Με αφορμή τα δραματικά γεγονότα στο Υπουργείο Πολιτισμού, που αντανακλούν την κατάσταση που υπήρχε και υπάρχει σε μεγάλο κομμάτι του Δημόσιου Τομέα και επηρεάζουν την Κοινωνική και Πολιτιστική ζωή της χώρας, ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέκος Αλαβάνος και οι βουλευτές - μέλη της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής - Περικλής Κοροβέσης, Τάσος Κουράκης και Γρηγόρης Ψαριανός, συζήτησαν με καλλιτέχνες και προσωπικότητες από το χώρο του Πολιτισμού για μια άλλου είδους προσέγγιση του Πολιτισμού από την πολιτική, μακριά από τα φαινόμενα σήψης, παρασιτισμού και αδιαφάνειας.

Στην εκδήλωση συμμετείχαν και εξέφρασαν τις απόψεις τους πλήθος καλλιτέχνες και πνευματικές προσωπικότητες του τόπου. Συγκεκριμένα ήσαν παρόντες οι:

Γ. Αριστηνός, Άννα Βαγενά, Νάντια Βαλαβάνη, Γ. Βαλαβανίδης, Ν. Βαλκάνιος, Ιωάννα Καρυστιάνη- Βούλγαρη, Χάρης Βρόντος, Γ. Γραμματικάκης, Μιχ. Γρηγορίου, Μάνος Ελευθερίου, Στ. Ελληνιάδης, Θ. Εμμανουηλίδου, Γιαν. Ζουγανέλλης, Δημ. Ζουρούδης, Κ. Θωμαϊδης, Λήδα Καζαντζάκη, Γ. Καλαϊτζής, Ν. Κανάκης, Δημ. Καταλειφός, Αντ. Καφετζόπουλος, Διον. Καψάλης, Ειρ. Κοντογεωργίου, Εύα Κοταμανίδου, Νίκος Κούνδουρος, Στ. Κραουνάκης, Χριστ. Λιοντάκης, Νότης Μαυρουδής, Κων. Μίχος, Ν. Οικονομόπουλος, Μάνια Παπαδημητρίου, Γ. Πατίλης, Θέμης Ροδαμίτης, Κλ. Ροντήρη, Βασ. Ρούβαλης, Δημ. Σεβαστάκης, Πάνος Σκουρολιάκος, Μάνος Στεφανίδης, Ν. Πλαήνας, Τσαμποδήμου Ευτυχία και Μαν. Φάμελος.

Συμμετείχαν επίσης οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Π. Κοροβέσης, Άννα Φιλίνη. Γρ. Ψαριανός, Μιχ. Παπαγιαννάκης, T. Κουράκης, Ν. Τσούκαλης και ο υποψήφιος πρόεδρος του ΣΥΝ και μέλος της Π Γτου ΣΥΝ Αλ. Τσίπρας.

Τη συζήτηση συντόνισε η δημοσιογράφος Πόπη Διαμαντάκου.

Ο Πρόεδρος του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς Αλ. Αλαβάνος, ανοίγοντας τη συζήτηση, τόνισε τα εξής:

«Είναι για μας μεγάλη τιμή που βρίσκεστε εδώ, προσωπικότητες από το χώρο της τέχνης και του πολιτισμού. που θέλετε να συζητήσετε με το Συνασπισμό Ριζοσπαστικής Αριστεράς. Δεν σημαίνει ότι δέχεστε τις επιλογές μας ή ότι είστε φίλοι μας ή οτιδήποτε άλλο. Και μπορώ να πω ότι, επειδή την έχω δει την αίθουσα αυτή πολλές φορές, είναι μια από τις πιο ωραίες εικόνες με τη σημερινή της σύνθεση.

Θέλω να σας πω δύο λόγια μόνο, γιατί σας καλέσαμε εδώ, στη Βουλή. Εγώ βρήκα τρεις λόγους που μας οδήγησαν σʼ αυτό το κάλεσμα.

Ο πρώτος γιατί βρισκόμαστε μια από τις βαθύτερες κρίσεις του πολιτικού συστήματος της τελευταίας δεκαετίας. Μια προσωπική ιστορία έγινε το «σουσάμι άνοιξε» για να αναδειχθεί όλη η σπηλιά με το βούρκο, με τα προβλήματα και τις παθολογίες της πολιτικής ζωής. Έχουν συμπαρασυρθεί σχεδόν οι πάντες. Πολιτικοί, στελέχη της δημόσιας διοίκησης, πρωταγωνιστές των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, εφοπλιστές. Και η κάθε μέρα έχει το δικό της ένοχο. Το βλέπουμε αυτό και από τα κανάλια της τηλεόρασης κάθε βράδυ. Τη μια είναι ένας γενικός γραμματέας Υπουργείου, την άλλη μια συμβασιούχος, την άλλη ένας δικηγόρος, την άλλη ένας δημοσιογράφος. Σήμερα είναι ένας βουλευτής.

Θέλω να πω ότι για μας δεν είναι μόνο το θέμα ενός βουλευτή της πλειοψηφίας (συμπολίτευσης) που υπέπεσε στην «αμαρτία». Είναι το θέμα του ίδιου του Πρωθυπουργού. Δεν είναι θέμα Κουκοδήμου, είναι θέμα Καραμανλή. Δεν είναι θέμα μιας εξαίρεσης, είναι ο κανόνας. Δεν είναι θέμα ενός κόμματος, που μπορεί να διορθωθεί με αυτοκριτική, είναι θέμα ενός κόμματος αλλά και ενός συστήματος, το οποίο βρίσκεται σε αποδόμηση και σε παρακμή. Και δεν είναι ένα θέμα που θα λύσει η δικαιοσύνη, είναι ένα θέμα το οποίο θα λύσει τελικά η κοινωνία.

Αυτό που έχει σημασία για τη σημερινή μας συνάντηση είναι ότι αφετηρία αυτής της κρίσης υπήρξε ο χώρος του πολιτισμού. Εμείς τον χώρο του πολιτισμού τον βλέπαμε -και πολλές φορές έτσι ήταν- όχι ως μια εστία σήψης, αλλά ως καταφύγιο αξιών. Στην δεκαετία του ʼ30, για παράδειγμα, με μια Ελλάδα που έβγαινε από την ήττα και με συνεχείς πολιτικές εκτροπές, είχες τη γενιά του ʼ30 στη λογοτεχνία και ευρύτερα.

Βλέποντας την Ιωάννα την Καρυστιάνη, θυμάμαι ότι την εποχή της Χούντας, στο φοιτητικό κίνημα ήμασταν κάτω από την απόλυτη πίεση της αστυνομίας, της καταστολής, έβρισκες καταφύγιο στο τραγούδι. Γιατί πράγματι, επειδή προέρχομαι από αστική οικογένεια, τότε έμαθα και αγάπησα τα δημοτικά τραγούδια.

Σήμερα ο πολιτισμός, ξαναλέω, αντί να είναι καταφύγιο αξιών σε δύσκολες στιγμές, που περνάει κάθε πολιτικό σύστημα, κάθε πολιτική ζωή, έχει γίνει μια από τις εστίες της σήψης, της τελμάτωσης, της κατάρρευσης ιδεών και φιλοδοξιών και γιʼ αυτό θέλουμε τη γνώμη σας πάνω σʼ αυτό.

Ο δεύτερος λόγος που σας καλέσαμε, είναι γιατί δεν ζούμε πια μια πολιτική ζωή ρουτίνας. Είμαστε μέσα σʼ ένα μυθιστόρημα. Θυμάμαι το κινηματογραφικό Truman Show, όπου κάποιος εγκλωβίζεται μέσα σε μια στημένη εικονική πραγματικότητα. Εδώ έχουμε ακριβώς το αντίθετο. Έχουμε την εικονική πραγματικότητα, η οποία βγήκε απειλητική από τις οθόνες της τηλεόρασης και κυριαρχεί πια στη δική μας πραγματικότητα. Τα δελτία ειδήσεων πια είναι η Δυναστεία και οι συζητήσεις και τα talk show «η Βέρα στο Δεξί» και «η Λάμψη.» Είδαμε ακόμα βουλευτή της ΝΔ, αντί να δώσει γραπτώς εξηγήσεις για τη στάση του στον Πρωθυπουργό, να την καταθέτει σε τηλεοπτικό δημοσιογράφο. Προτείνω οι πρεσβευτές ξένων χωρών που έρχονται στην Ελλάδα να δίνουν τα διαπιστευτήριά τους όχι στον πρόεδρο της Δημοκρατίας αλλά στους τηλεδημοσιογράφους των talk shows των ιδιωτικών καναλιών.

Στην πραγματικότητα όλα αυτά περνάνε έξω από τις δυνατότητες μιας παραδοσιακής πολιτικής ανάλυσης. Κι όχι μόνο ζούμε σʼ ένα μυθιστόρημα ή σε ένα film, αλλά ζούμε σʼ ένα πολιτικό θρίλερ και κοινωνικό, γιατί όλα αυτά γίνονται μέσα σε μια κοινωνία, όπου μεγάλο μέρος της έχει πάρα πολλά προβλήματα και δημιουργούνται συνεχώς μεγαλύτερες ομάδες αποκλεισμένων. Είναι και ερωτικό, είναι και κατασκοπικό, είναι και γκαγκστερικό και όλα αυτά μαζί.

Χρειάζεται επομένως κάτι πέρα από την παραδοσιακή και κλασσική πολιτική ανάλυση, που θα μας δώσει να καταλάβουμε προς τα πού πάει αυτό το πράγμα. Πού θα τελειώσει; Αν δει κανείς για παράδειγμα τη γενιά και την κυριαρχία των Ατρειδών, δεν μπόρεσε κανένας άλλος να την προβλέψει, κανείς από τους πρωταγωνιστές, τους καλούς και τους κακούς, και τους δεξιούς και τους αριστερούς. Την προέβλεψε μια προσωπικότητα, που κατά κάποιο τρόπο ήταν από την τέχνη της εποχής, δηλαδή ήταν μάντισσα, η Κασσάνδρα. Ο Ελύτης λέει «Εξόριστε ποιητή, στον αιώνα σου λέγε τι βλέπεις;»

Εμείς ως Αριστερά θέλουμε να σας εκφράσουμε ειλικρινά την αδυναμία μας να δούμε με απόλυτη ασφάλεια και μεγάλη διορατικότητα τι γίνεται; Πού πάνε τα πράγματα; Και θέλουμε τη δική σας τοποθέτηση, συμβουλή, το δικό σας λόγο, ο οποίος είναι έξω από τα στεγανά της δικής μας σκέψης, να ʽχει ερεθίσματα και από τον εξωτερικό αλλά και από τον εσωτερικό σας κόσμο, που μπορούν πάρα πολύ να μας βοηθήσουν.

Τέλος ο τρίτος λόγος που σας θέλαμε εδώ μαζί είναι γιατί θέλουμε κι εμείς να δώσουμε μια διέξοδο και ξέρουμε ότι αυτή η διέξοδος δεν μπορεί να στηρίζεται στην αριθμητική των πολιτικών δυνάμεων ή στις δημοσκοπήσεις. Θέλει φαντασία για να βγεις έξω από τη σημερινή κατάσταση. Μιλήσαμε και είπαμε κάτι το οποίο μέχρι προ ολίγου ήταν ουτοπία ή ήταν όνειρο βουτηγμένο στη ναφθαλίνη για την Αριστερά για χρόνια. Λέμε ότι χρειάζεται να φτιαχτεί μια νέα πλειοψηφία με εναλλακτικές προτάσεις από το σημερινό σύστημα του δικομματισμού. Με ιδέες οι οποίες μπορούν να μπολιάσουν και να θέσουν σε κίνηση το σημερινό πολιτικό και κοινωνικό σύστημα, το οποίο είναι σχεδόν διασωληνωμένο.

Εμείς ως Αριστερά, και στην παρέμβαση που θέλουμε να κάνουμε, καταλαβαίνουμε ότι δεν είναι μια τεχνική παρέμβαση. Δεν είναι απλά κάποιες σκέψεις και προβληματισμοί και κάποιες προτάσεις στο πολιτικό πεδίο. Είναι κάτι πολύ περισσότερο. Ένα μεγάλο ρεύμα, όπου η κομματική, η πολιτική του έκφραση είναι ένα μικρό του κομμάτι, το οποίο πρέπει να φέρνει ιδέες, αξίες, προτάσεις, σκέψεις, οι οποίες θα μπορέσουν να μετασχηματίσουν την Ελλάδα. Γιʼ αυτό ζητάμε την παρουσία σας.

Θέλω απλώς να αναφέρω δύο φράσεις του Ιταλο Καλβίνο, από μια διάλεξη που είχε κάνει στην Αμερική, για τις σχέσεις πολιτικής και λογοτεχνίας. Αφού είπε ότι δεν βλέπουμε πια και δεν ισχύει το μοντέλο του στρατευμένου λογοτέχνη, τον λογοτέχνη τον οποίο ουσιαστικά τον ευνουχίζεις βάζοντάς τον στο χώρο της πολιτικής, κατέληγε όμως ότι μπορεί να υπάρξει σχέση πολιτικής και λογοτεχνίας και είπε δυο όμορφα πράγματα. Σας τα διαβάζω: «Η λογοτεχνία είναι αναγκαία στην πολιτική πρώτα απ΄ όλα, όταν αυτή δίνει φωνή σʼ αυτό που είναι χωρίς φωνή μέσα στην πολιτική, όταν δίνει ένα όνομα σʼ αυτό που δεν έχει ακόμα όνομα και ειδικά σε αυτό που η πολιτική γλώσσα αποκλείει ή προσπαθεί να αποκλείσει. Δηλαδή αυτές τις τάσεις που καταπιέζονται στην πολιτική και την κοινωνία.

Μπορούμε να τα κάνουμε όλα αυτά σήμερα; Όχι. Απλώς μπορούμε να εγκαινιάσουμε ένα διάλογο. Επιλέξαμε εμείς αυτό το συμβολικό χώρο, το χώρο της Βουλής, για να έχουν βήμα οι άνθρωποι του πολιτισμού, της τέχνης ένα βήμα και για την άποψή τους για το τι συμβαίνει και τι μπορεί να συμβεί και το τι βλέπουμε, αλλά κι ένα βήμα πιο πρακτικό για το τι μπορεί να γίνει στην πολιτική του πολιτισμού.

Θέλουμε να σας ευχαριστήσουμε πολύ. Έχουμε υπόψη μας ότι η συζήτηση θα είναι περίπου τόσο χαοτική όσο είναι οι συζητήσεις στη Βουλή. Δηλαδή ο καθένας θα πει την άποψή του από τη γωνιά, αλλά για να βάλει ένα σχέδιο, ένα πρόγραμμα, πρέπει, πιστεύω, να στηριχθείς και στην αταξία και το χάος που υπάρχει στο σημερινό κόσμο αλλά και στις απόψεις που το βλέπουμε. Εμείς θέλουμε εκ των προτέρων να σας ευχαριστήσουμε. Για μας θα είναι ωφέλιμο ακόμα και να φύγετε τώρα από δω χωρίς να μιλήσει κανείς. Ευχαριστούμε την Πόπη τη Διαμαντάκου που δέχθηκε να προεδρεύσει στη συζήτηση και ελπίζω να έχουμε μια ωραία συζήτηση.»