Η Οικονομική Επιθεώρηση είναι για το νεώτερο Ελληνικό Κράτος ο παλαιότερος ελεγκτικός θεσμός στο χώρο της Διοίκησης και ειδικότερα στο Υπουργείο Οικονομικών. Ιδρύθηκε το έτος 1859 και έκτοτε λειτουργεί αδιάλειπτα με διάφορες μορφές οργάνωσης. Η σημερινή λειτουργία της διέπεται κατά βάση από τις διατάξεις  του άρθρου 2 του Ν.2343/95. Ο νόμος αυτός ορίζει την αποστολή της και τις αρμοδιότητές της, ενώ ρυθμίζει επίσης θέματα στελέχωσης, δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των Οικονομικών Επιθεωρητών, καθώς και θέματα υποχρεώσεων των ελεγχόμενων Υπηρεσιών και υπαλλήλων. Με τον Ν.2343/95 οι Οικονομικοί Επιθεωρητές ορίζονται σαν ιδιαίτερος κλάδος προσωπικού, γεγονός που εξασφαλίζει την ανεξαρτησία τους και τους επιτρέπει να δρουν με αντικειμενικότητα και αμεροληψία. Σύμφωνα με τον παραπάνω νόμο, η Οικονομική Επιθεώρηση έχει τον εποπτικό, διοικητικό και διαχειριστικό έλεγχο όλων των Υπηρεσιών του Υπουργείου Οικονομικών, τον έλεγχο της «ακεραιότητας» του προσωπικού τους, τον διαχειριστικό έλεγχο των Εθνικών Κληροδοτημάτων, των  Μ.Κ.Ο., την εκτέλεση εισαγγελικών παραγγελιών  διαχειριστικών ελέγχων κ.λ.π. Διαρθρώνεται κεντρικά σε Γενική Διεύθυνση, Δ/νση Επιθεώρησης Υπηρεσιών, Δ/νση  Διαχείρισης Εθνικών Κληροδοτημάτων και Δ/νση Εσωτερικού ελέγχου. Περιφερειακά διατηρεί  3 Δ/νσεις στην Αττική, 2 Δ/νσεις στην Θεσσαλονίκη και 7 Δ/νσεις σε Κρήτη, Τρίπολη, Πάτρα, Θεσσαλία, Ήπειρο, Κομοτηνή και Μυτιλήνη.

            Με την επικείμενη αναδιοργάνωση, όπως ανακοινώθηκε στους Οικονομικούς Επιθεωρητές   από τον Γ.Γ.Δ.Ε., καταργούνται: η Γενική Διεύθυνση Οικονομικής Επιθεώρησης, η Δ/νση Επιθεώρησης Υπηρεσιών, η Δ/νση Διαχείρισης Εθνικών Κληροδοτημάτων, όλες οι Περιφερειακές Δ/νσεις (12). Προβλέπονται 2 μόνο Δ/νσεις κεντρικά υπό τον Γ.Γ.Δ.Ε.:

1)    Η Δ/νση Εσωτερικών Υποθέσεων, με αντικείμενα τη διενέργεια προκαταρκτικών εξετάσεων, Ε.Δ.Ε. για την εξέταση μόνο των σοβαρών πειθαρχικών – ποινικών αδικημάτων και στοχευμένων ελέγχων περιουσιακής κατάστασης των υπαλλήλων του Υπουργείου Οικονομικών και των εποπτευόμενων από αυτό προσώπων, όπως ορίζονται από τους νόμους 3943/11 και 4110/13.

2)     Η Δ/νση Εσωτερικού Ελέγχου για τον έλεγχο των διαδικασιών  στις φορολογικές, τελωνειακές και χημικές  υπηρεσίες.

Προβλέπονται επίσης μια Υποδιεύθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων και ένα Τμήμα Εσωτερικού ελέγχου στην Θεσσαλονίκη.

Η παραπάνω εξέλιξη σημαίνει την ουσιαστική και πρακτική κατάργηση της Οικονομικής Επιθεώρησης, η οποία δεν προβλέπεται να υφίσταται πλέον ούτε σαν όρος, όταν όλα τα Υπουργεία, σήμερα διαθέτουν  ή συστήνουν αντίστοιχες Υπηρεσίες ή Σώματα Επιθεώρησης.   Ως εκ τούτου τίθενται πλέον εκτός ελέγχου - χωρίς να προβλέπεται οποιοσδήποτε άλλος ελεγκτικός μηχανισμός - με δυσμενείς συνέπειες για το Δημόσιο συμφέρον, η Δημόσια Περιουσία και οι Κτηματικές Υπηρεσίες, οι Υπηρεσίες Δημοσιονομικού ελέγχου, οι Υπηρεσίες του Σ.Δ.Ο.Ε., οι Υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων , ακόμη και οι διαχειριστικοί έλεγχοι των Εθνικών Κληροδοτημάτων,  όπως προβλέπονται  από τον πρόσφατο νόμο  4182/13.

Επιπλέον, με την  προβλεπόμενη κατάργηση των Περιφερειακών Δομών, επί της ουσίας καταργούνται και οι έλεγχοι στις  φορολογικές, τελωνειακές και χημικές υπηρεσίες της Περιφέρειας, καθώς το κόστος διενέργειας περιφερειακών ελέγχων από  Οικονομικούς Επιθεωρητές της Αττικής και της Θεσσαλονίκης θα είναι υψηλό, με δεδομένη και την νέα μείωση των  σχετικών πιστώσεων από τον πρόσφατα  ψηφισθέντα Προϋπολογισμό 2014 .

Επίσης διαφαίνεται ότι η στελέχωση των δύο  νέων Διευθύνσεων υπό τον Γενικό Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, λόγω της εμφανούς συρρίκνωσης της Υπηρεσίας (κατάργηση μεγάλου μέρους αρμοδιοτήτων), θα περιοριστεί σε έναν μικρό αριθμό από τους 216 Οικονομικούς Επιθεωρητές που υπηρετούν σήμερα σε όλη την Ελλάδα. Οι περισσότεροι εξ αυτών θα επιστρέψουν στις Υπηρεσίες, που επί χρόνια ήλεγχαν, ως απλοί υπάλληλοι, παρά τα αυξημένα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα τους, την εμπειρία και τη γνώση τους.

Ταυτόχρονα, σύμφωνα με δημοσιεύματα,  πρόκειται να συσταθούν υπό τον Υπουργό Οικονομικών, αντίστοιχες Υπηρεσίες , γεγονός που θα συνιστά τον απόλυτο διοικητικό κατακερματισμό της μέχρι σήμερα ενιαίας Οικονομικής Επιθεώρησης, ενάντια σε οποιαδήποτε προσπάθεια αναδιάρθρωσης και ενδυνάμωσης της.

Σχεδιάζεται παράλληλα  κάτω από τον Γ.Γ.Δ.Ε. η σύσταση  μιας ακόμα νέας Διεύθυνσης (Διεύθυνση Ερευνών), η οποία μεταξύ άλλων φέρεται ότι  θα διαχειριστεί τις εκκρεμείς υποθέσεις της Οικονομικής Επιθεώρησης (Εισαγγελικές παραγγελίες διαχειριστικών ελέγχων των Ν.Π.Δ.Δ., ΟΤΑ, ΔΕΚΟ, Ν.Π.Ι.Δ., Εθνικών Κληροδοτημάτων, διεξαγωγή ερευνών μετά από καταγγελίες πολιτών και φορέων, διενέργεια Ε.Δ.Ε., πόθεν έσχες κ.λ.π.), ήτοι αρμοδιότητες της Οικονομικής Επιθεώρησης, αλλά χωρίς να στελεχώνεται με Οικονομικούς Επιθεωρητές: Γεγονός, που θα οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερη καθυστέρηση της ολοκλήρωσης των συγκεκριμένων ελέγχων, δεδομένου ότι θα ανατεθούν σε προσωπικό χωρίς εμπειρία και εξειδίκευση.

Με την υλοποίηση του παραπάνω σχεδίου, είναι ολοφάνερο ότι δεν εξασφαλίζεται η ανεξαρτησία, η αμεροληψία και η αντικειμενικότητα του κλάδου των Οικονομικών Επιθεωρητών, πριν απ’ όλα η σαφής διάκριση του ελέγχοντος από τον ελεγχόμενο.

Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, ερωτάται ο κ. Υπουργός:

1.    Γιατί δε διατηρεί και δεν ενισχύει την ανεξαρτησία του κλάδου των Οικονομικών Επιθεωρητών, στοιχείο που είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να δρουν με αντικειμενικότητα και αμεροληψία στο δύσκολο έργο τους, αλλά προχωρεί στην ενσωμάτωσή του στη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων, πέρα από κάθε λογική, με αποτέλεσμα να υπάρχει σαφής και απόλυτη ταύτιση ελεγκτή και ελεγχόμενου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την προστασία του Δημοσίου συμφέροντος;

2.    Γιατί δεν προχωρεί στην ποσοτική και ποιοτική ενίσχυση και περαιτέρω θωράκιση του κορυφαίου ελεγκτικού μηχανισμού, και αντί αυτού προχωρεί στο κατακερματισμό του σε διάφορες υπηρεσίες, με αβέβαιο το μέλλον ακόμα και της ύπαρξης Οικονομικών Επιθεωρητών στην ημιαυτόνομη, πλέον, Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων;

3.    Γιατί δεν αξιοποιεί τη συσσωρευμένη γνώση όλων των Οικονομικών Επιθεωρητών, αλλά προχωρεί σε υποβάθμιση και απαξίωσή τους μέσω  της σχεδιαζόμενης αναδιάρθρωσης;

4.    Γιατί δε διατηρούνται ούτε καν κλιμάκια Οικονομικών Επιθεωρητών στην περιφέρεια, που θα έχουν τη δυνατότητα άμεσων ελέγχων χωρίς δημοσιονομικό κόστος, ενώ οι έλεγχοι από τις δομές της Αττικής και της Θεσσαλονίκης, προϋποθέτουν υψηλό κόστος μετακίνησης και πολύμηνης συχνά διαμονής;

5.    Από ποιόν θα ελέγχονται: η Δημόσια Περιουσία - Κτηματικές Υπηρεσίες του Δημοσίου, οι Υπηρεσίες Δημοσιονομικού Ελέγχου, οι Υπηρεσίες του Σ.Δ.Ο.Ε. , οι Υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων και τα Εθνικά Κληροδοτήματα;

6.    Και, τελικά, ποιο θα είναι το εργασιακό μέλλον των Οικονομικών Επιθεωρητών, εάν εφαρμοστεί ο ανωτέρω σχεδιασμός, με δεδομένα τα αυξημένα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα τους, τη γνώση και την συσσωρευμένη πολυετή εμπειρία τους στην Οικονομική Επιθεώρηση, λαμβανομένης υπόψη και την ημιαυτόνομη δομή της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων;

Οι ερωτώντες βουλευτές

Βαλαβάνη Νάντια

Γάκης Δημήτριος

Γελαλής Δημήτριος

Δερμιτζάκης Κωνσταντίνος

Διακάκη Μαρία

Λαφαζάνης Παναγιώτης

Σαμοΐλης Στέφανος