μετεγκατάσταση του αεροδρομίου στα Σπάτα και τη δημιουργία στο Ελληνικό μητροπολιτικής ζώνης πρασίνου .

Ο Ν.3342/2005 για τη μετα-ολυμπιακή αξιοποίηση έδωσε τη δυνατότητα στην Ολυμπιακά Ακίνητα ΑΕ να εκμεταλλευτεί κερδοσκοπικά τις ολυμπιακές εγκαταστάσεις, παραχωρώντας αυτές για 30 και πλέον έτη σε ιδιώτες. Εγκαταστάσεις προσωρινές όπως το baseball & το softball έγιναν μόνιμες και άλλαξαν χρήση. Οι νέες χρήσεις των Ολυμπιακών Ακινήτων είναι απόλυτα ασύμβατες με την έννοια ενός μητροπολιτικού Πάρκου πρασίνου και αναψυχής.

Ο Οργανισμός Αθήνας ανέθεσε ερευνητικό πρόγραμμα στο ΕΜΠ για τη δημιουργία πάρκου στο Ελληνικό, το οποίο εγκρίνεται τελικά το 2007. Στη συνέχεια το ΥΠΕΧΩΔΕ με μελέτη του προωθεί την πολεοδόμηση του μητροπολιτικού πάρκου με τη δημιουργία 7 πολεοδομικών ενοτήτων, που ως κύρια χρήση έχουν την κατοικία, τις εμπορικές δραστηριότητες, τον τουρισμό, τα γραφεία και τη διοίκηση. Οι 4 όμοροι Δήμοι βρίσκονται σε πλήρη αντίθεση με αυτήν την πρόταση.

Αν υπολογισθούν οι εκτάσεις προς πολεοδόμηση, οι εγκαταστάσεις υποδομής που παραμένουν (FIR, αμαξοστάσια ΤΡΑΜ, ΟΑΣΑ, ΕΘΕΛ, Σταθμός Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων, βιολογικός καθαρισμός, Εκθεσιακό-Συνεδριακό Κέντρο Αθηνών και Ολυμπιακές εγκαταστάσεις), καθώς και οι νέοι οδικοί άξονες (ελεύθερη λεωφόρος, εσωτερική κυκλοφορία), τότε ο χώρος που παραμένει για πράσινο είναι πραγματικά ελάχιστος. Στη μελέτη παρουσιάζεται μια εικονική πραγματικότητα και σε καμία περίπτωση δεν προκύπτει η δημιουργία μητροπολιτικού πάρκου, που να ανοίγει την πόλη προς τη θάλασσα και να δίνει στους πολίτες την επιθυμητή πρόσβαση στο θαλάσσιο μέτωπο.

Απαιτείται άμεσα η απόσυρση της παραπάνω μελέτης πολεοδόμησης του χώρου, με την οποία δημιουργείται ένας νέος οικισμός - με λίγο πράσινο - μέσα στην πόλη της Αθήνας.

Κατόπιν των ανωτέρω επερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:

1.    Προτίθεσθε να εφαρμόσετε τη νομοθεσία που προβλέπει τη δημιουργία μητροπολιτικών πάρκων πρασίνου και ελεύθερων χώρων με κοινόχρηστο χαρακτήρα στις περιοχές Ελληνικό, Γουδή και Ελαιώνας;

2.    Θα καθορίσετε με σαφήνεια,  στο υπό επικαιροποίηση Ρυθμιστικό Σχέδιο της Αθήνας, τις περιοχές Ελληνικό, Γουδή και Ελαιώνας, ως πάρκα πρασίνου με κύρια χρήση την αναψυχή, τον πολιτισμό και τις ήπιας μορφής αθλητικές εγκαταστάσεις;

3.    Προτίθεσθε να παρέμβετε για τη διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος και να εξασφαλίσετε τη διάθεση δημοσίων πόρων, καθώς και κοινοτικών κονδυλίων με στόχο τη δημιουργία πάρκων υψηλού πρασίνου;